Depresif Kış Mı?



Mevsimsel değişimlere bağlı olarak sonbahar-kış aylarında günlerin kısalması, gün ışığından daha az faydalanma canlılar üzerinde fizyolojik ve psikolojik değişimler yaratıyor. Vücudumuz ve beynimiz mevsimsel değişikliklere uyum sağlamaya çalışıyor ve bu uyum sürecinde uyku, enerji, duygu durumu ve davranışlarımızda farklılaşmalar görülüyor. Kimi bireyler mevsimsel değişimin etkilerini daha hafif düzeyde yaşarken kimileri daha şiddetli yaşıyor. Ankara Koru Hastanesinden uzman psikolog Işıl Göztepe Gümüş, mevsimsel değişimin insan psikolojisi üzerindeki etkilerinde en sık mevsimsel depresyon/kış depresyonu ile karşılaşıldığını belirtiyor.

Mevsimsel depresyonun temel belirtileri şöyle sıralanıyor:Enerji kaybı, uyanmanın zorlaşması, artan iştah, karbonhidratlı besinlere ilgi artışı, geçmeyen yorgunluk, gün içerisinde sürekli uykulu hissetme, sosyal etkileşimlere karşı isteksizlik, günlük işlerde aksama, erteleme, boşluk hissi, cinsel istekte azalma, karar vermede güçlük, dikkati toparlayamama, karamsarlık, umutsuzluk, yineleyen ölüm düşünceleri.
Uzman psikolog Gümüş, mevsimsel depresyonun yaygınlığına bakıldığında yetişkinlerde yüzde 1.5-10 oranında olduğu; kadınlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla görüldüğüne dikkat çekiyor.

Mevsimsel depresyonla baş etme yolları

•Olabildiğince gün ışığından yararlanın.
•Kapalı ortamlarda çalışıyorsanız sık sık bulunduğunuz ortamı havalandırın. Ortamın aydınlatmasını düzenleyin. Dışarıda bulunduğunuz zamanlarda gün ışığından faydalanın.
•Kış döneminde karbonhidratlı ve şekerli besinlere ilgimiz artar. Ancak kilo alımı bizi daha fazla olumsuz etkiler görünmektedir. Bunun yerine bol sıvı ve bol mevsim meyve-sebzelerini tüketin.
•Kan değerleriniz için (özellikle D vitamini) kontrole gidin.
•Uyku alışkanlıklarınızı değiştirmeyin. Özellikle düzensiz uykudan vazgeçin. Geç saatlere kadar uyanık kalmayın.
•Hareket edin! Yalnızca mevsimsel depresyon için değil diğer duygu durum bozukluklukları için de egzersiz faydalıdır, unutmayın!
•Havanın soğuk olduğunu düşünerek sosyal faaliyetlerinizi ertelemeyin ya da rafa kaldırmayın.
•Stres kaynaklarınızın farkına varın. Her bireyin stres kaynakları birbirinden farklıdır. Stres kaynakları çevresel, bireysel, ilişkisel, düşünsel olabilir. Farkına varın ve bu kaynakları değiştirmeye çalışın.
•Yukarıda sözü edilen mevsimsel depresyon belirtilerinden en az ikisi, 2 haftayı aşkın bir zamandır geçerli ise ve baş etmek için yaptıklarınız duygu durumunuzu toparlamak için yeterli değil ise mutlaka psikolojik destek alın.
Sağlıkla kalın.


nursahistiklal@gmail.com