Ülke gündemimize girdiğinden bugüne ilgilimizi her zaman artarak çeken Torba Yasa Tasarısı geçtiğimiz günlerde Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Peki, bu tasarı ile hayatımıza getireceği kolaylıkları nelerdir?
Bu konuda çok tartışmalar yaşandı ve yorumlandı ama son sözü kanun koyucu tarafından söylenecek. Taşeron işçilere verilen haklardan SGK’ya , vergi borçlarından bazı cezalara kadar kapsamlı bir af paketi gündemimizin adeta bir parçası
-YER ALTI İŞÇİSİNE ARTIK KIDEM ŞARTI OLMAYACAK
İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'na göre, yeraltı işlerinde çalışan işçilerde bundan sonra artık kıdem şartı olmayacak. Buna göre, yeraltında çalışan işçilerin kısa süreli giriş ve çıkışı yapılsa dahi işçiler kıdem tazminatından yararlanabilecek.
İşverenler, alt işverene (taşeron) iş sözleşmesi yaptığında, işçi ücretlerinin düzenli olarak ödenip ödenmediğini, işçi tarafından kişisel başvurusu üzerine veya aylık olarak kendiliğinden kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri alt yüklenici firmaya yapılan hak ediş ödemesinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlü olacak. Tasarı ile işçilerin bundan sonra ödeme sıkıntısı da giderilmiş olacaktır.
-FAZLA MESAİ UYGULAMASI SONA ERİYOR
Zorunlu görülen haller ve olağanüstü olarak çalışılması gereken durumlar dışında, yeraltında çalışan maden işçilerine fazla mesai uygulaması olmayacak.
Yeraltı maden işlerinde çalışanlara zorunlu ve olağanüstü hallerde haftalık 36 saati aşan her bir saat fazla çalışma ücreti, normal çalışma ücretinin her saat ücreti için iki katı (%100) olarak ödenecek.
MADEN İŞÇİLERİ YILLIK İZİNLERİNİ 4 GÜN FAZLA YAPACAK
Tasarıyla beraber maden işçilerinin yıllık
ücretli izin sürelerinin 4 gün artırılması gündemde. Böylece,
yeraltı maden işçileri 5 yıldan az kıdeme sahip olan bir işçi olsa
dahi iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile aksi belirlenmediği
durumlarda en az 18 gün yıllık ücretli izin kullanabilecek.
Bundan böyle alt İşveren değiştiğinde bile asıl işverene tabi
olduğundan ücretli izin süresi, aynı işyerinde çalıştıkları süreler
dikkate alınarak hesaplanacak. Asıl işveren; alt işveren tarafından
çalıştırılan işçilerin yıllık ücretli izinlerini kullandırıp
kullandırmadıklarını kontrol etmekle yükümlü olacaklar. Alt işveren
ise tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir suretini asıl
işverene vermek zorunda olacak.
Yeraltı maden işlerinde çalışanlar için
yeraltındaki çalışma süresi haftada en çok 36
saat olacak, günlük çalışma süresi 6 saati geçemeyecek.
-KIDEM TAZMİNATI DÜZENLEMELERİ
Tasarıyla, kıdem tazminatına ilişkin önemli düzenlemeler söz
konusu. Buna göre, alt işveren değişse dahi ara vermeden aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait iş yerlerinde çalışmış olan işçilerin, bu
şekildeki çalışma sürelerine ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet
süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait iş yerlerinde ne
kadar süre çalışmış ise bu sürelerin toplamı esas alınarak tespit
edilecek.
Kıdem tazminatları, kamu kurum ve kuruluşu
tarafından işçinin banka hesabına aktarılacak. Kıdem tazminatı
tutarı, iş yerlerinin bütçesini aşıp aşmadığına bakılmaksızın
ödenecek.
Gerekçeli müfettiş raporuna karşı tebliğ tarihinden itibaren 30 iş
günü içerisinde işveren tarafından yetkili iş mahkemesine itiraz
merci olarak başvuruda bulunabilecekler yargılama usulü basit
olacağından en fazla 4 ay içerisinde sonuçlandırılacak. Mahkemece
verilen kararın temyiz yeri olarak Yargıtay’a gidebilecek. Yargıtay
bu kararı 6 ay içerisinde kesin karara bağlamış olacak.
