Sigara üzerindeki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve maktu vergi tutarları yeniden düzenlendi. Yapılan değişiklikle sigara fiyatlarına yansıyan mali çarpan 4,4’ten 3,8’e düşürüldü. Böylece maliyetlerdeki 1 liralık artışın sigara fiyatlarına 4,4 lira yerine 3,8 lira olarak yansıması sağlandı.
Vergi Kompozisyonunda Değişiklik
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı ile ÖTV’nin yapısında değişiklik yapıldı. Bu kapsamda, sigaranın ÖTV oranı düşürülürken, maktu vergi miktarı artırıldı. Böylece, vergi gelirlerinde değişiklik olmadan enflasyon üzerindeki olası etkiler sınırlandırıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında tütün ürünlerinden elde edilen ÖTV geliri 309 milyar TL’ye ulaştı. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 75’lik bir artışa işaret ederken, toplam ÖTV gelirlerinin yüzde 21’ini, toplam vergi gelirlerinin ise yüzde 4’ünü oluşturdu.
AB Ülkelerindeki Vergilendirme Politikaları
AB ülkelerinde nispi vergi oranlarının Türkiye’ye kıyasla daha düşük olduğu görülüyor. Avrupa’da ortalama nispi vergi oranı yüzde 27, mali çarpan ise 2 seviyesinde bulunuyor. 2008 küresel krizinden sonra birçok Avrupa ülkesi sigara vergilendirme sistemini daha öngörülebilir hale getirmek için nispi vergi oranlarını düşürerek maktu vergiyi artırdı.
Örneğin:
İsveç, 2011 yılında nispi vergi oranını yüzde 39’dan yüzde 1’e düşürdü.
Danimarka, 2012’de nispi vergiyi yüzde 21,7’den yüzde 1’e çekerek maktu vergiyi yükseltti.
Portekiz, 2024 yılı itibarıyla nispi vergiyi yüzde 12’den yüzde 1’e indirdi.
Romanya, nispi vergiyi 2026’ya kadar kademeli olarak azaltacağını duyurdu.
Belçika, 2025 yılında nispi vergi oranını yüzde 31,5 seviyesine indirecek.
İspanya, 2025 yılında nispi vergi oranını yüzde 51’den yüzde 48,5’e düşürecek.
