Türkiye'de piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri, Ticaret Bakanlığı'nın koordinasyonunda 8 kamu kurum ve kuruluşunun katılımıyla yürütülüyor. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı 2023 yılı piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerini içeren kapsamlı bir rapor hazırladı.
DENETLENEN ÜRÜN PARTİLERİ AZALDI
2023 yılında, denetlenen ürün partisi sayısı bir önceki yıla göre yüzde 11 azalarak 207 bin 988 olarak kaydedildi. Bu denetimlerin 38 bin 785’i gıda, 169 bin 203’ü ise gıda dışı sektörlerde gerçekleştirildi. Denetlenen ürün partileri arasında 11 bin 394’ü uygunsuz bulundu ve bu ürünler için toplamda 848 milyon 455 bin 795 lira idari para cezası kesildi. Bu veriler, piyasa gözetimi ve denetiminde ne kadar titizlikle çalışıldığını ve uygunsuz ürünlere karşı alınan önlemlerin ne denli ciddi olduğunu göstermektedir.
2023 yılında piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri kapsamında en fazla parti ürünü denetleyen kurum, 96 bin 633 denetimle Tarım ve Orman Bakanlığı oldu. Bu kapsamda, Sağlık Bakanlığı 54 bin 433 denetimle ikinci sırada yer aldı.
DENETLENEN ÜRÜN SAYISINDA EN BÜYÜK ARTIŞ TİCARET BAKANLIĞI’NDAN
Bir önceki seneye göre denetlenen ürün sayısını en fazla artıran kurum ise yüzde 22 ile Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü oldu. Bu kurumu, denetimlerini yüzde 9 artıran Sağlık Bakanlığı takip etti. Bu artışlar, piyasa denetimlerinin etkinliğini artırma yönünde atılan adımların bir göstergesi olarak öne çıkıyor.
Kimyevi ve organik gübreler, 50 bin 245 ile en fazla denetlenen ürün grubunu oluşturdu. Bunu 43 bin 196 ile biyosidal ürünler, 38 bin 785 ile gıda takip etti. Asansör, yem, elektrikli ekipman, ambalajlı su, hazır beton ve hazır beton dışındaki yapı malzemeleri 2023 yılında en çok denetlenen diğer ürün arasında yer aldı.
Denetimlerde uygunsuz bulunan 11 bin 394 parti üründen 1763'ü "risk taşıyan", 161'i "ciddi risk taşıyan", 9 bin 470'ü ise etiket, işaret gibi eksiklikleri bulunan diğer uygunsuz ürün grubunda sınıflandırıldı. Gıda, asansör ve kozmetik, en fazla uygunsuzluk tespit edilen ilk 3 ürün grubu oldu. Bunları tıbbi cihazlar, elektrikli ekipmanlar ve enerji verimliliği ürün grupları izledi.
Risk taşıyan ürün gruplarında ilk sırayı tıbbi cihazlar, ciddi risk taşıyan ürün gruplarında asansör, diğer ürün grupları içinde ise gıda yer aldı.
İTHAL ÜRÜNLERDE DENETİM
Yetkili kuruluşlar tarafından iç piyasada denetlenen 207 bin 988 ürünün 36 bin 113'ünü ithal ürünler oluşturdu. Denetlenen ithal ürünlerin 33 bin 844 partisi uygun, 2 bin 269'u uygunsuz bulundu. Geçen yıl denetlenen ithal ürünlerde uygunsuzluk sayısının en yüksek olduğu ilk 5 ürün grubu, 895 ile kozmetik, 349 ile elektrikli ekipman, 283 ile makineler, 247 ile telsiz ekipmanları ve 201 ile tıbbi cihazlar oldu.
Öte yandan, piyasa gözetimi ve denetimi kuruluşlarının denetim personeli sayısı 2023 yılında bir önceki seneye göre yüzde 1 artarak 13 bin 872 olarak kayıtlara geçti.
