Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistin halkının Gazze'den sürülmesiyle ilgili önerisine ilişkin, "Filistin halkının Gazze'den sürülmesi, yerlerinden edilmesi, bunların başka ülkelere gönderilmesi projelerine tamamıyla karşıyız. Bu, gerçekten insanlık hukukuna aykırı bir teklif." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Fidan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile Doha'daki ortak basın toplantısında konuştu.
Türkiye olarak Kahire'de sunulan bildirinin arkasında olunduğunu ve desteklendiğini vurgulayan Fidan, "(Trump'ın önerisi) Filistin halkının Gazze'den sürülmesi, yerlerinden edilmesi, bunların başka ülkelere gönderilmesi projelerine tamamıyla karşıyız. Bu, gerçekten insanlık hukukuna aykırı bir teklif." diye konuştu.
Fidan, herkesin bunun karşısında durması gerektiğini dile getirdi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Terörün Suriye'de yer bulmasına, devam etmesine müsamaha etme şansımız yok." dedi.
Bakan Fidan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile Doha'daki ortak basın toplantısında konuştu.
İki ay aradan sonra Katar'da bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirten Fidan, Katarlı mevkidaşına ev sahipliği ve dostluğu için teşekkür etti.
Fidan, bugün Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani tarafından kabul edildiğini dile getirerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın selamlarını ilettiğini söyledi. Al Sani ile görüşmesinde gündemdeki konuları gözden geçirdiklerini anlatan Fidan, Katarlı mevkidaşı ile de detaylı ve verimli bir görüşme yaptıklarının altını çizdi.
Fidan, Türkiye ile Katar arasındaki olumlu ilişkilere dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"İki ülke arasındaki ilişkiler, stratejik seviyede seyretmekte. Bu ilişkiler, belli bir samimiyete, profesyonelliğe, kardeşliğe, inanca dayalı, sağlam temelleri olan bir ilişki. Yıllardır liderlerimiz tarafından özenle tuğla tuğla örülmüş bir ilişki. Tabii bu ilişkinin bölgenin barışına, güvenliğine, refahına ve ekonomisine kattığı olumlu hususları herkes görüyor."
Bu ilişkilerin daha ileriye götürülmesinin önemine işaret eden Fidan, Türkiye-Katar ilişkisinin kurumsallığının ve niteliğinin bölgesel problemlere çözüm getirme açısından da kullanıldığını söyledi.
Fidan, Suriye'deki duruma ilişkin 8 Aralık sonrası yeni gerçekliğin oluştuğunu vurgulayarak, bölge ülkelerinin nasıl yardımcı olacakları konusunda yoğun bir koordinasyon ve çalışmanın olduğunu belirtti.
Filistin meselesindeki gibi hem iki ülke olarak hem de bölgedeki ve küresel aktörlerle bir araya gelinerek Suriye meselesine nasıl yardımcı olunabileceğinin ele alındığına işaret eden Fidan,
Suriye'nin yeniden inşasında, ihtiyacı olan enerji gibi konularda ciddi adımların atılmasının önemine değindi.
- Suriye'ye yönelik yaptırımların kalkması gerektiği mesajı
Fidan, bu konudaki ilgisi için Katar'a teşekkür ederek, "Suriye'nin bu acil ihtiyaçlarına acil çözümler üretmede hem beraber çalışıyoruz hem de Katar'ın kendi geliştirdiği birtakım inisiyatifler var. Bugün de kendilerinden onu dinleme imkanım oldu, gerçekten memnuniyet verici adımlar." dedi.
Bunların hayata geçmesinin ardından Suriye'de daha farklı bir kalkınmanın başladığının görüleceğini vurgulayan Fidan, uluslararası yaptırımların kalkmasının önemli olduğunu söyledi.
