İsrail 7 Ekim 2023’ten bu yana Filistin’e yönelik saldırılarını sürdüyor. Bu durum sebebiyle hem Müslümanlar hem de Filistin’i destekleyenler pek çok markayı boykot ediyor. IKEA, İsrail'deki bazı faaliyetleri nedeniyle son dönemde eleştirilere maruz kalıyor. Filistin yanlısı gruplar ve uluslararası insan hakları savunucuları, IKEA’nın İsrail’in işgali altındaki Batı Şeria’da bulunan yasadışı yerleşimlere teslimat yapmasını, uluslararası hukuka aykırı bir tutum olarak değerlendiriyor. Batı Şeria'daki bu yerleşimlerin yasadışı olduğu, Birleşmiş Milletler'in pek çok kararında da açıkça ifade edilmiş durumda.
İsrail’deki Faaliyetler Neden Eleştiriliyor?
İsrail'in Batı Şeria’da kurduğu yerleşim birimleri, uluslararası hukuka göre yasadışı kabul ediliyor. Ancak, IKEA’nın bu yerleşimlere teslimat yapması ve aynı hizmeti Filistin şehirlerine sunmaması, eleştirilere neden oluyor. İnsan hakları savunucuları, bu politikaların İsrail'in yerleşim projelerine dolaylı bir destek anlamına geldiğini belirterek, firmanın bu durumu normalleştirdiğini ifade ediyor. Bu nedenle, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve Filistin yanlısı hareketler, IKEA’yı boykot çağrısında bulunuyor.
Boykot Çağrılarının Sebebi Nedir?
Söz konusu politikaları sebebiyle IKEA’nın bu politikaları sonlandırmasını talep ediliyor. Milyonlar şirketin Filistin’e yönelik teslimat yapmamasını ayrımcılık olarak görüyor. Ayrıca, IKEA’nın uluslararası hukuka aykırı hareket ettiği ve bu politikaların, İsrail yerleşimlerinin genişlemesini teşvik ettiğini öne sürülüyor.
IKEA’nın Resmi Tavrı
İsveç merkezli şirket, eleştirilere dair şu ana kadar kapsamlı bir açıklama yapmaktan kaçındı. Ancak, çeşitli insan hakları kuruluşları, IKEA’nın bu faaliyetlerinin, şirketin kendi etik kurallarına ve Birleşmiş Milletler yönergelerine aykırı olduğunu ifade ediyor. İsveç’te de bazı insan hakları grupları, şirketin bu teslimat politikalarını yeniden gözden geçirmesi gerektiğini vurguluyor.
Türkiye ve IKEA Boykotu
Türkiye’de milyonlar, İsrail’e doğrudan veya dolaylı destek sağlayan şirketleri boykot çağrıları yapıyor. IKEA’nın Batı Şeria’daki yerleşimlere yönelik politikaları, Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarının da tepkisini çekmiş durumda. Özellikle, aktivist gruplar bu konuda geniş çaplı bir farkındalık kampanyası yürütüyor. Bu sebeple IKEA boykot listesinde yer alıyor.
IKEA’nın Kısa Tarihi ve Faaliyetleri
IKEA, 1943 yılında Ingvar Kamprad tarafından İsveç’te kuruldu ve bugün dünyanın en büyük mobilya ve ev dekorasyonu perakendecilerinden biri olarak faaliyet gösteriyor. Dünya genelinde 50'den fazla ülkede mağazası bulunan IKEA, Türkiye’de de geniş bir müşteri kitlesine sahip.
İsrail Boykotu Nedir?
İsrail boykotu, Filistin’e yönelik işgallerine karşı bir tepki olarak başlatılan kampanyadır. Boykot, İsrail'e destek veren veya işgal altındaki yerleşimlere hizmet sağlayan şirketleri hedef alarak, bu firmalar üzerinde ekonomik ve politik baskı oluşturmayı amaçlar. IKEA, bu kapsamda eleştirilen ve boykot edilen şirketlerden biri olarak öne çıkıyor.
