Gazeteci Fatih Altaylı'nın YouTube kanalındaki programa katılan Daron Acemoğlu'nun Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili sözleri gündemin ilk sıralarındaki yerini aldı.
Acemoğlu'nun, Atatürk'ün gücü merkezileştirme çabası içine girdiğini söylerken Osmanlı'nın daha çoğulcu olduğunu vurgulamasına olumlu olduğu kadar olumsuz tepkiler de gecikmedi.
Acemoğlu katıldığı programda şunları söyledi: "Atatürk, o sırada politik sistemi açabilmek gibi bir elinde opsiyon olmasına rağmen tam tersini yapıyor. Elinde gücü merkezileştirmeye çalışıyor. Yani mümkün müydü gerçekten daha demokratik bir şey olması? Belki de mümkündü. Niye? Çünkü Osmanlı'dan başlayarak yani I. Dünya Savaşı'ndan önceki parlamentolara bakarsanız daha çoğulcu bir sistem var."
Acemoğlu'nun sözleri bazı kesimlerden olumsuz eleştiri alırken bazı kesimlerden de destek açıklamaları geldi.
İsmail Küçükkaya olumsuz eleştiri yapanlardan ilki oldu. Küçükkaya, "Daron Acemoğlu belli ki Atatürk'ü ve Atatürk felsefesini yeterince bilmiyor. Bunu söyleyebilirim. Yaptığı açıklamalara bakınca Atatürk okuması yapmamış bence yeterince. Tabii ki iktisatçı, büyük bir deha. Dünyaya bakışı, sosyolojiyi okuyuşu ama güncel tartışmalara çok da değinmeden sadece bu kadarlık görüşümü ifade etmek istiyorum. Nobel ödüllü ve bizi gururlandıran bir bilim adamı o, iktisatçı. Ama Atatürk okuması eksik, yanlış ve hatta Atatürk'e bakışında bir parça şaşkınlık gördüm." ifadelerini kullandı.
Acemoğlu'nu eleştiren diğer bir isim ise Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak oldu. Kaynak, "Bu sohbet sanırım Youtube'da geniş kitleye yönelik olarak yapıldığından en elementer düzeye çekilmiş ama Türk toplumu Amerikalılardan çok daha fazla bilgi ve analiz çeşitliliğine maruz kaldığından, bu konularda anlatana değer vermesi için derin bir yaklaşım arıyor. Apoletli de olsa anlatanda derinlik görmeyince kolay beğenmeyiz. Daron hocamıza sevgi ve saygılarımızla" yorumunu yaptı.
ACEMOĞLU'NA OLUMSUZ ELEŞTİRELER KADAR OLUMLAYAN DA OLDU
Siyaset bilimci Emrah Gülsunar, "Atatürkçüler, "Ben bu Nobel'i aldıysam Atatürk sayesinde" gibi 23 Nisan öğrencisi tadında açıklamalar yapmak yerine Atatürk dönemini bir sosyal bilimci olarak nesnel bir şekilde değerlendirmeye kalktığı için Daron Acemoğlu'na fena bozuldular." Dedi.
DARON ACEMOĞLU'NUN SÖZLERİNİN TAMAMI
"Atatürk, o sırada politik sistemi açabilmek gibi bir elinde opsiyon olmasına rağmen tam tersini yapıyor. Elinde gücü merkezileştirmeye çalışıyor. Yani mümkün müydü gerçekten daha demokratik bir şey olması? Belki de mümkündü.
Niye? Çünkü Osmanlı'dan başlayarak, yani 1. Dünya Savaşı'ndan önceki parlamentolara bakarsanız daha çoğulcu bir sistem var. İlk, İstiklal Savaşı sırasında bile var. Ve Atatürk tabii ki bunu yapmasının nedeni belki öbür türlü savaşın efektif olmayacağını mı düşündü? Ama aynı zamanda nereden geldiği de önemli.
İttihat ve Terakki Partisi'nden geliyor ve İttihat ve Terakki Partisi... İttihat ve Terakki bir kurum olarak, bir düşünce olarak tabii ki demokrasiye çok yakın değil. Çok yukarıdan ve onun dışında bir sistem olsa, özellikle, daha muhafazakar kesimi biraz daha sistemin içine almanın başka bir yolu var mı?
Önemli olan bu konu. Çünkü yani sonuçta halka bir şeyi empoze edersen bu sonunda geri tepiyor. Yani bunun başka hiçbir yolu yok. Hiçbir yerde biz bunu empoze ettik de geri gelmedi yok. Bazı şeylerde çok o empoze, çok özel zamanlarda olursa, örneğin işte Fransa'da Napolyonik, şeyler, savaşlar zamanında, savaştan dolayı belki geçiyor. Ama onun dışında hemen hemen hiç örneği yok.
O yüzden daha baskıcı değil de daha çoğulcu bir şekilde yapmanın mümkün olduğunu düşünüyorum ben o zamanki reformların. Ve o yüzden ve bunun da çok büyük bir önemi var. Çünkü Türkiye'nin demokrasisinin problemini ben başından beri sivil toplumun çok zayıf ve gücün de devleti kim kontrol ediyorsa elinde merkezileşmesi. Atatürk'e de geri gidiyor."
