Okul müdürlerinin sorunları

+++

Deneyimli eğitimciler bir okulun kapısından girer girmez orayı nasıl bir müdürün yönettiğini tahmin ederler. Eğitim kurumlarımızda takım çalışması elbette önemli ama öğretmen ve öğrenciler çoğunlukla bir yöneticinin cesaret ve ilham vermesi ile harekete geçebiliyorlar. Bu kişi çoğu durumda okul müdürü oluyor.

Türkiye’de okul müdürlüğü en zor mesleklerin başında geliyor. Öyle ki tanıdığım çoğu okul müdürü öğretmenliğe geri dönmek istiyor. Peki, olayın iç yüzü nedir? Okul müdürlerinin görevleri neler ve nelerden mutsuzlar?

Okul yöneticileri üzerinde yapılan kimi çalışmalar (Kaya & Keskin, 2008) yöneticilerin stres düzeylerinin yüksek olduğunu ve strese yatkın olduklarını ortaya koymaktadır.*

Acil ve günlük yazışmalar, resmi toplantılar, parasal yetersizlikler, öğrenci davranışları, öğrencilerin başarı ve devamsızlık sorunları, öğretmenler arasında çıkan anlaşmazlıklar, öğretmenin öğrenciyi kontrol etmedeki yetersizliği, velilerin öğrenci başarısızlığından okulu sorumlu tutmaları, aşırı iş yükü, aile ve sosyal yaşama vakit ayıramama gibi faktörler, yöneticilerin stres yaşamasına neden olmaktadır (Günbayı & Aslan 2013; Ural, 2002).*

Konuyu akademik dilin dışına çıkıp pratik sorunlar ışığında incelediğimizde şunu görüyoruz ki öncelikle okullarda kadro eksikliği var. Sadece öğretmen olarak düşünmeyin her çeşit kadro… Okul müdürleri öğretmensiz, memursuz, sekretersiz, güvenliksiz, hizmetlisiz çalışmak zorunda kalabiliyorlar. Her eksik personel daha fazla iş yükü getiriyor. Her çeşit bakanlıktan gelen ilgili ve ilgisiz resmi yazı bombardımanı altındalar. Resmi yazılara cevap yetiştirmekten işlerini yapmaya vakit bulamıyorlar.

Okul müdürleri okuldaki her şeyden sorumlular. Nöbet, kurs, egzersiz, temizlik, tamir, tadilat, güvenlik, iş güvenliği, koordinasyon, eğitim yönetimi, kırtasiye gideri… Fakat idari görevi olmayan bir öğretmen kurs, ek ders, nöbet, egzersiz vb. ücretler ile okul müdüründen daha fazla gelir elde edebiliyor. Bu durumda okul müdürü olmanın çekiciliği kalmıyor.

Okulların bütçe sorunu var. Okul müdürleri kantin kiralarıyla binlerce öğrenciye hizmet vermeye çalışıyorlar. Çoğu görevlerini milli eğitimden para almadan yerine getirmeye çalışıyorlar. Mesela koskoca okulu temizlemesi için tek görevli ile çalışmak zorunda kalan da var imkânları zorlayıp ikinci temizlik görevlisini alan da…

Okul müdürlerini en çok üzen bir diğer şey şikâyetler ve yalan haberlerdir. Milli eğitim yapılan şikâyetleri ve medyadaki haberleri ciddiye alıp inceleme başlatmaktadır. Yapılan incelemelerde çoğu şikâyetin temelsiz ve haberlerin gerçeği yansıtmadığı görülse de süreç okul müdürleri için yıpratıcı oluyor.

*“Okul Yöneticilerinin Yılmazlık Düzeyleri ve Denetim Odağı ile İlişkisi” başlıklı yüksek lisans tezi… Arş. Gör. Nuriye Karabulut, Prof. Dr. Ali Balcı