Teröre dış destek ve terörle mücadele - 6
PKK terör örgütünü en yoğun şekilde destekleyen devletlerden birisi güney komşularımızdan Suriye’dir. Suriye yönetiminin “terörizm”i düşmanlarına karşı bir silah olarak kullandığı, inkar edilemez bir gerçektir. ABD Dış İşleri Bakanlığının her hazırladığı “terörizme devlet desteği sağlayan ülkeler” listesinde 29 Aralık 1979’dan beri Suriye ilk sırada yer almaktadır.
Suriye bağımsızlığını kazandığı 1936’dan itibaren, Türkiye’yi dost bir ülke bir ülke olarak kabul etmemiş, sürekli düşman olarak görmüştür. Suriye, kendisinin “Büyük Suriye İdeali”, Türkiye ile sınır sorunları, GAP projesi nedeniyle su sorunu yaşadığı için sürekli Türkiye’nin karşısında bulunmaktadır. Suriye her zaman iki ülke arasındaki sorunlar nedeniyle (toprak ve su sorunu konusundaki taleplerine karşılık) PKK’nın yanı sıra Türkiye’deki diğer bölücü ve yıkıcı radikal grupları desteklemiştir. Yasa dışı aşırı sağ ve aşırı sol örgütlerle birlikte, Alevileri de devlet aleyhine kışkırtmaya ve örgütlemeye çalışmıştır. Suriye’nin solcu radikal grupları açıkça desteklediği, 1990 Körfez krizinden sonra açıkça ortaya çıkmıştır. Körfez krizinin başlamasından kısa süre sonra CIA tarafından Lübnan üzerinde uçuş yaparken en ufak ayrıntıları seçebilecek kuvvette olan uydular aracılığı ile çekilen fotoğraflar, Beka Vadisinde “Dev-Sol” yazılı pankartların bulunduğu askeri eğitim kamplarını ortaya çıkarmıştır. Bu fotoğraflar Suriye’nin PKK dışında diğer terör örgütlerine desteğini ve bunları eğittiğini kanıtlamaktadır. Görüntülenen kamp Lübnan’ın Suriye tarafından kontrol altında tutulan bölgesinde yer almaktadır. Suriye Türkiye’ye karşı geleneksel politikası çerçevesinde 1970’li yıllarda ve 1980’lerin başında Ermeni ASALA terör örgütüne geniş yardımda bulunmuş, örgütün Beka vadisinde kamp kurmasına izin vermiştir. 1984 yılında ise ASALA’nın yerini PKK aldığında, ASALA’nın yerini alan PKK Suriye’den yoğun destek almıştır. PKK terör örgütü de ASALA da Suriye’nin kontrolündeki Lübnan’ın Beka vadisinde yuvalanmıştır. Böylece Suriye PKK militanlarını silahlandırıp eğiterek Türkiye’ye karşı kullanmaya başlamıştır. Suriye 1990 sonrasında bölücü teröre desteğini sürdürmüş, fakat yaklaşık 15 yıldır sürdüğü desteğini, 1998 yılında Türkiye’nin askeri baskısını karşısında görünce, bırakmak zorunda kalmıştır. 1998 yılında PKK lideri Apo’yu sınır dışı etmiştir. Gelişen olayların sonucunda 1990’lı yılların sonunda Türkiye, özellikle Apo’nun yakalanmasıyla PKK’yı büyük oranda çökertmiştir. Fakat PKK bir tehdit olarak varlığını hep korumuş, 2000’li yılların ortalarına kadar etkisiz kalarak eylemsizlik ilan etmiş ve bu sürede toparlanmaya çalışmıştır. 2000’li yılların ortalarından itibaren ise eylemlerini ve katliamlarını mütemadiyen, çözüm sürecinin başlangıcı olan 2013 Ocak ayına kadar sürdürmüştür. PKK liderini sınır dışı etmesine karşılık Suriye’nin teröre desteğini tamamen kestiğini söylemek olanaklı değildir. 2000’li yılların ortalarından itibaren oğul Beşşar Esad döneminde, iki ülke ilişkilerinin gelişmesi, ticaret hacminin artması, rutin ortak Bakanlar Kurulu toplantılarının başlatılması sonucunda Suriye’nin PKK terörüne desteği minimum düzeye inmiştir.
KAYNAKÇA
- – BAŞAR, Cem -“Terör Dosyası ve Suriye” Uluslar arası İlişkiler Araştırma Merkezi yayınları, Lefkoşe , 1996.
- – BÖLÜKBAŞI, Süha – “Türkiye ve yakınındaki Ortadoğu” Dış Pol. Ens. Yayınları, Ankara, 1992.
- – DENKER M., Sami - “Uluslar arası Terör, Türkiye ve PKK” Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1997.
- – FULLER, e. Graham- Çev. Özden ARIKAN, “Kuşatılanlar:İslam ve Batının Jeopolitiği” Sabah kitapları, İstanbul, 1996.
- –KOCAOĞLU, Mehmet -“Uluslararası İlişkiler Işığında Ortadoğu” , Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1995.
- – MANİSALI, Erol – “Ortadoğuda Yeni Dengelerin, Doğu Akdeniz’den İç Asya’ya Uzanan Eksene Oturması ve Türkiye” , Su Sorunu, Türkiye ve Ortadoğu, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1993.
- – ORAN , Baskın – “Kalkık Horoz: Çekiç Güç ve Kürt Devleti”, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1996.
