İngiltere'de sosyal medya üzerindeki denetimin artırılması,  14 yaşındaki genç bir kızın Instagram'da şiddet içeren görüntülere baktıktan sonra intihar etmesinin  ardından gündeme geldi.

Ülkelere Göre Sosyal Medya Yasakları

İngiltere

İngiltere'de sosyal medya üzerindeki denetimin artırılması, 14 yaşındaki genç bir kızın Instagram'da şiddet içeren görüntülere baktıktan sonra intihar etmesinin ardından gündeme geldi.

Hükümet, medya denetim kurumu Ofcom'un sosyal medya platformları üzerindeki denetim yetkisinin artırılabileceğini açıkladı.

Konuyla ilgili süreç halen devam ediyor. Yapılacak düzenlemeler kapsamında, teknoloji şirketlerinin platformları üzerindeki içeriklerden ve diğer kullanıcıların zararlı içeriklere karşı korunmasından sorumlu tutulması öngörülüyor. Şiddet içeren, terör bağlantılı, siber zorbalık ve çocuk istismarı gibi kategorilere girebilecek içeriklerin hızlı bir şekilde kaldırılması talep ediliyor. Buna uymayan şirketlere ise ceza uygulanması da planlanıyor.

Almanya

Almanya'da NetzDG adıyla bilinen yasal düzenleme 2018 yılının başında yürürlüğe girdi. Bu yasa, iki milyondan fazla kayıtlı kullanıcıya sahip teknoloji şirketleriyle ilgili düzenlemeler içeriyor.

Yasa uyarınca, bu şirketlerin platformları üzerinde yer alan içeriklere yönelik şikayetlerin değerlendirilmesiyle ilgili prosedürler oluşturması, yasalara açıkça aykırılık taşıyan içeriklerin 24 saat içerisinde kaldırılması ve bu konuda attıkları adımlarla ilgili altı aylık raporlar yayımlamaları gerekiyor.

Düzenlemelere uymayanlara ise cezai yaptırım uygulanıyor. Bireyler için azami para cezası 5 milyon, şirketler için ise 50 milyon euro olarak belirlendi.

Bu Yasa kapsamında ilk ceza ise Temmuz 2019'da Facebook'a kesildi. Hükümet, Almanya'daki platformlarında var olan yasadışı faaliyetlerle ilgili yeterli bildirim yapmadığı için Facebook'a 2 milyon euro ceza verdi.

Avustralya

Avustralya'da İlk düzenleme, 2014 yılında televizyon sunucusu Charlotte Dawson'ın Twitter üzerinden yapılan siber zorbalığın ardından intihar etmesinin ardından yapıldı.

İnternet Güvenliğinin Artırılması Kanunu kapsamında, eGüvenlik Komiserliği oluşturuldu ve bu komiserliğe, sosyal medya platformlarından başkalarına hakaret ya da aşağılama içeren içerikleri kaldırmaları yetkisi verildi. 2018 yılında intikam pornosu da yasa kapsamına alındı.

Bu içerikleri 48 saat içerisinde kaldırılmayan şirketlere 300 bin euroya kadar; içeriği yayınlayan kişilere de 60 bin euroya kadar para cezası verilmesi öngörülüyor.

Diğer düzenleme de Yeni Zelanda'da iki camiye düzenlenen ve sosyal medyadan canlı yayınlanan saldırıların ardından yapıldı.

Nefret Uyandırıcı Şiddet İçeren Materyal Kanunu ile sosyal medya şirketlerin içerik kaldırma taleplerine uymaması halinde yöneticilerine üç yıla kadar hapis cezası verilmesi, ayrıca şirketlere de küresel cirolarının yüzde 10'una kadar para cezası kesilebilecek.

Fransa

Fransa, Mayıs 2020'de internette nefret söylemini engellemeye yönelik bir yasal düzenleme kabul etti.

Yapılan yeni düzenleme kapsamında, 24 saat içerisinde ırk, din, cinsel yönelim ve cinsiyet temelli nefret söyleminin yanı sıra cinsel taciz kapsamına giren içeriklerin kaldırılması isteniyor.

Terör ve çocuk istismarı alanlarındaki içeriklerin kaldırılması için öngörülen süre ise bir saat.

Bu içerikleri kaldırmayan sosyal medya şirketlerine 1,25 milyon euroya kadar para cezası kesilebilecek.

Hindistan

Hindistan'ın durumu diğer ülkelerden biraz daha farklı. Çin menşeli Tiktok ve diğer 58 uygulama ülkede tamamen yasaklandı.

Rusya

Rusya'da son birkaç yıl içerisinde internete yönelik farklı düzenlemer getirdi.

En son Kasım ayında yürürlüğe giren düzenleme, düzenleyici kurumlara 'acil bir durum anında' internetin fişini çekme yetkisi veriyor.

