Adana’da bir aile 2,5 aylık bebeklerine topuk kanı testi yaptırmayı reddetti. Sağlık Bakanlığı, bebeğin sağlık hakkını koruma gerekçesiyle konuyu mahkemeye taşıdı. Mahkeme, bebeğin tıbbi işlemlerinin aksatılmaması için bebeğin amcasını kayyum olarak atadı. Bu kararın ardından uzmanlar topuk kanı testinin yasal olarak zorunlu hale getirilmesi gerektiğini vurguluyor. Peki, bebeklik dönemi aşıları zorunlu mu?
Aşı nedir?
Aşı, hastalıklara karşı bağışıklık sağlamak amacıyla vücuda verilen zayıflatılmış mikroorganizmalardır. Aşı sayesinde bulaşıcı hastalıklardan korunmak mümkün olmaktadır.
Hastalıklardan korunmanın en etkili yöntemi, tedavi olmaktan ziyade aşı yoluyla bağışıklık kazanmaktır. Tarihte çiçek hastalığı, çocuk felci, kızamık gibi birçok hastalık, aşı sayesinde büyük ölçüde yok edilmiştir.
Bebeklik dönemi aşıları nelerdir?
Bebekler, doğumdan itibaren belirli bir takvim çerçevesinde hastalıklara karşı aşılanmaktadır. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen bebek aşı takvimi şu şekildedir:
Hepatit B Aşısı: Doğumda, 1. ayda ve 6. ayda yapılır.
Verem (BCG) Aşısı: 2. ayda uygulanır.
5’li Karma Aşı (Difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci, menenjit): 2., 4., 6. ve 18. aylarda yapılır.
Pnömokok (Zatürre) Aşısı: 2., 4. ve 12. aylarda uygulanır.
KKK Aşısı (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak): 1. ve 4. yaşta yapılır.
Suçiçeği Aşısı: 1. yaşta uygulanır.
Oral Polio (Çocuk Felci) Aşısı: 6. ve 18. aylarda ağız yoluyla verilir.
Hepatit A Aşısı: 18. ay ve 2 yaşında uygulanır.
Bebek aşıları zorunlu mu?
Türkiye’de bebek ve çocuk aşıları yasal olarak zorunlu değildir. Ancak Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak sunulmaktadır. Aileler, çocuklarına aşı yaptırmak istemedikleri takdirde bir dilekçe doldurarak bu uygulamadan muaf olabiliyor.
Ancak uzmanlar, aşı reddinin toplum sağlığı açısından büyük risk oluşturduğunu belirtiyor. Toplumsal bağışıklığın sağlanabilmesi için aşı oranının yüzde 97’nin üzerinde olması gerektiği ifade ediliyor. Aşı oranlarının düşmesi, kızamık gibi bulaşıcı hastalıkların yeniden yayılmasına neden olabiliyor.
Bu nedenle aşıların zorunlu hale getirilmesi gerektiği yönünde çeşitli yasal düzenleme önerileri gündeme geliyor.
Topuk kanı testi nedir?
Topuk kanı testi, yeni doğan bebeklerden alınan birkaç damla kandan yapılan tarama testidir. Bebeklerde genetik ve metabolik hastalıkların erken teşhis edilmesini sağlar.
Topuk kanı testi hangi hastalıkları tespit eder?
Fenilketonüri (Zeka geriliğine yol açan genetik hastalık)
Konjenital Hipotiroidi (Büyüme ve zeka gelişimini etkileyen hastalık)
Kistik Fibrozis (Solunum yollarını etkileyen genetik hastalık)
SMA (Spinal Müsküler Atrofi – Kas erimesine neden olan hastalık)
Galaktozemi (Şeker metabolizmasını etkileyen hastalık)
Bu hastalıkların erken teşhisi, uygun tedavi ve destekleyici bakımla bebeklerin sağlıklı gelişimini sağlamaktadır.
Topuk kanı testi zorunlu mu?
Türkiye’de topuk kanı testi yasal olarak zorunlu değildir. Ancak Sağlık Bakanlığı, tüm bebeklerden bu testin yapılmasını tavsiye etmektedir.
Adana’daki mahkeme kararı, bebeklerin sağlık hakkının korunması açısından emsal niteliği taşımaktadır. Uzmanlar, topuk kanı testinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini belirtiyor.