Gıda israfı son yıllarda kritik bir seviyeye ualştı. Dünya çapında milyonlarca insan gıda kriziyle karşı karşıya olmasına rağmen yıllık üretilen gıdanın üçte biri halen israf ediliyor. Birleşmiş Millet'in raporuna göre dünya genelinde 1.3 milyar ton yiyecek çöpe gidiyor. Gıda israfında oranın giderek artmasının en temel sebebi üretim fazlası ve tüketici alışkanlıkları olarak görülüyor. Bunun yanında lojistik sorunlar ve ambalajlama hataları da etkili oluyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, dünya çapında bir kesim obeziteyle mücadele ederken 828 milyon insan açlıkla mücadele ediyor. Uzmanlar, tüketici eğitimleri sağlamanın, gıda israfının azaltmak ve yiyecekleri dönüştürmek açısından faydalı olacağını düşünüyor.
DOÇ. DR. EMRE HASTAOĞLU'NUN AÇIKLAMALARI
Bu düşüncede herkesin sorumluluk alması gerektiğini söyleyen Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Gastronomi Mutfak Sanatları Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Emre Hastaoğlu, “Dünyada en çok ekmek israf eden 3. ülke haline gelmemizin en büyük nedeni bilinçsiz olmamız. Gıda israfını azaltmanın bir yolu da planlı ve bilinçli alışveriş yapmaktır. Bu listeyi yaparken de bütçemize uygun ihtiyacımız olan şeyleri ihtiyacımız kadar almamız gerekir” dedi.
"YILDA 1.3 MİLYAR TON GIDA İSRAF EDİLİYOR"
Hastaoğlu, açıklanan verilere göre dünyada üretilen gıdanın üçte birinin israf edildiğini belirtti. “Gıda, bizim gezegenle aramızda kurduğumuz en önemli bağ. Gıda israfı, tüketilebilir düzeydeki gıdanın ya tüketilmez hale gelmesi ya da son kullanma tarihinin geçmesiyle birlikte insanların tüketemeyeceği aşamaya gelmesi demektir. 2023 yılında Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün açıkladığı rapora göre yılda 1.3 milyar ton gıda israf ediliyor. Ülkemizde ise günde 4.3 milyon adet ekmek israf ediliyor. Dünyada üretilen gıdanın üçte birinin israf edilmesi çok büyük ve ciddi bir oran. 2050 yılında nüfus artışıyla gıda ihtiyacımızın yüzde 60 oranında artacağı öngörülmekte. Biz gıda israfının yarısını bile engellesek 2040-2050 yıllarında yaşanması muhtemel olan gıda savaşının da önüne geçebiliriz” ifadelerini kullandı.
"PLANLI ALIŞVERİŞ" ÖNERİSİ
Gıdaya kolay ulaşmanın, gıda israfına neden olduğunu belirten Hastaoğlu, “Eskiden bu kadar gıda çeşitlerine ve miktarına kolay ulaşım sağlayamıyorduk. İsrafı azaltma yolunun en başında bilinçli tüketim yer alıyor. Ekmek yere düşünce öpüp başımız üstüne koyan toplum içerisindeyken dünyada en çok ekmek israf eden üçüncü ülke haline gelmemizin en büyük nedeni bilinçsiz olmamız. Gıda israfını önlemenin en önemli etkeni, yiyeceklerin tekrar kullanılabilir olmasını aile halkının biliyor olması. Örneğin bugün pilav yaptık ve arttıysa yarın kadınbudu köfteye dönüştürebiliriz. Günümüzde yaşanan açlığın sebebi yetersiz gıda üretimi değil, gıdanın yetersiz ve dengesiz dağılımıdır. Dünyanın bir kısmı obeziteyle mücadele ederken diğer kısmı açlıkla mücadele ediyor. Gıda israfını azaltmanın bir yolu da planlı ve bilinçli alışveriş yapmaktır. Özellikle ramazan ayında açken alışveriş yapılmaması önemlidir çünkü ihtiyacımız olmayan yiyecekleri de ister hale geliriz ve aldıktan sonra tüketmeyebiliriz. Alışverişe çıktığımızda bir liste yapmalıyız ve bu listeyi yaparken de bütçemize uygun, ihtiyacımız olan şeyleri ihtiyacımız kadar almalıyız” dedi.
