MÜGE BEZİRCİ / İSTİKLAL

Ekonomik veriler, Türkiye’nin üzerinde oynanan oyunları bozduğunu ortaya koyuyor. Veriler, “Hiç endişe etmeyin, bu oyunu kısa zamanda bozarız. Bundan önce de bunu yaptılar, 2007-2008'de de yaptılar. O zaman ne dedim, 'teğet geçecek'… Aynı şeyi yine söylüyorum, teğet geçecek” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı teyit ediyor. Veriler aynı zamanda Başbakan Yıldırım’ın “2017, 2016’dan çok daha iyi geçecek. Ekonomisi sağlam olmayan bir ülke bu olayların 10’da birini yaşamış olsa altından kalkamazdı. Hükümetinize güvenin her şey çok güzel olacak. Türk ekonomisi sağlam temellerde” sözlerini de haklı çıkartıyor.

ARALIKSIZ YÜKSELİŞ

15 Temmuz FETÖ’nün darbe kalkışması, terör örgütlerinin dört koldan saldırısı, Standard and Poors ve Moody’s’in not oyunları ve Batı’nın kirli tezgahları Türk ekonomisini rayından çıkarmayı başaramadı. AK Parti iktidarı ile gelen ekonomik refah, kendini büyüme rakamlarında da bir kez daha gösterdi. 2010 yılından bu yana TÜİK’ten gelen grafikler küçülmeyi göstermedi. Gerek çeyrek rakamlar gerekse yıllık rakamlarda ibre daima yükseliş yönünde oldu.

ÖNGÖRÜLER TERS KÖŞE

Türkiye ekonomisinin geçen yıl yüzde 2,9’la beklentilerin üzerinde büyümesi, temelin de duvarın da sağlam olduğunu gözler önüne seriyor. 2016’da kişi başı gelir 10 bin 807 dolara artış gösterdi. Cuma günü açıklanan rakamlar bir çok kesimi şaşırtan cinsten oldu. Çünkü öngörü ile sonuç farklıydı. Son çeyrekte yüzde 2.3 büyümesi beklenen Türkiye ekonomisi yüzde 3.5 büyüdü. Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH verileri, son çeyrekte lokomotif sektörler olarak sanayi ve inşaatı öne çıkarırken, harcamalar yöntemiyle hesaplanan GSYH’da ise son çeyrekte yurt içi tüketimin adeta patladığı görüldü. İç tüketimin bu denli artmasında, devletin belli başlı teşvikleri ve vergi indirimleri gibi talebi artırıcı önlemleri önemli rol oynamış görünüyor. Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2016 yılında bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 2,3 arttı.

SAĞLAMLIĞIN GÖSTERGESİ

Ekonomik büyümenin cari rakamlar bazında en büyük gösterge kalemi olan finans, 2016 yılında da en büyük faaliyeti gösteren sektör oldu… Sektör yüzde 21,1 ile yıllık bazda en hızlı büyüyen sektör olarak ön plana çıktı.

LOKOMOTİF DEĞİŞMEDİ

Uzun yıllardır ‘ekonominin lokomotif sektörü’ olarak nitelendirilen inşaat, geçen yılda namına yakışır bir büyüme sergiledi. Ekonomik anlamda en büyük büyümelerden biri yüzde 19.3 ile inşaat sektöründe yaşandı.

EN ÇOK BÜYÜYENLER

Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri de yüzde 17,9 ile en hızlı büyüyen sektörler arasında yer alırken, sektörün milli gelir içindeki değeri 300,4 milyar lira, payı da yüzde 11,6 olarak hesaplandı.

NASIL YORUMLADILAR?

TEMELLER SAĞLAM

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Dr. Bülent Gedikli: Bu rakamlar 15 Temmuz darbe girişimine ve tüm yurt içi-yurt dışı saldırılara rağmen ekonomimizin temellerinin sağlamlığını bir kez daha gösterdi.

