Eski Sovyetler Birliği ülkelerinden gelen kadınlar, erkeklerin aksine Türk medyasında oldukça sık yer alıyor. Bu kadınlar Rusça konuştukları için Ukraynalı, Moldovalı veya Gürcü fark etmeksizin göçün ilk döneminde halk arasında ayrım gözetmeksizin Rus olarak anılıyorlardı.
Eski Sovyetler Birliği ülkelerinden gelen kadınlar, erkeklerin aksine Türk medyasında oldukça sık yer alıyor. Bu kadınlar Rusça konuştukları için Ukraynalı, Moldovalı veya Gürcü fark etmeksizin göçün ilk döneminde halk arasında ayrım gözetmeksizin Rus olarak anılıyorlardı. 'Natascha' olarak da etiketlenmeleri, hepsinin fahişe olarak algılandığını gösteriyor. Sadece eski Doğu Bloku ülkelerinden seks işçiliği yapan kadınlar değil, ticarette, ev hizmetlerinde veya turistlerde çalışan kadınlar da bu etiketlemeyle uğraşmak zorunda kalıyor. Bu durum, soruşturmamız sırasında görüştüğümüz eski Doğu Bloku ülkelerinden konsolosluk akrabalarının bu durumdan şikayet etmesine ve diplomatik müdahaleler nedeniyle medyada 'Natascha' etiketinin azalmasını bir başarı olarak görmesine bile yol açtı.
Eski Doğu blokundan tüm kadınların Rus ve Nataschas olduğu ön yargısının Türkiye'ye ihtiyaçtan gelen ve yaşam mücadelesi veren kadınların durumunu ne kadar zorlaştırdığı tahmin edilebilir.
Karadeniz kıyısındaki yabancı kadınlarla ilgili gözlemlerinde, "Natascha" algısının Ruslara, komünistlere ve Hıristiyanlara karşı önyargılardan geliştiğini, ırkçılık bu şekilde gelişti. Benzer şekilde Özgen, Idır'daki seks işçileriyle ilgili gözlemlerinde bu sınır kasabasında 'kadın bedeni üzerinden milletlerin farklılaştırıldığını' belirtir ve fuhuş, ırkçılık ve milliyetçilik arasındaki ilişkiye dikkat çeker.
Kamu yetkilileri, eski Doğu Bloku ülkelerindeki kadınlara, bu ülkelerdeki erkeklerden farklı tepki veriyor. İşgücü piyasasıyla ilgilenen kamu yetkilileri, orta sınıf hanelerde çalışan kadınlara yeni Yabancı Çalışma Yasası ile statülerini resmileştirme fırsatı veriyor. Öte yandan, fuhuş için Türkiye'ye getirilen kadınlara yönelik yeni tedbirler, insan ticaretiyle mücadele kapsamında ele alındı.
Eski Doğu Bloku ülkelerinden kadınların en önemli ekonomik faaliyetlerinden biri olan bavul ticareti, Türkiye'deki kamu iktisadi ve mali kuruluşlarının da ilgisini çekti. Ankara Merkez Bankası, Dünya Bankası himayesinde bavul ticareti ile bu nüfus hareketleri arasındaki ilişki üzerine hesaplamalar yapmış ve döviz kazanımlarına katkı sağladığı sonucuna varmıştır.
Ankara'daki Türk ekonomik bürokrasisi de bavul ticaretinin eski Doğu Bloku ülkelerine özel üretim yapan, istihdam yaratan bir alt sektör oluşturduğunu fark etti. Döviz akışından sorumlu devlet kurumları daha sonra bavul ticaretinin ne kadar kar getirdiğini, Türkiye'deki kısa süreli ve kaçak işçilerin ne kadar döviz çıkardığını ve bunun Türkiye ekonomisine ne gibi etkileri olduğunu hesaplamaya çalıştı. Matematiğin Türkiye'nin lehine sonuçlandığını gördüler. Bunun sonucu olarak bavul ticareti bürokrasinin bu kesimi tarafından olumlu karşılanmaktadır. Son olarak, dolaylı yöntemlerle hesaplanan bagaj ticaretinden elde edilen gelir, yerleşimin resmi istatistiklerine dahil edildi. Nihayetinde iş ve finans çevrelerinin bu 'hesaplı tepkileri', ülkeye giren kadınların devlet tarafından 'para valizi' olarak kabul edilmesine de yol açmıştır.
Bavul ticaretinden elde edilen ihracat gelirleri, yurtdışındaki işçilerin kazançlarını aşmaktadır. Bavul tacirlerinin bu kadar döviz getirseler de hem sınırda keyfi muamelelerle hem de bahsedilen önyargılar nedeniyle sayısız zorluklara maruz kalması hiçbir şekilde gündeme getirilmiyor. Bu şaşırtıcı ve çelişkili durumun sürmesi, göçmen kadınların bavul ticaretini el ele yürütmeleri ve turizm, kazançlı istihdam ve seks işçiliği gibi diğer faaliyetlerle ayrılmaz bir şekilde iç içe olmaları ve temelde kadınların melez karakteri ile ilgilidir.
Sonuç olarak, eski Doğu Bloku ülkelerinden kadınların deneyimlerini, geldikleri andan itibaren iki farklı ve çelişkili 'döviz çantası' ve 'Natascha' algısının belirlediği söylenebilir. Bir yandan bu göçmenlerin bavul ticareti veya turizm yoluyla ülkeye getirdikleri döviz isteniyor. Öte yandan, yabancıların Türkiye'deki resmi iş imkanlarının sekteye uğraması, bu 'döviz getirenlerin' maruz kaldıkları zorlu koşulların devam etmesi anlamına geliyor. Bir diğer ilginç nokta ise tüm engellere ve ön yargılara rağmen bu nüfus hareketinin devam etmesi ve büyümeye devam etmesidir. Döngüsel göçmenlerin Türkiye'de kurdukları sosyal ağlar ve bu ağların kendilerine ve bazı yerli gruplara sunduğu fırsatlar bu gelişmede çok önemli. Zor yaşam koşulları nedeniyle yabancı bir ülkede tamamen yabancı bir kültürde çalışmak ve yaşamak zorunda kalan yabancıların durumunun iyileştirilmesi döz konusu. Bundan bağımsız olarak, önyargılarla ve her şeyden önce 'yabancı korkusu' ile mücadele etmek ve yeni politikalar geliştirmek önemlidir.
Türkiye'de ülkeye göçü inceleyen, veri tabanı oluşturan, sektör-iç değerlendirmelere dayalı çalışmalar yapan veya bilimsel çalışmalara dayalı politika geliştiren bir kurum bulunmamaktadır. Bu genellikle büyük bir eksiklik olarak görülür ve sadece döngüsel göç için değil, transit göç ve Türkiye'de uzun vadeli olarak yaşamak veya yerleşmek isteyen diğer yabancılar için de geçerlidir. Türkiye, sadece dış politika güvenliği boyutuna dayanan geleneksel dış politika yerine, kısa vadeli, keyfi ve çelişkili prosedürler yerine, işgücü piyasasının dinamiklerini, nüfus hareketlerini dikkate alan bir göç politikası geliştirmelidir.
