Avrupa Birliği (AB) liderleri, Avrupa'nın güvenliğinde ve savunmasında asli sorumluluğu üstlenme hedefiyle somut adımlar üzerinde çalışmakta mutabık kalırken, AB düzeyinde savunma kapasitesini güçlendirmek için hava ve füze savunma sistemleri, topçu sistemleri, insansız hava araçları (İHA) ve İHA savar sistemler gibi yeteneklere ihtiyaç duyduğunu bildirdi.
AB liderlerini Brüksel'de olağanüstü zirve için bir araya getiren toplantı sürerken, "Avrupa'nın savunması" başlığında kabul edilen sonuçlar duyuruldu.
Buna göre AB liderleri, Avrupa'nın daha egemen, kendi savunmasından daha sorumlu bir yaklaşımla hem acil hem gelecekteki zorluklar ve tehditlerle özerk şekilde hareket edip başa çıkmak için daha donanımlı olması gerektiğini vurguladı.
Rusya'nın Ukrayna'da sürdürdüğü savaş ve bunun değişen bir ortamda Avrupa'nın güvenliği üzerindeki etkilerinin AB için varoluşsal bir zorluk olduğuna işaret eden liderler, bildiride şu ifadelere yer verdi:
"Bu bağlamda AB, Birliğin güvenliğini ve vatandaşlarımızın korunmasını güçlendirmek için gerekli araçların ve finansmanın seferber edilmesini hızlandıracaktır. Bunu yaparken, Birlik genel savunma hazırlığını güçlendirecek, stratejik bağımlılıklarını azaltacak, kritik yetenek boşluklarını giderecek ve buna göre Avrupa savunma teknolojik ve endüstriyel tabanını Birlik genelinde güçlendirecek, böylece ihtiyaç duyulan miktarlarda ve artırılmış hızda daha iyi ekipman tedarik edebilecek bir konumda olacaktır. Bu ayrıca, Avrupa'nın endüstriyel ve teknolojik rekabet gücünü artırmaya da katkıda bulunacaktır."
Liderler, AB'nin savunma harcamalarını önemli ölçüde artırması ihtiyacının altını çizerek, AB Komisyonunu bu hedefle daha fazla öneriyi tartışmaya, AB düzeyinde savunma için ek finansman kaynakları önermeye ve ilgili tekliflerini hızla sunmaya çağırdı.
Komisyonun üye ülkelere 150 milyar avroya kadar AB bütçesi tarafından desteklenen krediler sağlamak için yeni finansman aracı önerisi sunma niyetini dikkate alan liderler, bu önerinin acilen inceleneceğini bildirdi.
Liderler, Avrupa Yatırım Bankasının Avrupa'nın savunma sanayisine desteğini artırma planlarını memnuniyetle karşılayarak, kurumu bu alanda mevcut finansman hacmini artırma, savunma sanayisine kredi verme uygulamalarını acilen uyarlamaya davet etti.
Liderler ayrıca savunma sanayisi için özel finansmanın da harekete geçirilmesinin önemini vurgulayarak, hem özel hem kamu yatırımlarının daha iyi harekete geçirilmesi ve savunma tedarik zincirlerine üye ülkeler arasında sınır ötesi erişimi sağlayacak, iyi işleyen bir pazara katkıda bulunma amacıyla ortak tedarikin önemine işaret etti.
- İhtiyaçlar tespit edildi
Sonuç bildirisinde AB düzeyinde savunma kapasitesini güçlendirmek için hava ve füze savunma sistemleri, topçu sistemleri, İHA ve İHA savar sistemler gibi yeteneklere ihtiyaç duyulduğu belirtildi.
Avrupa Savunma Ajansını, AB Yüksek Temsilcisi, AB Komisyonu ve üye ülkelerle birlikte bu amaçla ilgili süreçleri hızla gözden geçirmeye davet eden liderler, özellikle Rusya ve Belarus'un oluşturduğu tehditler göz önüne alındığında AB'nin doğu sınırlarının savunulmasının AB'nin tümünün güvenliğine katkıda bulunduğu konusunda mutabık kaldı.
Liderler, Avrupa Savunma Fonu aracılığıyla araştırma, inovasyon ve geliştirmeye sürekli desteğin önemini de vurgularken, tüm bu hedeflerin önünde engel teşkil edebilecek yasal ve idari çerçeveyi basitleştirme çalışmalarını hızla ilerletme ihtiyacının altını çizdi.
Liderler ayrıca, savunma alanında daha güçlü ve daha yetenekli bir AB'nin küresel ve transatlantik güvenliğe de olumlu katkıda bulunarak NATO'yu tamamlayıcı nitelikte olacağını belirtirken, sonuç bildirisinde "AB benzer şekilde düşünen AB dışı ortaklarla birlikte çalışmanın önemini vurgular." denildi.
Sonuç bildirisinde üzerinde uzlaşılan tüm maddelerin üye ülkelerin güvenlik ve savunma politikalarının özel karakterine zarar vermeyeceği, tüm üye ülkelerin güvenlik ve savunma çıkarlarının dikkate alınacağı vurgulandı.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Birliğe üye ülkelerin liderlerini ABD'deki Donald Trump yönetiminin Ukrayna'daki savaş ve Avrupa'nın güvenliğiyle ilgili yaklaşımından doğan endişeleri tartışmak üzere olağanüstü zirvede bir araya getirmişti.
Trump'ın Oval Ofis'te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı tartışma ve Kiev'e askeri yardımları askıya alma kararının hemen ardından düzenlenen zirve, güvenlik ve savunmadaki yol arayışında AB'ye bir harita çizmeyi hedefliyor.
Washington-Kiev hattındaki gerilimin ardından Ukrayna'ya desteğini yineleyen Avrupalı liderler, müzakere masasında da yer almak isterken, Avrupalı liderleri bu görüşmelerin dışında tutmaktan yana olan Trump yönetimi, kıtanın savunmasında asli sorumluluğu da üstlenmelerini istiyor.
