Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 1 Nisan 2015 tarihinde 5510
sayılı kanunun Ek 9, maddesi kapsamında sigortalı çalıştırılması
hakkında yayınladığı tebliği ana hatları ve önemli hususlarına
değinerek açıklamaya çalışacağım.
1- EV HİZMETLERİ KAPSAMINDA SİGORTALI
SAYILANLAR
Bir veya birden fazla gerçek kişilerin evinde, üçüncü dereceye
kadar bu dereceye dahil hısımlar arasında
olmayan(kayınvalide,baldız,eşin halası,teyzesi vs.) şahısların
ücret karşılığında verdikleri ev hizmetleri sigortalı sayılanlar
listesinde bulunmaktadır.
Bu hizmetli grupları
10 gün ve daha fazla çalışanlar ,
10 günden az çalışanlar , şeklinde ikiye ayrılmış
2- EV HİZMETLERİNDE İŞVEREN YANINDA 10 GÜN VE DAHA FAZLA
SÜRE İLE ÇALIŞAN�LARIN SİGORTALILIĞI, BİLDİRİM İ, TESCİLİ VE PRİM
LERİN ÖDENMESİ
10 günden fazla çalışanlar 4a’lı yani normal SGK’lı
sigortalılarına sağlanan tüm haklardan yararlanacaklardır.
İşsizlik Sigortası hükümleri uygulanacaktır.
10 günden fazla çalışanların bildirimi ekte sunacağım “Ev
Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin
Bildirge” (Ek 1) ile yapılacaktır.
Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç
tarihidir.
Sigortalının sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten
önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim
ödeme gün sayısının olması yeterlidir
İşverenlerin bu bildirgeyi çalışmanın başladığı ayın sonuna
kadar “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara
İlişkin Bildirge”nin doldurulup sigortalı ile birlikte
imzalandıktan sonra ikamet ettikleri yere en yakın üniteye
vermeleri yeterli olacaktır.
Ev hizmetinde birden fazla kişi çalıştırılması halinde her bir
sigortalı için “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla
Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” düzenlenecektir.
Kuramca işveren için işyeri numarası oluşturulmayacak, işveren
kayıtları T.C. kimlik numarası ile takip edilecektir.
İşverenler sigortalı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı
sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk
edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden
ayın sonuna kadar Kuruma ödeyecektir.
Bildirgenin yasal süresinde verilmemesi halinde işverene her bir
sigortalı için Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında asgari ücret tutarında
ceza kesilecektir.
“Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara
İlişkin Bildirge”den bir defaya mahsus damga vergisi
kesilecektir.
Damga vergisi işverenin ilk prim ödemesine ilave edilerek tahsil
edilecektir
Yaşlılık ve emekli aylığı alan sigortalılar aşağıda açıklanan
şartlar ile Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde
ayda 10 gün ve daha fazla süreyle çalıştırılabileceklerdir.
İşverenlerin evlerinde 10 gün veya daha fazla çalıştırdıkları
kişiler için ödeyecekleri prim aldığı ücretin %34,5 oranına tekabül
etmektedir. Fakat ödemelerini kanuni süresinde yapan , yasal hakkın
uygulanmasına engel teşkil edecek pozisyonda olmayan işverenlere
yapacakları ödemeden % 5 teşvik indirimi yapılacaktır.
3- EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞTIRDIKLARI KİŞİ YANINDA 10 GÜNDEN
AZ ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI, BİLDİRİM İ, TESCİLİ VE PRİMLERİN
ÖDENMESİ
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanlar iş
kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı
sayılacaktır. Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne (10 hariç)
kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren
sayılmayacaklar, bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için
sigortalı çalıştıranlar prime esas günlük kazanç alt sınırının %
2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi
ödeyeceklerdir.
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların
bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı
Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” (Ek 2) ile yapılacaktır.
Form çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar, ay sonunun hafta sonu
genel ve resmi tatil günlerine denk gelmesi halinde ise bu günleri
takip eden ilk iş günü sonuna kadar ünitelere verilecektir.
