Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla bilinen Kirill Dmitriyev’in, Moskova ile Washington arasındaki ekonomik ilişkileri yeniden canlandırmada oynayabileceği kritik rolü Fransız gazetesi Le Monde mercek altına aldı.
Habere göre, Rusya’nın Egemen Varlık Fonu Başkanı olan Dmitriyev, Putin tarafından Suudi Arabistan’a gönderilen ve ABD ile yeni yönetim altında yakınlaşmayı hedefleyen heyetin içinde yer aldı. Dmitriyev’in yürüttüğü müzakerelerde, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin önümüzdeki aylarda yeniden başlamasının mümkün olduğu mesajı verildi.
ABD Yaptırımları Moskova’dan Çok Washington’a mı Zarar Verdi?
Dmitriyev’e göre, Batı’nın uyguladığı yaptırımlar Moskova’dan çok Washington’a zarar verdi. Rusya’dan çekilen Amerikan şirketleri toplamda 300 milyar dolar kayıp yaşadı. Özellikle ExxonMobil, Rusya’daki Sakhalin-1 petrol ve doğalgaz projesindeki %30 hissesini satamaz hale geldi çünkü Kremlin, yaptırımlara misilleme olarak bu satışları yasakladı.
Dmitriyev, eski ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin yanlış ve yanıltıcı bilgiler yaydığını öne sürerken, Rus ekonomisinin yaptırımlara rağmen güçlü kaldığını savundu.
Yaptırımların Kaldırılması Neden Önemli?
Gazeteye göre, Kremlin yetkilileri sürekli olarak yaptırımların Rus ekonomisi üzerinde etkili olmadığı mesajını veriyor. Ancak Dmitriyev’in Suudi Arabistan’daki varlığı, Moskova’nın ABD ile ekonomik ilişkileri yeniden canlandırmaya ne kadar önem verdiğini gösteriyor.
Rusya, savaşın yol açtığı mali sıkıntılar, yüksek enflasyon, iş gücü açığı ve yatırımların azalması gibi sorunlarla mücadele ederken, Kremlin’in Washington ile ekonomik ilişkileri yeniden kurma çabalarını hızlandırdığı belirtiliyor.
Le Monde, Putin’in yıllardır güvendiği isimlerden biri olan Dmitriyev’in, Washington’u yaptırımları kaldırmaya ikna edebilecek en uygun kişi olduğunu vurguluyor.
Ancak ABD, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinin hemen ardından Dmitriyev’i yaptırım listesine aldı. Onun başkanlığını yaptığı Rusya Egemen Varlık Fonu da yaptırımlara tabi tutuldu ve ABD Hazine Bakanlığı tarafından “Putin’in kara fonu” olarak tanımlandı.
Putin’e Yakınlığı Nasıl Başladı?
49 yaşındaki Kirill Dmitriyev, Kiev doğumlu olup Stanford ve Harvard üniversitelerinden mezun oldu. Kariyerine Goldman Sachs ve McKinsey gibi uluslararası finans devlerinde başladı. 2000’lerin başında Moskova’da Amerikan-Rus ortak yatırım fonu Delta Private Equity’nin başına geçti. Daha sonra eski Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kuçma’nın damadı milyarder Viktor Pinçuk’un yatırım fonunu yönetti.
Ancak onun Kremlin’e yakınlaşmasının en önemli nedeni, kişisel bağlantıları oldu. Dmitriyev, Putin’in küçük kızı Katerina Tikhonova’nın yakın arkadaşı olan Natalya Popova ile evlendikten sonra Putin’in güvenini kazandı. 2011 yılında ise doğrudan Putin tarafından Rusya’nın Egemen Varlık Fonu’nun başına atandı.
Washington ile Gizli Diplomasi
Le Monde’un aktardığına göre, Dmitriyev, Donald Trump’ın başkan olduğu dönemde Washington ile gayriresmî diplomatik kanallar kurmaya öncülük etti. 2017’de, ABD’li özel güvenlik şirketi Blackwater’ın kurucusu ve Cumhuriyetçi Parti’nin önemli bağışçılarından Erik Prince ile Seyşeller’de gizli bir görüşme gerçekleştirdi. Aynı yıl, Davos Zirvesi sırasında Trump’ın danışmanı Anthony Scaramucci ile de bir araya geldi.
Son dönemde ise Dmitriyev, Moskova-Washington hattında tekrar önemli bir figür haline geldi. ABD’de kara para aklama suçundan mahkum edilen Rus vatandaşı Aleksandr Vinnik ile, 2021’den beri Rusya’da tutuklu bulunan eski ABD diplomatı Mark Fogel’in takası sürecinde kritik bir rol oynadı.
ABD Başkanı’nın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Whitkov, Mark Fogel’in serbest bırakılmasının ardından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Rusya’da Kirill adında bir adam var. Bu konuda önemli bir rol oynadı ve taraflar arasında kritik bir arabulucu haline geldi."
Bu açıklama, Dmitriyev’in Kremlin içindeki güçlü pozisyonunu ve Moskova’nın Batı ile müzakerelerde onun etkisine ne kadar güvendiğini bir kez daha gözler önüne serdi.