''Üstesinden gelmemiz gereken birden fazla alan var'' diyen Kılıçdaroğlu ''Türkiye'nin sosyolojik olarak da, psikolojik olarak da, ekonomik olarak da, yönetimsel olarak da rahatlaması için bazı kararları kolektif ve eşzamanlı almak zorundasınız.'' ifadelerini kullandı.
Toplumun tahammül sınırları çok zorlandı. Devlet memurundan işçisine, çiftçisinden sanayicisine herkes şöyle veya böyle biraz çekinerek şikayet ediyor. İktidar da sürekli olarak bu kişileri tahrik etmek için sinir uçlarına dokunuyor. İstiyor ki bir kavga çıksın, bir gerilim olsun. O gerilim doğal olarak insanları başka bir yere yöneltiyor ve insanların sağlıklı karar almalarını engelliyor. İktidar da bunun farkında. Sosyolojik bir gerçek bu aynı zamanda. O nedenle biz toplumun biraz sabretmesini istiyoruz. Biz toplumu kutuplaştırmadan ve her görüşten insanı düşünerek sandığa gidebileceği, vicdanının sesini dinleyebileceği bir ortamı yaratmak istiyoruz. Evet, 'sabredin' diyorum. Ben sizden özel olarak 'Gelin CHP'ye oy verin' gibi bir talepte bulunmuyorum, ama sizden şunu istiyorum: Sandığa gidin, vicdanınızın sesini dinleyin, doğru partiyi bulacaksanız. Arzumuz güzel bir gelecek inşa etmek ve herkesin düşüncesini ifade edebileceği ortamı yaratmak.
Elbette haksızlığa uğradığı zaman 'Haksızlığa uğradım' diye söyleyecek. Şenyaşar ailesi adliyenin önünde 'adalet istiyorum' diye beklerken onu ziyarete giden bendim. Toplumsal çatışmaya ortam hazırlanmaması gerektiğini söylüyorum. İktidar bu çatışmayı istiyor, tahrik ediyor. En son öğretmenlerin gayet masum talepleri karşısında bir polis çıkıp bir öğretmeni yerde sürükledi ve 'Bunu alın' dedi. Ben o polise işaret ettim, bütün polislere değil, çünkü toplumu tahrik eden o kişi. Dolayısıyla bu tip olaylar karşısında hepimizin dikkatli olması lazım.
Üstesinden gelmemiz gereken birden fazla alan var. Türkiye'nin sosyolojik olarak da, psikolojik olarak da, ekonomik olarak da, yönetimsel olarak da rahatlaması için bazı kararları kolektif ve eşzamanlı almak zorundasınız. Örneğin; bir taraftan 'Hasar Tespit Komisyonu' kuralım darken, öbür taraftan Merkez Bankası'nın bağımsızlığıyla ilgili karar almak zorundasınız. Hemen ardından BDDK'yla ilgili… Ekonomik ve Sosyal Konseyi toplamalıyız hemen. Üniversiteler vasatlaştı, onlarla ilgili süratle karar almak zorundasınız. Çiftçinin beklentisi farklı, sanayicinin beklentisi farklı, esnafınki, üniversite öğrencisininki farklı. Biz her kesimi rahatlatacağız, "Özgürlük geldi, demokrasi geldi" dedirteceğiz.
Altı lider her şeye birlikte mi karar vereceksiniz? Bu uzun yıllar şikayet edilen yavaş bürokrasi gibi bir sıkıntıya yol açmaz mı?
Altı lider önce Türkiye'nin temel sorunları konusunda bir ortak payda oluşturmamız, bunu yazılı hale getirmemiz, bunun altına imza atmamız lazım. Bunun ayrıntılarının genel başkan yardımcıları tarafından kamuoyuyla paylaşılması lazım. O kadar dikkatli adım atıyoruz ki… Biz gerçekten ülkenin var olan sorunlarını parti ayrımı yapmadan çözmek istiyoruz.
Tek bir partiymiş gibi mi?
Elbette, demokrasi konusunda, Merkez Bankası'nın bağımsızlığı konusunda mesela, tek bir parti gibi hareket ediyoruz.
Ne zaman ayrı partiler olarak hareket edeceksiniz?
Türkiye yeniden inşa edilir, demokrasi, medya özgürlüğü, yargı bağımsızlığı gelir, kuvvetler ayrılığı oturur, o zaman her parti kendi olarak hareket eder, ama önce Türkiye'nin düzlüğe çıkması lazım. Yaşadığımız olaylar, derin sorunlar bize şunu gösteriyor: Sorun bir parti sorunu olmayı çoktan aştı, sorun artık bir Türkiye sorunudur. Ortaklaşa almamız gereken temel kararlar var.
"BÜROKRASİYE NİTELİKLİ İNSANLARI ATARSAK, BİZİM YÜKÜMÜZ O KADAR AZALMIŞ OLACAK"
Türkiye'de yıllardır siyaset herkesin kendi adamını bir yere yerleştirdiği bir alan. Bir partilik değil, altı partilik bir iktidar söz konusu olduğunda, "Benim adamım oraya gelsin, senin adamın şuraya gelsin" gibi sorunların önüne nasıl geçeceksiniz?
