SERBEST RADİKAL VE ANTİOKSİDANLAR
Serbest Radikal Nedir?
Vücudumuz daimi bir oksidatif stres altındadır.Hücre içinde mitekontride şeker ve yağ asitlerinin sindirilmesi sonucu yan ürün olarak serbest radikaller ortaya çıkar.Bu normal bir işlemdir.Ne kadar sağlıklı olursak olalım vücuttaki serbest radikal oluşumunu engelleyemeyiz.Serbest radikal bir veya daha fazla sayıda çiftlenmemiş tek elektron içeren bir molekül veya atom olarak tanımlanır.Bu eşleşmemiş elektronlar genelde son derece reaktiftir.Bu nedenle serbest radikaller organ ve doku zedelenmesi ile sonuçlanan protein,nükleik asit ve lipitlerin yapısını bozabilir.Serbest radikaller bedenin enerji üretimi gibi doğal sürecinde meydana gelebildiği gibi kirliliğe maruz kalma,güneş ışınları,ağır metaller,sigara,gübre,radyasyon,ilaç kullanımı gibi durumlarda da ortaya çıkabilir.Günlük yaşamın getirdiği koşullardan kaynaklanan stres düzeyinin yükselmesi de serbest radikal oluşumunu arttırmaktadır.Bedenin strese karşı verdiği yanıtın sonucu olarak da çok fazla miktarda serbest radikal üretilmektedir.
Serbest Radikallerin Sebep Olduğu Hastalıklar Nelerdir?
Bu hastalıklar arasında sarı nokta hastalığı,yaşlanma,kalp ve damar hastalıkları,belirli tür kanserler,amfizem,alkolizm,Alzheimer,parkinson,ülser,eklem kireçlenmesi,romatizmal hastalıklar,diş eti iltihapları,deri veremi gibi bütün ateşli hastalıklar yeralmaktadır.
Oksidatif Stresin Belirtileri Nelerdir?
Oksidatif stresin belirtileri arasında yorgunluk,baş ağrıları,gürültü hassasiyeti,hafıza sorunları,zihin bulanıklığı,kas ve eklem ağrıları,kırışıklıklar,saçların beyazlaması,görme bozuklukları,bağışıklık sisteminde zayıflama görülmektedir.
Antioksidan Nedir?
Antioksidan maddeler vücuttaki oksidasyonu önleyici serbest radikallerle mücadele eden maddeler olarak tanımlanır. Antioksidanlar serbest radikallerle reaksiyona girerek hücrelere zarar vermelerini önler.Bu özellikleriyle hücrelerin anormalleşme ve sonuç olarak tümör oluşturma risklerini azalttıkları gibi,hücre yıkımınıda azalttıkları için daha sağlıklı ve yaşlılık etkilerinin minimum olduğu bir hayat oluşturur.
Antioksidanlar genellikle birçok sebze, meyve, ceviz, fındık,bitkisel yağlar,kırmızı et,beyaz et,balık,tahıl gibi gıdalarda bulunur.
En Önemli Antioksidanlar:
Glutatyon:Glutatyonun ana fonksiyonu oksidatif zararlardan hücreyi ve mitekontriyi korumaktır.Glutatyon antioksidan özelliği yanı sıra enerji kullanımı ve yaşlanma ile ilgili hastalıkların önlenmesinde önemli bir faktördür.Glutatyon her hücrede bulunabilmekte ,düzeyi kişiden kişiye değişmektedir.Vucudumuz glutatyon üretmesine rağmen diyet ,hava kirliliği,bazı ilaç tedavileri,travma,stres,yaşlanma,radyasyon üretimi ile miktarı azalabilmektedir.Glutatyon aynı zamanda C ve E vitamini koenzim Q10,alfalipoikasit,taze meyve ve sebzelerden aldığımız diğer antioksidanların etkinliğini maksimize etme yeteneğine sahiptir.
A vitamini ve Karotenoit:Havuç,kabak,brokoli,tatlı patates,domates,kara lahana,kavun,şeftali,kayısı.
C vitamini:Turunçgiller ve naranciyeler,brokoli,yeşil biber,yeşil yapraklı sebzeler,bitkisel yağlar.
E vitamini:Fındık ve ceviz gibi sert kabuklu yemişler,yeşil yapraklı sebzeler,bitkisel yağlar.
Selenyum:Balık ve deniz kabukları,kırmızı et,tahıl,yuurta,tavuk ,sarımsak.
Flavonoit ve Polyphenol:Soya sosu,kırmızı şarap,mor üzüm,nar,kızılcık,çay.
Likopen:Domates ve domates ürünleri,greyfurt,karpuz.
Lutein:Brokoli,kivi,brüksel lahanası,ıspanak gibikoyu yeşil sebzeler.
Lignan:Keten tohumu,yulaf ezmesi,arpa,çavdar.