İŞSİZLİK AZALACAK

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek: 2016 büyümesiyle birlikte 2002’den bu yana GSYH’nin 2.1 kat arttı. Olumsuz koşullara rağmen büyüme sağlandı. Önümüzdeki dönemde işsizliğin kademeli olarak azalmasını bekliyoruz.

KUVVETLİ VE DİNAMİK

Maliye Bakanı Naci Ağbal: 3.çeyrekteki daralmanın ardından alınan kararlar önemli etken oldu. Bu da Türkiye ekonomisinin temellerinin kuvvetli olduğunu ve dinamik büyüme yapısını sürdürdüğünü göstermiştir.

2017 İÇİN NE ÖNGÖRÜLÜYOR?

2017 yılında da Türkiye ekonomisinin hız kazanacağı beklentisi büyük. 2016’nın son aylarında ve yılbaşında hükümetin açıkladığı ekonomik paketlerle, yatırımların artacağı tahmin ediliyor. İstihdamda başlatılan Milli Seferberlikte de hedef tutturulmak üzere… Uzmanlar tüm doneler bir araya geldiğinde karamsar bir tablo için bir neden görmüyor.

BÜYÜME SÜRECEK

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü: Türkiye’nin maruz kaldığı hadiselere dünyanın herhangi bir ülkesi maruz kalsa inanın bırakın 2,9 büyümeyi, eksi büyüme olur yani eksi 2,9 küçülürdü. 2017 yılında orta vadeli planda ve ekonomik programda öngördüğümüz şekilde bir büyüme yakalayacağız. 2017’nin yılın ilk çeyreğindeki öncü göstergeler, yılın çok iyi geçeceğini gösteriyor. Büyüme oranı artarak yılın diğer aylarında da devam edecek.

2017 TÜRKİYE’NİN YILI OLACAK

Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir: 15 Temmuz'da hiç yaşamak istemediğimiz, hayal edemediğimiz kalleşçe bir kalkışmaya tanık olduk. Ancak karşılarında ülkesini seven, milyonlar vardı. 2017 yılından oldukça umutluyum. 2017 yılı Türkiye'nin yılı olacak. Allah'ın izniyle gelen günlerimizin geride bıraktığımız günlerden daha verimli, daha parlak olacağına inancım tamdır.

GELECEĞE GÜVENLE BAKIYORUZ

Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş: Bankacılar hem reel sektör hem de bireyler için 2017’nin 2016’dan daha iyi bir yıl olacağı fikrinde birleşiyor. Dev projelerin başlıca finansörü konumunda yer Geleceğe güvenle bakıyoruz, endişeye gerek yok.
Vakıfbank Genel Müdürü Halil Aydoğan: 2017'de Türk ekonomisinin dinamosu KOBİ’lere odaklanacağız.

AVRUPA KRİZ İÇİNDE DEBELENİYOR

Gelişmekte olan ve gelişen Avrupa bölgesinde büyüme performansı durgunluğunu koruyor. Geçen yılın son çeyreğinde Almanya yüzde 0.3, Fransa 0.2, İtalya 0.1 ve İspanya da 0.8 büyüdü. İtalya için bu oran yılın en düşük büyüme verisi anlamına geliyor. Avrupa’nın en sorunlu ekonomisi Yunanistan’ın son çeyrekte yüzde 0.6 küçüldüğünü gösteren Eurostat verileri, sanayi üretiminin hem Euro Bölgesi hem de Avrupa Birliği’nde Aralık ayında, Kasım ayına göre yüzde 1 azaldığını ortaya koyuyor.

SON 7 YILIN BÜYÜME RAKAMLARI

Türkiye'de 2010-2016 yıllarındaki GSYH oranları (yüzde) şöyle:

Yıl GSYH oranı

2010 9,2

2011 8,8

2012 2,1

2013 4,2

2014 3

2015 4

2016 2,9