Bu konuda da konuştuk. Devlette liyakat konusunda anlaştık. Hatta şu söylendi: Merkez Bankası başkanlığına içeride ve dışarıda saygınlığı olan, Merkez Bankası kültürü olan birini atayacağız. Böyle biri değil de, 'Bizim bir partilimizi atayalım' dediğiniz andan itibaren kamuoyunda samimi olmadığımız kabul edilir. Kendi aramızda da görüşüldü… Kurumların başına liyakatli isimler getireceğiz. Bürokrasiye ne kadar nitelikli insanları atarsak, bizim yükümüz o kadar azalmış olacak. Onlar zaten hukukun gereğini yapacak. Onların başarısı bir anlamda bizim başarımız olacaktır. Özel sektörün yaşadıkları sorunları çözecek Ekonomik ve Sosyal Konseyi çalıştıracağız.
Masada isim konuşuyor musunuz? Örneğin Merkez Bankası başkanı adayları şunlar diye…
Bu aşamada hayır.
Yarın erken seçim olsa…
İsimler kısa süre içinde belirlenir, çünkü üç aşağı beş yukarı Türkiye'de Merkez Bankası başkanlığı yapacak kişiler bellidir. Biz altı lider olarak topluma hayal kırıklığı yaşatmayacağız.
Kararları oy birliğiyle mi oy çokluğuyla mı alacaksınız?
O konuda konuşulmadı ama makul insanlarız. Biz bugüne kadar birçok başlıkta anlaştığımıza göre ufak sorunlar çıkarsa da çözeriz. Altılı masada liderler bir araya gelip, sonra arkadan medyanın önüne çıkıp her biri ayrı telden konuşmadı… Beraber oturduk, sorunları tartıştık, metinleri hazırladık, kamuoyuyla paylaştık. Aslında siyasette yeni bir evreye girdik. Cumhuriyetin ikinci yüzyılında arzu ettiğim, çok istediğim evreye giriyor Türkiye. Çatışma değil uzlaşmanın öncelendiği bir Türkiye.
"ERBAKAN'IN ÖLÜM YIL DÖNÜMÜ TÖRENİNDE"
Millet İttifakı fikri kafanızda ilk nerede oluştu, hatırlıyor musunuz?
2017'de rahmetli Erbakan'ın ölüm yıl dönümü töreninde. Saadet Partisi'nin bir töreni vardı. O törene gidip katıldım. İYİ Parti'nin kurulmasının ardından demokrasi kültürüne tamamen aykırı olarak parlamentoya girmemesi için yapılanlar karşısında demokrasi neyi gerektiriyorsa öyle davrandım. Bunlar bizi bir araya ve bir noktaya getirdi, daha yakın ve samimi olduğumuzda 'Evet demokrasi hepimiz için gerekli, ortak payda üzerine siyaseti inşa edebilmeliyiz' diye düşündük. Türkiye ortak paydasını kaybetti.
Yani ilk olarak Erbakan'ın ölüm yıldönümünde aklınıza düştü.
Evet.
Sizi o toplantıda ne tetikledi?
Siyasete girdikten sonra şunu gördüm. Ak Parti söylemleriyle toplumu aldatıyordu. Bu aldatmayı biz yeterince geniş kitlelere duyuramıyorduk. Çünkü güçlü bir toplumsal destek vardı arkasında. Medyası, AB ile yaptığı sözleşmeler, arkasından bunların hiçbirinin gerçek olmadığı, amacın var olan demokratik sistemi değiştirerek farklı bir evrenin içine Türkiye'nin sokulması, tek adam sistemine girilmesi bunların farkındaydık.
İktidara hazır mısınız?
Kesinlikle hazırız.
İktidarın 'kazanımlarımızı kaybetmeyelim' diye bir cümlesi var. Muhafazakar seçmene din üzerinden fazlaca mesaj vermeye başladı iktidar…
'Kazanımlarımızı kaybetmeyelim'den ne anlıyoruz, bir kere bunu düşünelim. Eğer 'Aile boyu büyük paralar elde ettik, milyar dolarlar kazandık, bunu kaybetmeyelim' diyorlarsa bu kazanımlara karşıyız. Alın terinin değerini teslim edeceğiz. Eğer bundan bahsediyorlarsa kazanımlarını kaybedecekler. İnsanların giyimi, kuşamı, yaşam tarzı, kimliği dolayısıyla bazı haklar elde ettiler ve kaybetmeyelim diyorlarsa biz zaten kimsenin bu bağlamda haklarını kaybetmesini istemiyoruz, yeniden eskiye dönelim, kamplaşmayı yok etmek için bir araya geldik biz. Altılı masanın felsefesi kazanımları daraltmak değil, genişletmek. Din ve vicdan özgürlüğü olduğunda, inancına müdahale etmediğinizde sorun yok. Bütün belediye başkanı arkadaşlarıma şunu söyledim. İnsanlar nerede ibadet etmek istiyorsa, kilise, havra, cemevi, camii, buraları tertemiz yapın, gitsinler insanlar ibadetlerini yapsınlar. Biz olaya böyle baktığımız için karşı taraf tahammül edemiyor zaten.