Diğer bir düzenleme de 2015 yılında yapıldı. Bu düzenlemeyle sosyal medya şirketlerinin Rus vatandaşlarıyla ilgili verilerin bulunduğu sunucuları Rusya'da tutmaları zorunlu hale getiriliyor.

Bu zorunluluğa uymadığı gerekçesiyle LinkedIn'e erişim kapatılırken, Facebook ve Twitter'a da bu zorunluluğa nasıl uyum göstereceklerine dair net bir plan ortaya koymadıkları için para cezası verildi.

Küba

Küba'da internete sadece devletin kontrolündeki belirli merkezlerde erişilebiliyor.

Çin

Dünyadaki en katı kısıtlamalar ve düzenlemelerin uygulandığı yerlerin başındadadır.

Twitter, Google ve WhatsApp gibi sitelere erişim yasağı bulunuyor.

Çin Siber Alem İdaresi, geçen yıl içerisinde 700'den fazla web sitesini kapattığını ve 10 bine yakın mobil uygulamayı da 'temizlediğini' açıkladı. Kapatılanlar arasında yasadışı uygulamaları ve sitelerinin yanı sıra kişisel verileri çalmak amacıyla geliştirilen sahte uygulamalar da yer alıyor.

Çin'de sosyal medya platformlarını ve mesajlaşmalarını takip eden ve siyasi açıdan hassas olarak değerlendirilen içerikleri tespit eden 100 binlerce siber polis bulunuyor.

Ayrıca, 1989 Tiananmen Meydanı olayı bazı terimlere filtre uygulanıyor ve bu terimlerin geçtiği içerikler herhangi bir müdahaleye gerek olmadan otomatikman yasaklanıyor. Yasaklı kelimeler listesi düzenli olarak güncelleniyor.

Çin'de internet erişimi oldukça yaygın olmasına rağmen, sosyal medyaya çok yoğun bir şekilde sansür uygulanıyor. Genellikle batı kökenli sosyal medya sitelerine erişimi engelleyen Çin'de; Facebook, Twitter, Google, Instagram'ın yanı sıra New York Times ve Çince Wikipedia'ya erişim sağlanamıyor.

Türkmenistan

Türkmenistan hükûmeti, ülkedeki tek internet sağlacıyısı konumunda bulunuyor. Bu sayede 'tehlikeli' bulduğu yayınları önleyebiliyor.

Ayrıca hükümet, mail yazışmalarını takip edebiliyor.

Kuzey Kore

Kuzey Kore'de sosyal medya değil tamamen internet yasak. Ülkede yaklaşık 35 siteye erişime izin veriliyor. Sadece bazı hükûmet üyeleri ve askeri personel internet kullanabiliyor. Sınırlı sayıda vatandaş ise devlet tarafından onaylanmış intraneti kullanabiliyor.

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan'da yarim milyondan fazla site, islami değerlere aykırı olduğu için kapatılmış. Wikipedia ve Google Çeviri'ye ise erişim yasak. Twitter ve Facebook'un yaygın olarak kullanıldığı ülkede, Youtube içerikleri hükümet tarafından denetleniyor.

İran

İran 2013 yılında; YouTube, Twitter, Facebook'a erişimi yasaklandı.

Suriye

Suriye, sosyal medyada hükûmete karşı yapılan yayınları yasaklıyor ve bu yayınlara erişenleri de tespit edip tutukluyor. Ayrıca sosyal medya üzerinden yapılan mesajlaşmalar izleniyor.

Bangladeş

Bangladeş hükûmeti, sosyal medyada sakıncalı bulduğu içerikleri anında kaldırıyor. Son 5 yılda ülkede belirli aralıklarla Facebook'a erişim yasaklandı.

Tunus

Tunus'ta tüm internet sağlayıcıları, internet kullanıcılarının IP adreslerini ve kişisel bilgilerini hükûmete bildirmek zorunda. Ayrıca sosyal medyada sakıncalı bulunan içerikler anında silinebiliyor.

Vietnam

Vietnam hükûmeti sosyal medya sakıncalı bulduğu içerikleri kaldırma yetkisine de sahip.

Türkiye

Şimdi gelelim Canım ülkem Türkiye'ye.

Bu ülkede İslam'a hakaret edebilirsiniz, Kur'an'ı Kerim'i yırtabilir, Hatta milletin iradesi ile seçilmiş Devlet Başkanına dahi sosyal medyadan hakaret edebilirsiniz.

Adamlar Trump'a bile Twitter yasağı koydu,

Biz ülkemizde yanlış bilgi, devleti karalama çalışmaları yapan, yetersiz gösteren, insanların moral motivesini düşüren ve nefret yayan üç beş çapulcunun hesabını kapatamıyoruz.