Zirveye ilişkin açıklamalarda bulunan yetkililer, nükleer güvenlik, gıda güvenliği ve insani boyutlarla ilgili güven inşa edecek adımların mümkün olduğu konusunda anlaştıklarını belirtti.
İsviçre'nin ev sahipliğinde Bürgenstock kasabasında düzenlenen zirvenin kapanışında konuşan Amherd, geniş kapsamlı tartışmalar yaşandığını ve çok sayıda görüşme yaptığını ifade etti. Amherd, nükleer enerji ve tesislerin güvenli kullanımı, gıda güvenliğinin silah haline getirilmemesi ve ticari gemilere yönelik saldırıların kabul edilemezliği gibi konularda uzlaşmaya varıldığını belirtti.
Üç Ana Konuda Net Çerçeve
Amherd, zirve kapsamında üç ana konu üzerinde net bir çerçeve oluşturmaları gerektiğini vurguladı:
1. Nükleer Güvenlik: Nükleer enerji ve nükleer tesislerin güvenli, emniyetli, korunaklı ve çevreye duyarlı kullanımı.
2. Gıda Güvenliği: Gıda güvenliğinin silah haline getirilmemesi, ticari gemilere ve sivil limanlara yönelik saldırıların kabul edilemezliği.
3. İnsani Boyutlar: Tüm savaş esirlerinin takas yoluyla serbest bırakılması, Ukraynalı çocukların ve sivillerin iadesi.
Zirveye 90'dan fazla ülke ve kuruluş katıldı. Ortak bildiri, 80 ülke ve 4 kuruluş tarafından onaylanırken, Endonezya, Libya, Suudi Arabistan, Tayland, Hindistan, Meksika, Güney Afrika, Brezilya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin bulunduğu 16 ülke çekimser kaldı.
İsviçre Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan bildiride, zirvenin, Şubat 2022'den bu yana devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı için kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa yönelik üst düzey diyaloğu geliştirmek amacıyla düzenlendiği belirtildi. Bildiride, uluslararası hukuka uygun olarak Ukrayna'nın Barış Formülü ve BM Şartı temelinde önceki tartışmaların üzerine inşa edildiği kaydedildi.
Bildiride, nükleer enerjinin güvenli ve çevreye duyarlı kullanılması gerektiği, Ukrayna'nın nükleer tesislerinin tam egemenlik kontrolü altında çalışması gerektiği vurgulandı. Nükleer silah tehdidi veya kullanımının kabul edilemez olduğu belirtildi.
Küresel gıda güvenliğinin, gıda ürünlerinin kesintisiz üretimine ve tedarikine bağlı olduğu ifade edilerek, ticari gemilere ve sivil limanlara yönelik saldırıların kabul edilemez olduğu kaydedildi. Ukrayna tarım ürünlerinin güvenli ve serbestçe sağlanması gerektiği belirtildi.
Bildiride, tüm savaş esirlerinin takas yoluyla serbest bırakılması, sınır dışı edilen ve hukuka aykırı olarak yerlerinden edilen tüm Ukraynalı çocuklar ve sivillerin iadesi gerektiği belirtildi.
Bildiride, barışa ulaşmanın tüm tarafların katılımını ve diyaloğunu gerektirdiği vurgulanarak, "BM Şartı, Ukrayna'da kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışın sağlanmasında temel oluşturabilir ve hizmet edecektir." ifadeleri kullanıldı.
Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric, zirvenin bir umut ışığı olduğunu ve kalıcı barış diyaloglarını teşvik etmek için bir katalizör görevi gördüğünü belirtti. Boric, Rusya ve Ukrayna'nın yakın zamanda Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, uluslararası hukuk ve insan haklarına bağlı kalınması temelinde bir diyalog kurmasını desteklediklerini söyledi.
