Bakanlık tarafından hazırlanan "Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik", Resmi Gazete'de yayımlandı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, otomotiv sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısını koruma amacıyla Bakanlığın kararlılıkla çalışmalarını sürdürdüğü vurgulandı. Yönetmeliğin, kamuoyu beklentilerini karşılamak ve motorlu kara taşıtı ticaretiyle uğraşanların yanı sıra tüketici mağduriyetlerini önlemek amacıyla hazırlandığı ifade edildi.
Yönetmelikle, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini düzenleyen kuralların kapsamının genişletildiği bildirildi. Açıklamada, "Bu çerçevede, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle ilgili önemli değişiklikler yapılırken, sıfır taşıt ticaretinde distribütör ve yetkili satıcıların yükümlülükleri de düzenlendi. Ayrıca, elektronik ortamda gerçekleştirilen taşıt ihaleleri ve taşıt ön değerlemesi ile ilgili ilke ve kurallar belirlendi" denildi.
"DOLANDIRICILIĞIN ÖNÜNE GEÇİLMESİ HEDEFLENDİ"
Vatandaşların taşıt alım satımında karşılaşabileceği dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçilmesinin hedeflendiğine dikkat çekilen açıklama, şu şekilde devam etti:
"Sahte para kullanımını, nakit ödeme zorluklarını ve satış bedelinin ödenmemesi riskini ortadan kaldırmak amacıyla, ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında Güvenli Ödeme Sistemi'nin tüm taraflar tarafından kullanılması zorunlu hale getirildi."
Kısmi ödeme alınan siparişlerde alıcı mağduriyetlerini önlemek için sipariş formu düzenleme zorunluluğu getirildiği belirtilerek, şu ifadeler kullanıldı:
"Yetkili satıcı, sipariş formunu düzenlemeden alıcıdan herhangi bir ödeme talep edemeyecek; kaporası alınan taşıtı 45 gün içinde alıcıya teslim edecek ve taşıt teslimine 7 gün kala satış fiyatının yüzde 10’undan fazla kapora alamayacak. Ayrıca, alıcı sipariş formunun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişi herhangi bir cezai şarta tabi olmadan iptal edebilecek."
DİSTRİBÜTÖR VE YETKİLİ SATICILARA YENİ KURALLAR GETİRİLDİ
Motorlu kara taşıtı tedarik zincirinde adil rekabet ortamının sağlanması ve haksız ticari uygulamaların engellenmesi amacıyla distribütör ve yetkili satıcılara yönelik yeni kurallar ve yükümlülükler getirildiği belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Distribütörlerin haksız ticari uygulama olarak değerlendirilecek faaliyetleri tanımlanarak, yetkili satıcılarla ilişkilerinde uymaları gereken kurallar belirlendi. Buna göre, distribütörler fatura tarihinden sonra taşıt fiyatında artış yapamayacak ve taşıtı 15 gün içinde yetkili satıcıya teslim edecek. Yetkili satıcılar ise alıcı tarafından ÖTV ve KDV’si ödenmiş taşıtın fiyatını artırma yetkisine sahip olmayacak ve taşıtı 15 gün içinde alıcıya teslim etmekle yükümlü olacak."
YETKİ BELGESİNDE İŞ YERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATINA SAHİP OLMA ŞARTI ARANMAYACAK
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi;
"İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi temininde yaşanan sıkıntıları gidermek ve işletmelerin yetki belgesiz faaliyet göstermelerinin önüne geçmek amacıyla, iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olma şartı yetki belgesi şartlarından çıkarıldı. Böylece diğer tüm şartları taşımalarına rağmen ruhsat şartı nedeniyle yetki belgesi alamayan işletmelerin yaşadığı mağduriyet ortadan kaldırıldı. Bununla birlikte, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin ruhsat mevzuatı kapsamında iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma yükümlülükleri devam etmektedir."
Açıklamada, yetki belgesi şartları arasında lise mezuniyeti koşulunun korunduğu belirtilerek, "Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren vergi veya meslek odası kaydı bulunan işletmeler için 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyeti şartı aranmamayacaktır. Bu düzenleme, sektörün en önemli taleplerinden birini daha Ticaret Bakanlığı tarafından karşılamış oldu" denildi.
İNTERNET ÜZERİNDEN YAPILAN ÖN DEĞERLENDİRME KURALLARI BELİRLENDİ
Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerin güvenli ve şeffaf bir şekilde yapılmasının hedeflendiği açıklamada, ihale şartlarının ve satışa sunulan taşıtlara ilişkin detaylı bilgilerin ihale platformunda ilan edilmesi, ihale fiyatının adil rekabet kurallarına uygun olarak belirlenmesi ve ihale platformu işleticisinin ile satıcının doğrudan veya dolaylı olarak ihaleye katılmamaları gibi asgari kuralların belirlendiği bildirildi.
İnternet üzerinden yapılan taşıt ön değerlendirmesinde uyulması gereken kuralların belirlendiği ifade edilerek, şunlar kaydedildi:
"Taşıtını satmak isteyen vatandaşlarımızı yanıltacak fiyat tekliflerinin önüne geçmek ve ön değerleme yapan işletmeler arasında rekabeti bozucu uygulamaları engellemek amacıyla, elektronik ortamda yapılan ön değerlemelerde taşıt sahibine sunulan ilk fiyat teklifi ile nihai teklif arasındaki farkın yüzde 5’ten fazla olmaması, verilen teklifin asgari 24 saat geçerli olması ve fiziksel incelemesi yapılan taşıta aynı gün içinde nihai teklif verilmesine yönelik düzenleme yapıldı."
Öte yandan, yönetmeliğin yetkili satıcıların yükümlülükleri, sipariş usulü satışları ile ihale platformu ve ön değerlemeye ilişkin yükümlülükleri 1 Ocak 2025'te yürürlüğe girecek.
Ödeme sistemine ilişkin değişiklikler işletmeler için yürürlüğe girerken, diğer gerçek veya tüzel kişiler bakımından bir ay sonra yürürlükte olacak.