Yalnızca 2.8 santimetre yüksekliğinde ama etkisi binlerce yıllık... Çin’deki bir açık artırmada satışa çıkan at figürlü altın mühürün, Kore’nin antik Goguryeo krallığına ait olabileceği ileri sürüdü. Eğer uzmanlar tarafından bu bilgi doğrulanırsa, bu mühür yalnızca Kore tarihindeki ilk onaylı altın mühür değil, aynı zamanda eski Asya’daki diplomatik dengelere dair bugüne dek gizli kalmış bağlantıların da anahtarı olacak.
Mühür ne zaman, nerede ortaya çıktı?
Hong Kong'da düzenlenen “2025 Bahar Asya Antik Mühür ve Bronz Koleksiyonu” müzayedesinde satışa sunulan mühür, Japon bir koleksiyonerin özel arşivinden çıkarıldı. Müzayedede 153 bin ile 282 bin dolar arasında değer biçilen bu küçük ama çarpıcı parça, üzerindeki yazı ve figürüyle akademik çevreleri harekete geçirdi.
Ne yazıyor, ne anlatıyor?
Altın mührün üzerinde “Goguryeo'nun Guiyi Markisi – Jin Hanedanı tarafından verildi” ibaresi yer alıyor. Bu ifade, Çin İmparatorluğu’nun dış ülkelerle kurduğu diplomatik bağlarda kullandığı unvanları çağrıştırıyor. “Guiyi” terimi, genellikle bağlılık bildiren hükümdarlara verilen siyasi bir paye olarak biliniyor.
Tarihçiler neden ikiye bölündü?
Çinli sanat tarihçisi Duan Kai, mühür üzerindeki yazının Batı Jin Hanedanı (266–316) dönemine ait olduğunu savunuyor. Ona göre, yazı karakterlerindeki oran ve keskinlik, o dönemin resmi mühür estetiğine uyuyor. Ancak Kore Üniversitesi’nden Prof. Park Dae-jae, Batı Jin kaynaklarında Goguryeo ile böyle bir ilişkiye rastlanmadığını, mühürün büyük ihtimalle Doğu Jin Hanedanı (317–420) dönemine ait olduğunu söylüyor.
Park’a göre tarihi belgeler, Goguryeo’nun 336 ve 343 yıllarında Doğu Jin’e elçi gönderdiğini, 413 yılında ise Kral Jangsu’nun resmen “Goguryeo Kralı” unvanıyla tanındığını gösteriyor. Bu bağlamda mühür, muhtemelen siyasi bir yakınlaşmanın simgesi olarak gönderilmiş olabilir.
Bu mühür neden bu kadar önemli?
Şimdiye dek dünyada sadece altı Goguryeo mührünün doğruluğu onaylandı. Ancak bunların hiçbiri altından değildi. Dahası, bu mühürlerin üçü Çin’deki müzelerde bulunuyor ve bugüne kadar Kore topraklarında hiçbir altın mühür keşfi yapılmadı. Bu nedenle Hong Kong’da ortaya çıkan mühür, sadece malzemesiyle değil, siyasi ve kültürel anlamıyla da benzersiz.
Gerçek mi, sahte mi?
Henüz mühürün kökeniyle ilgili net bir doğrulama yapılmış değil. Japon koleksiyoner, eserin geçmişine dair herhangi bir açıklama yapmadı. Bu durum, tarihçilerde temkinli bir yaklaşımı beraberinde getiriyor. Ancak eğer eser doğrulanırsa, bu yalnızca Kore tarihine değil, tüm Doğu Asya'nın diplomasi tarihine dair ezberleri bozabilir.
