Çin'de ekonomi yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni iktidar döneminde tarife artışlarıyla tırmanan ticaret savaşına ve diğer ekonomik belirsizliklere karşı büyümeyi destekleyecek ekonomik stratejileri, maliye ve para politikalarını uygulamaya hazır olduğunu bildirdi.
Ekonomiden sorumlu bakanlık ve kuruluşların yöneticileri; Maliye Bakanı Fan Lo’an, Ticaret Bakanı Vang Vıntao, Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Başkanı Cıng Şancie, Merkez Bankası Başkanı Pan Gonşıng ve Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu Başkanı Vu Çing, Çin Ulusal Halk Kongresi kapsamında Pekin'de ortak basın toplantısı düzenledi.
Ekonomi yönetimi, toplantıda ülkenin yeni dönemde karşı karşıya kaldığı risklerin yönetilebilir olduğunu, Çin'in dış ticaretinin ABD'nin tarife artışlarından etkilenmeyecek çeşitlilikte olduğunu ve Pekin yönetiminin ekonomik belirsizliklere karşılık verecek politika araçlarına sahip olduğunu vurguladı.
Ticaret Bakanı Vang Vıntao, Çin ile ABD arasında ticaret savaşının kazananının olmayacağını belirterek, "Eğer ABD, (ticaret savaşı yürüterek) yanlış yolda ilerlemek istiyorsa, Çin de aynı şekilde karşılık verecektir. Baskı ve tehdit Çin'e karşı işe yaramaz, Çin'i korkutamaz. Ülkemizin çıkarlarını koruma kararlığımız değişmeyecektir." dedi.
Çin'in sorunları eşit temelde diyalog ve istişare yoluyla çözme yanlısı olduğunu, bunu ABD'li mevkidaşı Howard Lutnick'e geçen ay yazdığı mektupta da açıkladığını ifade eden Vang, "İki taraf uygun bir zamanda bir araya gelebilir veya iki taraftan heyetler iletişim kurabilir. Umarız ABD tarafı, Çin ile, iki ülke liderlerinin telefon görüşmesinde işaret ettikleri yönde birlikte çalışabilir." diye konuştu.
Vang, ABD'nin tarife artışlarının gerekçesi olarak fentanil kaçakçılığını öne sürmesinin "çarpıtma" olduğunu savunarak, Washington yönetiminin bu konuda suçu başkalarına yıkmak yerine sorunu kendisinin çözmesi gerektiğini vurguladı.
- "Bütün yumurtaları aynı sepete koymuyoruz"
Çin'in, dünya çapında 140'tan fazla ülkenin en büyük ticaret ortağı olduğunu, Kuşak ve Yol Girişimi'ne katılan ülkelerle olan ticaretinin ilk kez bu yıl toplam dış ticaretin yüzde 50'sini aştığını hatırlatan Vang,
"Bu Çin'in ticaretini çeşitlendirme stratejisinin başarısını gösteriyor. Bütün yumurtaları aynı sepete koymuyoruz." diye konuştu.
Vang, Çin'in 30 ülke ve bölge ile 23 Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığını, bu ticaret ortaklarıyla ticaretinin anlaşmalardan sonra yüzde 34 artış kaydettiğini belirterek, "Dünyada ticareti geliştirebileceğimiz bir bölge daima var olacak. Bu Çin'in dış ticaretinin güçlü direncini gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.
- "Yeni üretici güçler, ekonomik ve sosyal kalkınmanın çehresini değiştiriyor"
Çin'in ana planlanma organı Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonunun Başkanı Cıng Şancie ise Dünya Bankası ve IMF'nin Çin için 2025'te yüzde 4,5 ve yüzde 4,6 büyüme tahmininde bulunmalarına karşın hükümetin bu yıl için "yüzde 5 civarında" olacağını öngördüğü büyüme hedefini ulaşılabilir gördüklerini belirtti.
