İsrail, Gazze'de kalan 63 rehineyi geri getirmek amacıyla 42 günlük ateşkesi uzatmayı düşünüyor ancak bölgenin geleceği konusundaki anlaşmayı şimdilik ertelemeyi planlıyor.
ABD'nin desteği ve Mısır ile Katar arabuluculuğuyla 19 Ocak'ta başlatılan ateşkesin ilk aşaması cumartesi günü sona erecek ve sonrasında ne olacağı belirsizliğini koruyor.
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Sharren Haskel, ikinci aşama müzakereleri başlamadan ateşkesin uzatılıp uzatılmayacağı sorulduğunda, “Bu konuda belirli bir anlaşma yok, ancak bir olasılık olabilir. Mevcut ateşkesi sürdürme seçeneğini kapatmadık ancak rehinelerimizin güvenli bir şekilde geri dönmesi koşuluyla” dedi.
Eğer Cuma gününe kadar bir anlaşmaya varılamazsa, yetkililer ya çatışmaların yeniden başlamasını ya da rehinelerin geri dönmemesi ve İsrail'in Gazze'ye yardımları engellemesiyle birlikte mevcut durumun donmuş şekilde devam etmesini bekliyor.
Ateşkes sürecine dahil olan iki yetkili, İsrail ile Filistinli grup Hamas'ın ateşkesin ikinci aşaması konusunda müzakerelere başlamadığını ve iki taraf arasındaki büyük farklılıkların giderilmesi gerektiğini belirtti.
Haskel, ikinci aşamanın birkaç gün içinde şekillenmesinin gerçekçi olmadığını ve derinlemesine tartışılması gerektiğini söyledi.
ATEŞKES ANLAŞMASI HAKKINDA DETAYLAR
Anlaşma kapsamında, yaklaşık 2.000 Filistinli mahkum karşılığında 33 İsrailli rehinenin serbest bırakılması ve İsrail askerlerinin bazı Gazze pozisyonlarından çekilmesi yer alıyordu. Şimdiye kadar 29 İsrailli rehine ve beş Taylandlı serbest bırakıldı, ancak dört rehinenin cesetlerinin teslim edilmesi bekleniyor.
Şu anda 600'den fazla Filistinlinin serbest bırakılması konusunda bir çıkmaz yaşanıyor. İsrail, Hamas'ın rehineleri Gazze'de alenen sergileyerek anlaşmayı ihlal ettiğini iddia ederek serbest bırakmaları erteledi.
Hamas yetkilisi Basem Naim, mahkumlar hâlâ tutulurken ilerleme kaydedilemeyeceğini ancak Hamas'ın kalıcı bir ateşkese ve İsrail güçlerinin tamamen çekilmesine bağlı olduğunu belirtti.
Haskel, önümüzdeki birkaç gün içinde son dört rehinenin teslim edilmesi için bir çözüm bulunmasını umduğunu ifade etti.
ABD'DEN ÜST DÜZEY BİR YETKİLİ İSRAİL'E GİDECEK
ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu özel elçisi Steve Witkoff'un, Gazze'deki savaşın sona erdirilmesi için ikinci aşamayı görüşmek üzere Çarşamba günü İsrail'e gelmesi bekleniyor.
Ateşkesin başlamasından 16 gün sonra başlaması planlanan ikinci aşama müzakereleri, kalan rehinelerin serbest bırakılması ve İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesini sağlamayı hedefliyor.
Katar Başbakanı, 6 Şubat'ta Florida'ya giderek Witkoff ile “birinci aşamanın tam uygulanması” ve “ikinci aşama müzakerelerinin başlatılması” konusunda görüşmeler yaptı.
Ancak ateşkes sürecindeki yetkililer, ilk aşamanın geçen ay kabul edilmesinden bu yana ana müzakerecilerin yüz yüze görüşmediklerini ve “sonraki gün” için seçenekler konusunda belirsizlik olduğunu belirtiyorlar.
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Sharren Haskel, “Bu, Gazze'den sonraki gün, Gazze'deki savaşın ardından orada ne olacağı meselesi. Amerikalılarla bu kanalı sürdürmeye devam ediyoruz” dedi.
GAZZE'DEKİ SAVAŞ
Gazze'deki çatışmalar, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği ve İsrail'in yaklaşık 1.200 kişinin öldüğünü ve 251 kişinin rehine olarak Gazze'ye götürüldüğünü belirttiği saldırıyla başladı.
İsrail'in Gazze'ye yönelik misillemesi sonucunda, Filistinli sağlık yetkililerine göre 48.000'den fazla Filistinli hayatını kaybetti ve bölgenin büyük bir kısmı tahrip oldu.
İsrail, Hamas'ın Gazze'nin gelecekteki yönetiminde hiçbir rolü olamayacağını ve Filistin Yönetimi'nin de bu süreçte yer almasını reddettiğini belirtti.
Hamas ise, 2007'den beri yönettiği Gazze'nin kontrolünü elinde tutmakta ısrarcı olmayacağını, ancak süreçte danışılması gerektiğini ifade etti.
Trump'ın Gazze'deki tüm Filistinlilerin başka bir bölgeye taşınarak bölgede bir ABD kıyı şeridi geliştirme projesi önerisi, İsrail kabinesi tarafından onaylanırken Arap devletleri ve Filistinliler tarafından reddedildi.