Fidan, bütün Suriye'de güvenliğin sağlanmasının önemli olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Silahlı grupların ulusal ordu altında bir araya gelmesi önemli. Türkiye için de aynı zamanda Suriye için de önemli olan diğer bir konu terörle mücadelede DEAŞ'la savaşıldığı gibi aynı zamanda PKK/YPG ile de mücadelenin devam etmesi. Şu anda Şam yönetiminin özellikle YPG'ye yönelik bir çözüm bulma gayretleri devam etmekte. Türkiye olarak biz bunu yakından takip ediyoruz.
Umudumuz kan dökülmeden bu sorunun çözülmesi fakat bunu ifade ettiğim gibi, çok yakın bir şekilde takip ediyoruz. Terörün Suriye'de yer bulmasına, devam etmesine müsamaha etme şansımız yok."
- Gazze'deki ateşkes
Türkiye için Gazze'de sağlanan ateşkesin kesintisiz sürdürülmesinin öncelik olduğunu belirten Fidan, Katarlı ve Mısırlı yetkililere ve ateşkes anlaşmasında emeği geçenlere teşekkür etti.
Fidan, bunun insanlık adına önemli bir kazanım olduğunu dile getirerek, ateşkesin devamı ve İsral'in bölgede uyguladığı soykırımın bir daha yenilenmemesi için her türlü adımın atılmasının önemine dikkati çekti.
Bölgeye kesintisiz olarak insani yardımların ulaştırılmasının önemine değinen Fidan, bu konuda zaman zaman sıkıntıların yaşandığını ve İsrail'in engelleyici tavırlarından vazgeçmesi gerektiğini söyledi.
Fidan, uluslararası toplumun bu konudaki hassasiyetini kaybetmeyerek elinden geleni yapması gerektiğini belirterek, "Türkiye olarak insani yardımlar konusunda baştan beri Cumhurbaşkanı'mızın çok büyük bir hassasiyeti var. Bütün kurumlarımız seferber edilmiş durumda. Hem Mısır ile hem diğer ortak ülkelerle koordine kurarak yardımlarımızı en iyi ve en hızlı şekilde Gazze'ye nasıl ulaştırabiliriz, onun gayreti içerisindeyiz." ifadelerini kullandı.
Filistin meselesinin iki devletli çözümle sonuçlanmasını dileyen Fidan, bunun bölge için önemli bir kazanım olacağına dikkati çekti.
Fidan, "Aksi takdirde yenilenen çatışmalar, yenilenen kavgalar, her zaman için bölgemizde istikrarsızlığı tetiklemeye devam edecek. Bölge ülkeleri olarak Filistin ve Suriye'de yaptığımız gibi bundan sonraki konularda da bölge sorunlarını bölge ülkeleri olarak sahiplenmeye, onlara bölgeye özel, bölgenin çözümlerini getirmeye devam edeceğiz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu konudaki kararlılığı ve iradesinin tam olduğunu söyleyen Fidan, kendi sorunlarını kendilerinin çözme iradesi konusunda adımların atılması gerektiğini vurguladı.
- Suriye'de iki ülkenin işbirliği
Fidan, Suriye'deki güncel durumda hem bu ülkedeki hükümet hem de Katar ile yakından çalışıldığına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Suriye'de yeni hükümetin kurulması, devlet başkanının atanması, ilan edilmesi önemli bir gelişme özellikle ülkedeki bazı belirsizliklerin ortadan kalkması adına. Malumunuz hem ülkede çözüm bekleyen acil sorunların çözülmesi hem de uluslararası muhataplığın sağlanması için bir devlet yönetimine ve kabineye ihtiyaç vardı. Bunun ilk adımı olarak özellikle, ana grupların bir araya gelerek devlet başkanını ilan etmesi ve akabinde de inşallah kapsayıcı bir hükümetin kurulmasıyla ben önemli bir belirsizlik aşamasının kalkacağına inanıyorum. Bundan sonraki siyasi sürecin Suriye'deki yönetim tarafından kuşatıcı bir şekilde, olgun bir şekilde, demokratik bir şekilde götürülmesi fevkalade önemli."
