Diyarbakır'daki Zerzevan Kalesi'nden çıkarılan eserlerin sergilendiği mekanda en ilgi çekici parça, köyde yalak olarak kullanılan ve daha sonra İstanbul Müzesi'nden getirilen vaftiz kovası. Diyarbakır Müzesi koleksiyonları arasında, özel bir vitrinde sergilenen ve 1895 yılında İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne getirilen Zerzevan Kalesi Kilisesi'ne ait Vaftiz Kovası da yer alıyor.
MÜZEDE YÜZLERCE ESER SERGİLENİYOR
Bronzdan yapılmış 1.500 yıllık parça MS 6. yüzyıla tarihleniyor ve adak yazıtlarıyla zengin bir şekilde dekore edildiği görülüyor. 127 yıl sonra Diyarbakır'a getirilen vaftiz fıçısı turistlerin ilgisini çeken eşsiz bir eser.
Müzenin Zerzevan bölgesindeki teşhir dolapları arasında vaftiz kovaları, kandiller ve kandil kalıpları, madeni paralar, ticaret aletleri, farklı dönemlere ait mühürler, tıbbi aletler, ok uçları, iğler, müzik aletleri, seramik kaplar, çatı kiremitleri yer alıyor. kılıflar, kemer tokaları, nazarlıklar, özel anahtarlar ve geniş bir mücevher koleksiyonunun yanı sıra bilgi panoları da sergileniyor.
ARKEOLOJİK KAZI HALA DEVAM EDİYOR
Diyarbakır Müzesi Müdür Yardımcısı Mehmet Çelebi, Zerzevan Kalesi’nin Diyarbakır Mardin yolu üzerinde Roma döneminden kalan bir sınır garnizonu olduğunu hatırlatarak, 2014 yılında başlayan bir kazı olduğunu söyledi.
Etrafında 1.2 kilometrelik bir sur olduğuna değinen Çelebi, “ Gözetleme kulesi, silah depoları mevcut. Onun dışında kilise ve bir takım sivil mimari mevcut. Kazısı hala devam ediyor. Zerzevan Kalesi milattan önce 8. Yüzyılda başlamış 6. Yüzyılda Arapların Diyarbakır’ı fethetmesine kadar süre gelmiş bir yer. Şu an bulunduğumuz yer de Zerzevan Kalesi kazısında çıkan eserlerden mevcut. Şu an gördüğümüz Zerzevan Kalesi’nin en önemli buluntularından bir tanesi. Vaftiz kovası. Üzerine altın işlenme bronzdan yapılmış ve bitkisel benzetmeler mevcut” dedi.
İSTANBUL MÜZESİ'NE GÖTÜRÜLMÜŞ
Tesadüfen köyde yaşayan bir vatandaşın evine toprak götürürken karşılaşmış olduğu bir kova olduğunu belirten Çelebi, “O zamanlar Diyarbakır’da müze olmadığı için İstanbul Müzesi'ne götürülüyor. Aslında kilisede ayinlerde kullanılan vaftiz kovası. Ancak vatandaş bilmediği için uzun yıllar bunu yalak olarak kullanmış. Ta ki bizim çerçi dediğimi köylere gelen biri tarafından bir çanak karşılığında alınmasıyla daha sonra da bu bahsettiğimiz çerçinin eseri definecilere satarken yakalanmasıyla ortaya çıkan bir kap. Yoğun ilgi görüyor, bu kap, Zerzevan Kalesi’nin en önemli eseri. Yeni kazı olmasına rağmen buluntular açısından zengin bir kazı. Şu an bizim teşhirimizde de vaftiz kovası olmak üzere toplamda 100’e yakın eserler mevcut " dedi.
ZİYARETÇİLER HAYRAN KALIYOR
Ziyaretçilerden Yusuf Birlik, İstanbul’dan geldiğini, Güneydoğu Anadolu turu yapmak istediğini, en dikkat çeken yer ise Diyarbakır olduğunu dile getirdi. Şanlıurfa’dan sonra Diyarbakır’a geldiğini aktaran Birlik, “Kıyaslama yapmam gerekirse daha tarihi, eski. Özelikle şu çok dikkatimi çekti. Gezilmesi gereken bir yer. Özelikle bu Zerzevan’daki kova çok dikkatimi çekti” diye konuştu. Ziyaretçilerden Halime Işık ise, Batman’dan geldiğini, Diyarbakır’da üniversite okuduğunu kaydetti. Yıllar sonra tekrar geldiğini aktaran Işık, “Müzeye ilk defa geliyorum. En çok dikkatimi çeken eser, kandil ve şu karşımdaki Roma dönemindeki eser oldu. Üzerindeki işlemeler dikkatimi çekti” ifadelerini kullandı.