10 günden az sigortalı çalıştıranlardan işyeri bildirgesi,
sigortalı işe giriş bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi,
işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi istenmeyecektir.
10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki
çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecektir. 10 günden az çalışılan
süreler birbirini takip eden günler olabileceği gibi ayın farklı
günleri de olabilecektir
Sigortalı çalıştıranlar www.turkiye.gov.tr adresinin
“e-hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını
seçerek bildirimde bulunabilecektir.
Kuruma “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı
Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” ile müracaat edenlerin
çalıştıran ve sigortalılar yönünden tescili yapıldıktan sonra
çalıştıran kişiler % 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı
sigortası primini banka aracılığı ya da www.sgk.gov.tr adresinin
“e-sgk” menüsünden “Kart ile Prim Ödeme”, “Diğer Ödemeler”
seçeneğinden kredi kartları veya banka kartları aracılığıyla Kuruma
ödeyebileceklerdir
10 günden az sigortalı çalışanlar % 32,5 oranındaki uzun vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primini takip eden ayın
sonuna kadar ödemeleri halinde, uzun vadeli sigorta kolları ve
genel sağlık sigortası yardımlarından da yararlanabilecektir
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlar hakkında iş kazası
ve meslek hastalığı sigortası dışında hastalık ve analık sigortası
hükümleri uygulanmayacaktır.Ancak Genel Sağlık Sigortasını ek prim
olarak yatırmaları halinde hastalık ve analık sigortasından da
yararlanabileceklerdir.
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 günden az sigortalı
olanları çalıştıranlar; 1/4/2015-30/6/2015 tarihleri arasında
günlük asgari ücret üzerinden 40,05 x % 2 = 0,80 Krş,
1/7/2015-31/12/2015 tarihleri arasında günlük asgari ücret
üzerinden 42,45 x % 2 = 0,85 Krş.
4- YABANCI UYRUKLU İŞÇİ ÇALIŞTIRMA
Ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklular Kanunun ek 9 uncu
maddesi kapsamında 10 gün ve daha fazla süre ile yabancı uyruklu
sigortalılarda çalıştırılabilecektir. Yabancıların Ülkemizde
çalıştırılması çalışma iznine bağlı olduğundan gerçek kişi
işverenler “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Sigortalı Olarak
Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile müracaatlarında
sigortalıların çalışma iznini de bildirgeye ekleyeceklerdir.
Ev hizmetlerinde 10 günden az süre ile yabancı uyruklu sigortalı
çalıştırılamayacak, bu şekilde çalıştırıldığı tespit edilen yabancı
uyruklular hakkında ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile
sigortalı çalıştıran işverenlere ilişkin hükümler uygulanacak ay
içinde çalışma gün sayısı 30 gün olarak alınacaktır.
5- DİĞER HUSUSLAR
Sigortalıların kendilerini bildirmesi
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamındaki sigortalılar, çalışmaya
başladıklarını, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç bir
ay içinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan
“Sigortalı Bildirim Belgesi” ile doğrudan veya internet ya da
benzeri ortamda Kuruma bildirebilirler. Kurumca, sigortalının
ilgili işveren tarafından bildirilmediğinin ya da bildirildiği
halde sigortalı bildirimi arasında farklılık bulunduğunun tespiti
halinde, durum, taahhütlü bir yazıyla sigortalıya, gerekirse
işverene bildirilir. Yapılan bildirimlerin sonucunda farklılık
giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna göre işlem yapılır.
Belgelerin K urum a doğrudan verilmesi halinde esas alınan tarih
:
Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında sigortalı çalıştıranların, adi
posta, kargo veya Kuruma doğrudan yapılan başvuru ve
bildirimlerinde başvuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak
kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele
posta servisi, PTT-Alo Post veya PTT-Kargo ile yapılan başvuru ve
bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya verildiği tarih;
başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilecektir