Mali'de gerçekleştirilen bu araştırma, özellikle hamilelik planlayan kadınlar için sıtma aşısının ne kadar etkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, hamile kalmayı düşünen 300 kadın üzerinde yapıldı ve kadınların iki yıl boyunca sıtma enfeksiyonuna karşı korunabileceği görüldü.
ENFEKSİYONA KARŞI KORUDU
Çalışma kapsamında, hamile kalmayı planlayan kadınlar düşük doz aşı, yüksek doz aşı ve plasebo gruplarına ayrıldı. Aşılanan kadınlar doğum kontrol yöntemlerini bırakarak hamilelik sürecine girdiler ve yaklaşık iki yıl boyunca, iki sıtma sezonu boyunca takip edildiler. Ayrıca, bu süreçte hamile kalan kadınların bebekleri de doğumdan sonra ilk yaş günlerine kadar izleme alındı.
Araştırmanın sonuçları, sıtma aşısının etkinliğini açıkça gösterdi. Yüksek doz aşı grubunda, kadınların %86'sı ilk yıl boyunca sıtma enfeksiyonuna karşı korundu. Düşük doz grubunda ise aşının etkinliği iki yıl boyunca %57 olarak tespit edildi. Özellikle düşük doz grubunda, aşının ikinci yıldaki etkinliğinin %61'e çıkması, herhangi bir takviye yapılmadan dahi etkili olabileceğini gösterdi. Bu, aşının sadece ilk yıl değil, ikinci yılda da ciddi bir koruma sağlayabileceğini ortaya koydu.
SITMANIN GEBELİKTEKİ TEHLİKELERİ
Sıtma, özellikle hamile kadınlar için büyük bir sağlık tehdidi oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, Afrika'da her yıl yaklaşık 50 bin kadın sıtma nedeniyle hayatını kaybediyor ve 200 bin ölü doğum gerçekleşiyor. Gebelikte sıtma enfeksiyonu (Plasmodium falciparum), annede şiddetli hastalıklara yol açabiliyor ve bu da hem anne hem de bebek için ciddi riskler oluşturuyor. Bu bağlamda, sıtma aşısının gebelikten önce uygulanması, hem anne hem de doğacak çocuk için hayati önem taşıyor.
“ETİK BİR ZORUNLULUK”
Mali'nin Bamako kentindeki Sıtma Araştırma ve Eğitim Merkezi (MRTC) tarafından yönetilen bu araştırma, bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı. Araştırma ekibini yöneten Alassane Dicko, bu bulguları "kadınları hamilelik öncesi ve sırasında sıtmaya karşı korumak için muazzam bir ilerleme" olarak nitelendirdi. Aşılanan kadınlarda gebeliklerin daha erken gerçekleştiğinin gözlemlenmesi de bu çalışmanın bir diğer çarpıcı sonucu oldu.
Sanaria'nın kurucusu ve CEO'su Stephen L. Hoffman da bu araştırmanın, Afrika'daki kadınların ve doğmamış bebeklerin hayatlarını kurtarma potansiyeline sahip olduğunu belirtti. Ayrıca, Kamerun Üniversitesi'nden Profesör Rose Leke, hamile kadınlar üzerinde yapılan bu çalışmanın önemine değinerek, sıtmanın çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlar üzerindeki derin etkileri göz önüne alındığında, bu tür çalışmaların etik bir zorunluluk olduğunu vurguladı.
Dünya Sağlık Örgütü, sıtmayla mücadelede önemli adımlar atmış durumda. DSÖ'nün Sıtma Aşısı Uygulama Programı aracılığıyla Kenya, Gana ve Malavi'de yaklaşık iki milyon çocuğa sıtma aşısı ulaştırıldı. Özellikle 2021'de önerilen RTS,S aşısı, çocuklar arasında sıtmayı önlemeyi hedefliyor. 2023 yılında DSÖ, salgın bölgelerde yaşayan çocuklara yönelik sıtma aşılarının programlı kullanımını önermişti.