"BU ÜLKEDE DEVLET SOYULUYOR"
Yurt dışından size misafir geldim diyelim ve şöyle sordum. Ne oluyor ülkenizde?
'Bu ülkede devlet soyuluyor' derdim. Rejimin adını tanımlamak gerekirse talan rejimi. En tepeden en aşağı herkes devleti soyuyor… Çok varlıklılar milyon dolarlarını yurt dışına götürüyor. Vakıflar aracılığıyla ABD'ye para götürüyorlar. Sistem o kadar çürümüş ki, gerçekten lağım patladı derken bütün borular patladı aslında. Büyük bir kirlenme yaşanıyor. SPK, Türkiye'nin saygın kurumlarından birisi. Bu kurum nasıl bu hale geldi. Borsa vurguncuların karargahı haline geldi. Soygunun boyutlarını gördük… Bunların yüzde 99'undan Erdoğan'ın haberi var, tek sorumlu o. Birilerini istifa ettirerek kendisini kurtarmaya çalışıyor. Her şeyden senin haberin var kardeşim, 'İstanbul'daki kupon araziden önce benim haberim olsun' diyorsan, daha büyük vurgunlardan haberdar olmaman mümkün değil. Bütün bu vurgunların üstünü kapatacak bir medya yarattılar üstüne…
İktidara yakın medyayı izlediğinizde ne düşünüyorsunuz?
Enteresan bir şey var. Oraya AKP milletvekilleri çıkmıyor, gazeteci kimliğiyle AK Parti propagandası yapan sözde gazetecilerçıkıyor. Bunlar gazeteci falan değil. Bir partiye odaklanmış, sadece o partinin çıkarlarını savunan kişiye gazeteci denmez ki… Büyük bir ihtimalle iyi paralar veriyorlar bunlara… Satın alınan medya bir iktidar için en tehlikeli olaydır. Doğruları yazmazsanız devleti yönetenler yaptıkları hatalardan haberdar olmaz. Herkes alkışlıyorsa olmaz… Bunlar o kadar ileri gitti ki, rüşveti bile meşrulaştıran fetvalar verdiler.Akıl alacak gibi değil, ama oldu.
Peki mütedeyyin kesim bunun farkında mı?
Gerçekten dindar insanlar bunu görüyor. Çok sayıda ilahiyatçıyla konuştum, çok sayıda dindar insanla konuştum. Çok rahatsızlar.
Size inanıyorlar mı?
Samimiyetimize inanıyorlar. Gidişatı düzelteceğimize de inanıyorlar.
Erdoğan, KHK'lılarla ilgili yaptığınız açıklamanın ardından, "Böyle bir yetkin yok, bu milleti aldatmaktır" dedi.
Erdoğan ne dediğini bilmiyor. Bizim söylediğimiz KHK ile görevine son verilen barış akademisyenlerini görevine iade edeceğiz. İkincisi; herhangi bir nedenle KHK ile görevine son verilip, savcılığın takipsizlik verdiği kişileri göreve iade edeceğiz. Üçüncüsü yargılanmış, beraat etmiş, göreve iade edeceğiz.
"İKTİDAR OLDUĞUMUZDA İLK YAPACAĞIMIZ İŞ FETÖ'NÜN SİYASİ AYAĞINI ORTAYA ÇIKARMAK OLACAK"
FETÖ'cüleri iade etmeyeceksiniz yani…
İktidar olduğumuzda ilk yapacağımız FETÖ'nün siyasi ayağını ortaya çıkarmak olacak. Onların paniği oradan. FETÖ'cüler kim, hangi ödünler verildi, devlet bu hale nasıl getirildi, hepsini ortaya çıkaracağım.
KHK'lıların yerine başkaları geldi. Onları iade edince hali hazırdakiler ne olacak?
Hakları korunacak. Zaten çok sayıda akademisyene ihtiyacımız var.
"PSİKOLOGLARIN İŞİ OLMALI"
Diyelim Cumhurbaşkanı oldunuz, sarayda mı kalacaksınız?
Hayır, Çankaya'da kalacağım.
Saray ne olacak?
Bir eğitim kurumuna verebiliriz. Bir kısmını 'İsraf Müzesi' yapabiliriz.
Ne sergileyeceksiniz orada?
O kadar büyük israf var ki, hepsinin belgesi sergilenecek. Devleti yönetenin israftan kaçınması lazım. Bir de kendilerine dindar diyorlar.
Sizin hayatınızda hiç israf yok mu?
Hayır, yok.
İtibardan tasarruf olmaz diyorlar ama…
İsraf yapan kişinin itibarı olmaz.
Bu kadar zenginleşme isteğinin altında nasıl bir motivasyon olabilir?
Doğrusu ben de merak ediyorum ama psikologların işi olmalı.
