ABD'nin Pasifik'teki 7. Filosu'ndan yapılan açıklamada, "Arleigh Burke" sınıfı güdümlü füze taşıyan USS Higgins muhribi ile Kanada Kraliyet Donanmasına ait "Halifax" sınıfı HCMS Vancouver firkateyninin, 20 Ekim'de Tayvan Boğazı'ndan rutin geçiş gerçekleştirdiği" belirtildi.
Yapılan açıklamada, USS Higgins ve HCMS Vancouver'ın Tayvan Boğazı'ndan geçişinin, açık denizde seyrüsefer ve uçuş serbestisinin geçerli olduğu sulardan yapıldığı ve bu geçişin uluslararası hukuka uygun olduğu vurgulandı. Gemilerin, Boğaz'a kıyısı olan ülkelerin kara sularında olmayan bir koridoru kullandığı belirtildi. Ayrıca, bu geçişin ABD'nin müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte, tüm ülkeler için seyrüsefer serbestisine bağlılığını gösterdiği ifade edildi.
Açıklamada, Tayvan Boğazı'ndaki seyrüsefer hakları ve özgürlüklerinin uluslararası toplum tarafından kısıtlanmaması gerektiği vurgulanarak, "ABD, seyrüsefer ve uçuş serbestisi ile deniz ve hava sahasının hukuka uygun diğer kullanımlarıyla çelişen her türlü egemenlik ve yetki alanı iddialarını reddeder" ifadesine yer verildi.
ÇİN'DEN TEPKİ
Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (ÇHKO) Tayvan Boğazı'nın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığından yapılan açıklamada, ABD ve Kanada gemilerinin Tayvan Boğazı'ndan geçişinin Çin savaş uçakları ve gemilerince kural ve düzenlemelere uygun izlendiği ve takibe alındığı kaydedildi. ABD ve Kanada'nın "ortalığı karıştırmakla" ve "Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrara zarar vermekle" suçlandığı açıklamada, "Komutanlığa bağlı birlikler daima teyakkuzdadır ve ulusal egemenlik ve güvenliği, bölgesel barışı ve istikrarı kararlılıkla koruyacaktır." ifadesine yer verildi.
Tayvan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, gemilerin geçişi doğrulanarak Tayvan çevresindeki sularda ve hava sahasındaki durumun "normal" olduğu bildirildi.
ABD ve Kanada gemilerinin Tayvan Boğazı'ndan geçişi, Çin'in Tayvan çevresinde düzenlediği geniş kapsamlı askeri tatbikatın hemen ardından gerçekleşmesiyle dikkat çekti. Çin ordusu, 14 Ekim'de başlattığı "Müşterek Kılıç-2024B" adı verilen tatbikatta, kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden birliklerle Tayvan'ı kuzey, güney ve doğudan kuşatarak kritik limanları bloke etmişti. Ada'yı fiilen ablukaya alan bu tatbikat, aynı günün akşamında sona erdi.
Çin, Tayvan'ı topraklarının bir parçası olarak kabul etmekte ve Tayvan Boğazı'nı da kendi kara suları olarak görmektedir. Bu sebeple, ABD ve müttefiklerinin bölgedeki askeri varlığına karşı çıkıyor. ABD donanmasının bölgede gerçekleştirdiği seyir ve keşif faaliyetleri, Çin ile ABD arasında uzun süredir devam eden gerilimi artıran unsurlar arasında yer alıyor.
