Kiracılar ve ev sahiplerinin en çok merak ettiği konuların başında “Kirayı elden vermek yasak mı?” sorusu geliyor. Peki, kiracılar kiralarını nereden nasıl ödemeli?
Elden kira ödeme cezası ne kadar?
Elden kira ödeme dönemi tamamen yasaklanmış durumda. Düzenleme ile elden kira ödemesi yapanlara, işleme konu tutarın %10'u kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu ceza, kiracının ya da ev sahibinin vergisel durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Kimlere ne kadar ceza uygulanacak?
Birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabı: En az 20.000 TL ceza
İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler: En az 10.000 TL ceza
Diğer kişiler (bireysel kiracılar/ev sahipleri): En az 5.000 TL ceza
Bu cezanın üst sınırı ise, bir takvim yılı içinde 20 milyon TL'yi bulabilir. Bu nedenle, elden kira ödeme alışkanlığı olan herkesin, bu konuda dikkatli olması ve ödemelerini banka veya PTT üzerinden yapması gerekmektedir.
Neden elden kira vermek yasaklandı?
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı ekonomiyi önlemek ve vergi denetimini artırmak amacıyla, tüm kira ödemelerinin banka veya PTT üzerinden yapılmasını zorunlu kıldı. Bu düzenlemenin temel amacı, kira gelirlerini kayıt altına almak, kira gelirinden kaynaklanan vergilerin ödenmesini sağlamak ve mali şeffaflığı artırmaktır.
Eskiden, birçok kiracı ve ev sahibi, kira ödemelerini elden yapıyordu. Ancak bu durumda, kira gelirleri Gelir İdaresi'nin takibine takılmıyor ve vergi kaybı oluşuyordu. Bu kaybı önlemek için, elden kira ödeme dönemine son verildi.
Emel Örün'ün hikayesi: Elden kira ödeme sorunu
Almanya doğumlu 58 yaşındaki Emel Örün, 6 aylıkken çocuk felci geçirerek %63 engelli kaldı. İstanbul'da uzun yıllar çalıştıktan sonra, Antalya'ya yerleşip burada bir dükkanı eve çevirerek yaşamını sürdürmeye başladı. Ancak, kira ödemelerinin bir kısmını elden yaptığı ve bazı kısımlarını senetle verdiği gerekçesiyle ev sahibi, tahliye davası açtı.
İHA’da yer alan haberde; mahkeme, elden ödeme yapılan kısımların resmi kayıtlarda yer almaması nedeniyle Emel Örün’ün tahliyesine karar verdi. Bu durum, kiracıların elden kira ödemesinin ne kadar riskli olduğunu gösteriyor. Emel Örün, engelli olması ve yaşadığı zor koşullara rağmen, evsiz kalmamak için yardım beklediğini dile getirdi.