Fidan, Suriye halkının çözüm bekleyen birtakım sorunlarının bulunduğuna dikkati çekerek, bu konuda da Türkiye ile Katar'ın her alanda çok yakın işbirliği içinde olduğunu vurguladı.
Enerji, ulaştırma ve haberleşme alanında neler yapılabileceği hususunda büyük bir hızla çalışıldığı bilgisini paylaşan Fidan, projelerin hayata geçirilmesinin önemine işaret etti.
- Türkiye, ateşkesin devamı için destek vermeye devam edecek
Fidan, Gazze'de sağlanan ateşkes anlaşmasında yer alan, bazı mahkumların Filistin topraklarında kalmaması konusuna ilişkin soruya şu yanıtı verdi:
"Biz, bu hususa (İsrail askeri) Gilad Şalit olayında da şahit olmuştuk. O zaman da bizden bazı Filistinlileri almamız talep edilmişti, kabul etmiştik. Şimdi de Sayın Cumhurbaşkanı'mız anlaşmaya destek vermek için diğer ülkelerle beraber, tabii ki Türkiye olarak da bazı Filistinlilere, serbest bırakılanlara ev sahipliği yapma konusunda hazır olduğumuzu ifade ettiler. Bu konuda Türkiye, diğer ülkelerle beraber, inşallah üzerine düşeni yapacak. Yeter ki ateşkes anlaşması hayata geçsin ve devam etsin. Bizim dileğimiz bu. Bu konuda her türlü desteği vermeye devam edeceğiz."
Yaralılar konusunda da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ilgili kurumlara direktif verdiğini söyleyen Fidan, sahra hastanelerinde tedavi edilemeyecek durumda bulunanların Türk hastanelerinde tedavisi konusunda hazırlıkların olduğunu ve Sağlık Bakanlığının çalışma yaptığını dile getirdi.
Fidan, ABD'nin terör örgütü PKK/YPG ile kurduğu ilişkinin Barack Obama döneminde "geçici süreyle başlatılan işbirliği" olarak sunulduğunu ama Türkiye'nin en başından itibaren bunun belli komplikasyonları ortaya çıkaracağını öngördüğüne dikkati çekti.
"Süreç içerisinde tabii örgütün giderek Amerikalıları ve diğer Batılı ülkeleri suistimal etmesi ve verdiği hapishane hizmetleri karşılığında Türkiye'ye yönelik terör tehdidinde ciddi bir artış olması, bizim açımızdan kabul edilemez bir durum olmuştu." diyen Fidan, bunun ABD'li yetkililerle paylaşıldığını söyledi.
Fidan, terör örgütü PKK/YPG'nin DEAŞ'lı tutukluları "hapishanede tutma hizmeti" verdiğini belirterek, terör örgütünün DEAŞ ile mücadele konusunda tek başına kabiliyetinin bulunmadığını ve PKK/YPG'nin de terör örgütü olduğunu vurguladı.
"Bu konuda gerek Türkiye gerek Irak gerek Suriye gerek Ürdün bir araya gelerek DEAŞ ile gerekli mücadeleyi vermeye muktedirler. İnşallah bu yönde de yakın zamanda 4 ülke olarak bir adım atacağız. Bunun ön görüşmelerini yaptık. Burada umarız ki Amerikalı dostlarımız, Türkiye'ye tehdit oluşturan bu politikadan vazgeçerler." ifadelerini kullanan Fidan, terör örgütü DEAŞ tutuklularının hapishanede kalmasını mümkün kılacak başka bir formülle hareket edilebileceğini söyledi.
Fidan, Suriye'deki yeni yönetimin bu konuda sorumluluk üstlenmeye ve Türkiye'nin de her türlü desteği vermeye hazır olduğunu dile getirdi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın alacağı kararla "bölgede devam eden bu yanlışa son vermesini" dileyen Fidan, bu durumun hem bölgesel istikrarsızlığı tetiklediğini hem de Türkiye-ABD ilişkilerini zedelediğini sözlerine ekledi.