Liderlik Üzerine Düşünceler - 1
İyi bir yönetici veya strateji uzmanı olarak amaç ve hedeflerimizi, buna götürecek stratejileri belirlediğimizi düşünelim. Sonra bunları zaman yönetimi ilkeleri doğrultusunda neyi, ne zaman, nerede ve kim tarafından yapılacağını da tespit ederek mükemmel bir plan yaptığımızı farz edelim. İşimizin burada tamamlandığını varsayıyorsak, bir daha düşünmeliyiz. Dünyanın en iyi planını yapmış olsanız bile, uygulayacak iradeye sahip değilseniz, bu plan boşa emek verilmiş bir kağıt parçası haline dönüşebilir. Yaptığınız planı değerli kılacak şey, onun sadece o güne kadar yapılmış en mükemmel plan olması değil, aynı zamanda kararlılıkla uygulanabilmesidir.
Bu çerçevede strateji ve zaman yönetiminin yanında, en az bunlar kadar öne çıkan bir husus daha var ki, o da “liderlik” kavramıdır. Uygulamayı gerçekleştirmek ve her hususun planlandığı gibi icra edilebilmesi için kişinin, öncelikle kendisine liderlik edebiliyor olması lazımdır. Kendisine liderlik edemeyen birinin başkasına liderlik etmesi de beklenemez.
İlave olarak bir takımın, şirketin veya kurumun başında olabilirsiniz. Bir partiyi hatta bir devleti yönetiyor da olabilirsiniz. Böyle bir durumda ise sorumluluğunuz sadece kendinizle sınırlı kalmayacaktır. Burada çalışan, emek sarf eden veya yaşayan insanların da sorumluluğunu üstlenmiş durumdasınız. Çünkü bunlar sizin kaptanlık ettiğiniz geminin yolcuları veya mürettebatıdır. Sizden kendilerini sağ salim hedeflenen limana götürmenizi talep ediyorlar.
Aynı zamanda kendilerinin de ne yapacakları hususunda onlara yol göstermenizi, görev taksimi yapmanızı, yaptıkları işi takip etmenizi istiyorlar. Düştükleri anda omuz verip ayağa kaldırmanızı, vizyon ve amaç etrafında toplamanızı, birlikte yeni hedefler belirlemeyi, kısaca onlara “liderlik” etmenizi bekliyorlar. Toplumun en küçük birimi sayılan ailede bile, aile reisinin gerekli liderliği gösterememesi halinde, aile fertlerinin ne durumlara düşebileceğini tasavvur ediniz.
Burada önemli bir liderlik özelliği olan “irade veya dirayet” kavramına da ayrı bir parantez açmak gerekir. Başkalarının düşünemediğini düşünebilmek çok önemli bir liderlik özelliğidir. Bununla birlikte başarılı liderlere baktığınızda onların, her zaman başkalarının düşünemediğini düşünen kişiler değil; belki herkesin düşünebildiği ama daha önemlisi aldıkları kararların arkasında dirayetle durabildikleri için başarılı olduklarını görürüz. Hedefine ulaşan kişi ya da kuruluşlar çoğunlukla çok farklı düşüncelere sahip oldukları için değil, hedefin gereğini sabırla yerine getirdikleri için başarılı olurlar.
Öte yandan liderlik, sadece uygulama esnasında başlayan bir süreç değildir. Lider, herkesten önce stratejik bakışla ufka odaklanan, akıl ile ufuk ötesini görebilen, stratejik düşünce ve yaklaşım ile geçmişi, bugünü ve geleceği aynı anda değerlendirebilen kişi demektir. Stratejik bakış ve stratejik düşünme bir liderin en önemli silahıdır. Doğru tahliller yapabilmek, stratejik hedefler tayin edebilmek, onu takip edenlere ufuk, vizyon ve yeni hedefler verebilmek önemli liderlik özelliklerindendir.
Ulaşmak istediği ve inandığı amaca tam bağlı olmak, onu gerçekleştirmek için kendisini adamak; hedefler belirlendikten sonra ekibini bu hedefler etrafında toplayabilmek ve onlara kararlılıkla gidebilmek, gerçek anlamda lider olmanın gereğidir. Bilgilerle birlikte sezgilerini de kullanmak suretiyle doğru stratejiler oluşturarak, bunları kararlılıkla uygulamak da iyi bir liderde olması gereken özelliklerdendir.
Liderlik aynı zamanda sorumluluğu da beraberinde getirir. Gemi sorunsuz bir şekilde gideceği noktaya ulaşırsa başarı bütün gemi personelinindir. Fakat kaza yaparsa sorumluluk sadece kaptana ait olur. Savaşta da durum aynıdır. Kazanıldığında başarı ordunundur; yenilgide ise sorumluluk komutana aittir. Çünkü her şeyi organize edip son kararı veren odur.
Güçlü bir yönetici ve stratejist olmak istiyorsanız, gerekli irade ve kararlığı da içinde barındıran liderlik özelliklerini kazanmanız, geliştirmeniz; sizden beklenen lider davranışlarını sergilemeniz gerekir. Bu hem amaçlarınıza ulaşmak için strateji oluşturma sürecinde size yardımcı olacak, hem de uygulama sürecini başarılı bir şekilde tamamlamanızı sağlayacaktır. Hülasa başarıya ve nihai zafere ulaşmanın üç sacayağına bağlı olduğunu ifade edelim. Bunlar; “Strateji”, “Zaman Yönetimi” ve “Liderlik” tir. Sacayaklarından biri olmazsa, başarı yemeği de pişmez… Tabi arzu ettiğimiz parlak zaferler de hayal olmaktan öteye gidemez…