Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde usta aşçılarca titizlikle hazırlanan, geçtiğimiz yıllarda tescillenen helva ve tescili henüz alınamayan boza, özellikle kış aylarında rağbet görüyor. 1913’te Yugoslavya’dan Pazaryeri’ne göç eden İshak Soydan’ın zor şartlarda 1936’da 90 metrekare bir dükkan kiralayarak başladığı helva ve boza üretimi 85 yıldır aynı yerde aynı lezzetle, işini aşkla yapıyor. Kente uğrayan turistlerin ise uğrak mekanı haline gelen işletmenin sahibi ailenin işi 4. kuşak temsilcisi olarak yürütüyor. Sağlık açısından çok sayıda faydası olduğu bilinen boza özellikle kış aylarında hastalıkların da önüne geçiyor. Ailenin 4’ncü kuşak temsilcisi olan İsmail Soydan, 4 masa ve 20 sandalye ile hizmet vermeye devam ettiklerini belirterek, kış aylarının vazgeçilmez içeceği faydaları saymakla bitmeyen besin deposu olarak bilinen bozanın çevre illerden yoğun ilgi gördüğünü söyledi. Soydan, "1936 yılında İshak Soydan tarafından, Bilecik Pazaryeri ilçesinde üretime başlamıştır. Biz 4’üncü kuşağız. Boza bağırsakların çalışmasına, anne sütü ve çocuklarda kemik gelişiminde önemli rol oynar. Boza yapımında mısır, buğday unu, su ve şeker kullanılır. Ürettiğimiz bozaya Kütahya, Bursa, Eskişehir gibi çevre illerden çok ilgi görüyor. Marmara, Ege ve iç Anadolu bölgelerine boza dağıtımımız devam ediyor” dedi.
Uzmanlar ise birçok derde şifa bozanın faydalarını şu şekilde sıralıyor:
- Yapılan araştırmalar bozanın fenolik bileşenler ve antioksidan aktivite açısından önemli bir kaynak olduğunu ortaya koymaktadır. Bozanın hammaddesi olan tam taneli tahıllar fenolik maddeler açısından oldukça zengindir.
- Fenolik bileşikler antioksidan özelliklere sahip olup, kanser ve kalp hastalıkları gibi serbest radikallerin rol aldığı dejeneratif hastalıklara karşı koruyucu etki göstermektedir.
- Fermente probiyotik gıdalar, canlı mikroorganizmalar içermesi nedeniyle bağırsak mikrobiyatası ve genel sağlık üzerinde yararlı etkileri vardır.
- Geleneksel fermente bir besin olarak sınıflandırılan boza, probiyotik yapısı ve içerdiği yüksek laktik asit içeriği sebebiyle bağırsak florasını olumlu etkiler.
- “Sıvı ekmek” olarak da adlandırılan boza, vücuda sıcaklık veren yüksek kalorili bir içecektir. Yüksek kalorisi nedeniyle tok tutan boza zengin vitamin ve mineral kaynağıdır.
- Yüksek protein, yağ ve karbonhidrat içeriğinden dolayı besin değeri yüksektir.
- Besin değeri ve kalorisi yüksek bir içecek olduğundan kilo almak isteyenler, ergenlik dönemindeki bireyler, sporcular, gebeler, emzirme dönemindeki anneler için tercih edilebilir bir enerji kaynağıdır.
- Emzirme döneminde anne sütünü artırıcı etkisi gözlenmiştir.
- Niasin içeriğinden dolayı kalp ve damar hastalıklarına olumlu etkisi araştırılmaktadır.
- Boza da salep gibi öksürük tedavisinde kullanılmaktadır.