Yeraltı maden işçisinin emeklilik yaşı 50’ye düşecek.
-İŞVEREN YARDIM FONU OLUŞTURACAK
İşveren sendikaları, nakit mevcudunun yüzde 25'ini aşmamak üzere, karşılıksız yardıma dayalı dayanışma ve yardım fonu oluşturabilecek.
-MOTORLU TAŞIT VE 120 LİRALIK CEZALAR
Bu kapsamda ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ile bu vergiye bağlı kesilen vergi cezaları ve bunlara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine, bu düzenlemenin yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ait olduğu taşıt için, bu düzenleme hükümlerinin ihlal edilmemiş olması koşuluyla ödeme süresi sonuna kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun ilgili hükmü uygulanmayacak.
Yasak yerde sigara içenlere verilen idari para cezaları hariç, 31 Aralık 2013'den önce idari yaptırım kararı verildiği halde tebliğ edilmemiş olan ve her kabahat için 120 TL altında kalan idari para cezalarından vazgeçilecek. 12 liranın altındaki karayolu geçiş ücreti cezası da alınmayacak. 31 Aralık 2007'den önce olan ve ödenmeyen tutarı 50 TL'yi aşmayan asli alacakların ve aslı ödenmiş feri alacaklardan tutarı 100 TL'yi aşmayanlar tahsil edilmeyecek.
Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, belediyelerin su abonelerinden su kullanımından kaynaklanan alacakları, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları hakkında da bu kanundaki düzenlemeler uygulanacak.
-VERGİ AFFI GELİYOR
Bazı kamu alacaklarında faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme
zammı Yİ-ÜFE oranları esas alınarak yeniden hesaplanacak. Ancak
vergi cezalarının silinmesi söz konusu olmayacak; vergi asıllarının
tamamı, cezaların tamamı yeniden yapılandırma kapsamında tahsil
edilecek.
Ev hizmetlerinde aynı kişi yanında ay içinde 10 günden az
çalışanlar adına günlük kazanç alt sınırının yüzde 2'si oranında iş
kazası ve meslek hastalığı sigortası primi çalıştıranlar tarafından
ödenecek. Bu kişiler hakkında hastalık sigortası hükümleri
uygulanmayacak. Bu kişiler, emeklilik ve genel sağlık sigortası
primlerini istemeleri halinde kendileri yatıracak. Süresi içinde
ödenmeyen primin ödenme hakkı düşecek.
Devir ve teslim işlemlerinin tamamlanmasının üzerinden 5 yıl geçmiş
olan özelleştirmeler hakkında verilen yargı kararlarıyla ilgili
olarak, bu kuruluşların geri alınması yönünde herhangi bir işlem
tesis edilmeyecek. Maliklerinin, mülkiyet hakkının kullanılmasının
engellenmemesi, can ve mal güvenliği bakımından risk oluşturmaması
kaydıyla, kamulaştırma veya kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı
tesisi işlemi yapılmaksızın kamu yararı kararına dayalı olarak
taşınmazların üzerinde veya altında teleferik ve benzeri ulaşım
hatları ile her türlü köprü, metro ve benzeri raylı taşıma
sistemleri yapılabilecek.
-65 YAŞ BORCU
Üyelerin oda ve borsalara, oda ve borsaların TOBB'a olan aidat ve katılma payı borçları 8 taksitte ödenirse, faizinden vazgeçilecek. 2014 yılı Nisan ayı ve önceki aylara ilişkin ödenmemiş olan sigorta primi, emeklilik keseneği, kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi için hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
30 Nisan 2014 tarihine kadar ödenmemiş olan idari para cezasının yüzde 50'sinin ödenmesi halinde, cezanın kalan yüzde 50'si ile gecikme cezası tahsil edilmeyecek. Kamu borçlarının yapılandırılmasından esnaf, sanatkâr, çiftçi ve diğer bağımsız çalışanlar da faydalanacak. 65 yaş üzeri vatandaşlara, yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan cezalar terkin edilecek. İlgililer hakkında adli işlem yapılmayacak. Ancak alınan tahsilatlar iade edilmeyecek.