Son yıllarda ekmek ve unlu mamullerde kullanılan L-Sistein (E910, E920, E921) adlı katkı maddesinin insan saçından veya hayvan tüylerinden üretildiğine dair iddialar gündeme geldi. Bu durum, gıda güvenliği konusunda ciddi endişelere neden oluyor. Peki, L-Sistein nedir, hangi ürünlerde bulunur? Ekmeklerde hayvan kılı mı var?
L-Sistein nedir ve nerelerde kullanılır?
L-Sistein, unlu mamuller üretiminde kullanılan ve hamurun elastikiyetini artırarak işleme sürecini hızlandıran bir amino asittir. E910, E920 ve E921 kodlarıyla tanınan bu madde genellikle şu amaçlarla kullanılır:
Hamurun kolay şekil almasını sağlamak,
Ürünlerin pişirme süresini kısaltmak,
Hamurun elastikiyetini ve dayanıklılığını artırmak.
L-Sistein şu ürünlerde yaygın olarak kullanılabilir:
Paketli ekmekler (tost, hamburger, pizza ekmeği),
Poğaça, simit, börek ve baklava,
Hazır pizza tabanları ve tatlılar.
L-Sistein nasıl üretilir?
L-Sistein genellikle şu hammaddelerden elde edilir:
İnsan saçı: Berberlerden toplanan saçlar.
Hayvan tüyleri: Kaz ve ördek tüyleri, domuz kılı.
Sentetik üretim: Laboratuvar ortamında mikrobiyal fermantasyon yoluyla.
En büyük üreticisi Çin olan bu katkı maddesi, düşük maliyetli olduğu için insan saçı ve domuz kılı gibi kaynaklardan daha yaygın şekilde üretiliyor.
L-Sistein kullanılan ürünlerde dikkat edilmesi gerekenler
Ekmek ve hamur işleri tüketirken ürünlerin etiketinde şu kodlara dikkat edilmelidir:
E910, E920, E921: Bu kodlar L-Sistein içerdiğini gösterir.
Türkiye’de domuz kılı ve insan saçından elde edilen L-Sistein’in kullanımı yasaktır. Ancak yasal düzenlemeler, ürünlerin ithal edilmesi durumunda net bir izleme mekanizması sunmamaktadır.
L-Sistein helal mi? Zararlı mı?
İslam inancına göre insan saçı ya da domuz kılından üretilen katkı maddelerinin tüketimi haramdır. Bu nedenle Müslüman tüketiciler için L-Sistein’in kaynağı son derece önemlidir.
Sağlık açısından ise:
Düşük miktarda tüketildiğinde zararlı etkileri gözlenmemiştir.
Ancak, uzun vadeli etkileri hakkında yeterli bilimsel araştırma bulunmamaktadır.
Hangi ekmeklerde L-Sistein bulunur?
L-Sistein’in kullanımı genellikle büyük ölçekli endüstriyel üretimlerde görülür. Şu ürünlerde bulunma ihtimali yüksektir:
Marketlerde satılan paketli ekmekler,
Hızlı tüketim restoranlarının hamburger ekmekleri,
Hazır yufka ve tatlılar.
Ev yapımı ekmeklerde veya küçük ölçekli fırınlarda üretilen geleneksel ürünlerde L-Sistein kullanılma olasılığı düşüktür.