Cıng, büyümenin niteliğinin geliştiğine, Çin ekonomisinde "yeni kalite üretici güçlerin" büyümedeki rolünün arttığına dikkati çekerek, yeni sanayilerin, iş biçimlerinin ve modellerinin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki payının yüzde 18'e ulaştığını ifade etti.
Yüksek teknoloji imalatının yarattığı katma değerin 2024'te yüzde 8,9 arttığına işaret eden Cıng, entegre devre ihracatının 1,1 trilyon yuana (150 milyar dolar) çıkarak tarihi rekor kırdığını, Çin'de üretilen,
"Yeni Enerji Aracı" (NEV) olarak adlandırılan, şarj edilebilen, pilli, yakıt hücreli, elektrikli ve hibrit araçların sayısının geçen yıl 13 milyona ulaştığı, bunun toplam küresel üretimin yüzde 60'ını oluşturduğunun altını çizdi.
Cıng, Çin'in AR-GE harcamalarının 2024'te yıllık yüzde 8,3 artışla 3,6 trilyon yuana (500 milyar dolara) çıktığını kaydetti.
Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek'in düşük maliyetli ve yüksek performanslı modelleriyle sektörde yakaladığı başarıya dikkati çeken Cıng, "Yeni üretici güçler, üretim metotlarımızı ve yaşam biçimimizi kapsamlı şekilde dönüştürüyor, ekonomik ve sosyal kalkınmanın çehresini değiştiriyor." dedi.
- "Proaktif bütçe politikası"
Maliye Bakanı Lan Fo'an da hükümetin yeni yılda "daha proaktif bütçe politikası" izleyerek konjonktüre karşı ayarlamalar yapmayı hedeflediğini belirtti.
Hükümetin olası içsel ve dışsal belirsizliklere karşı yeterli araçlara ve siyaset alanına sahip olduğunu vurgulayan Bakan Lan, gerektiğinde destekleyici tedbirleri uygulayacaklarını ifade etti.
Lan, hükümetin bu yıl bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oran hedefini yüzde 3'ten yüzde 4'e çıkardığını hatırlatarak, bütçe açığının 2025'te 1,6 trilyon yuan (220 milyar dolar) artışla 5,66 trilyon yuana (780 milyar yuana) ulaşmasını hedeflediklerini kaydetti.
Hükümetin 2025'te 1,2 trilyon yuan (170 milyar dolar) bütçe artışına gideceğine vurgu yapan Lan, genel kamu bütçesinin 29,7 trilyon yuana (4,09 trilyon dolar) çıkacağının altını çizdi.
Lan, merkezi hükümetin 1,3 trilyon yuan (180 milyar dolar) değerinde ultra-uzun vadeli devlet tahvili çıkaracağı ve kamu bankalarının sermaye yenilemesi için 500 milyar yuan (68,82 milyar dolar) özel amaçlı devlet tahvili çıkaracağını, yerel yönetimlerin özel amaçlı borç tahvili çıkarma kotasının 4,4 trilyon yuana (610 milyar dolar) yükseltileceğini aktardı.
- "Destekleyici para politikası"
Merkez Bankası Başkanı Pan Gonşıng ise merkezi liderliğin kararları ve direktifleri doğrultusunda büyümeyi destekleyici para politikalarını uygulayacaklarını bildirdi.
Merkez Bankasının, 2024'te politika faizinde ve zorunlu karşılık oranlarında iki kez indirime giderek kredi faiz oranlarının düşürülmesine de öncülük ettiğini hatırlatan Pan, yine ihtiyaca bağlı olarak zamanında benzer adımları atmaya hazır olduklarını belirtti.
Pan, ulusal para birimi kur değerindeki dalgalanmalara hızla müdahale ederek ekonomiyi etkilemesini önleyecekleri ve yuanın değerini korumasını sağlayacak tedbirleri alacaklarını kaydetti.
Bakanlar ve komisyon başkanlarının konuşmalarında yerel tüketimin canlandırılması ve teknolojik inovasyonun desteklenmesi iki ana hedef olarak öne çıktı.
