Sivas Kongresi’ne ev sahipliği yaparak Cumhuriyetin temellerinin atıldığı tarihi Sivas Lisesi, Osmanlı döneminde de büyük bir fedakarlığa imza attı. 1915 yılında Çanakkale Savaşı’na son sınıf öğrencilerini gönderen lise, o yıl hiç mezun veremedi.
Sultan II. Abdülhamid Han tarafından inşa ettirilen ve erkek lisesi olarak hizmet veren Sivas Lisesi, tarih boyunca birçok önemli olaya tanıklık etti. 1915 yılında başlayan Çanakkale Savaşı’nda, vatan savunması için cepheye giden öğrenciler, lisenin o yıl mezun verememesine neden oldu.
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi Bölümü Öğretim Görevlisi Serap Bozpolat Ayan, Sivas Lisesi’nin tarihteki önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Bu bina, Osmanlı döneminin en önemli eğitim kurumlarından biridir. Bir idadi, yani o dönemin lisesi olarak Abdülhamid döneminde kurulmuş ve önemli bölge okullarından biri haline gelmiştir. O dönemde her şehirde lise yoktu ve Sivas İdadisi, kurulduğu günden itibaren önemli insanlar yetiştirmiştir.”
ÇANAKKALE’YE GÖNÜLLÜ GİDEN ÖĞRENCİLER
Çanakkale Savaşı’nın kritik önemine değinen Ayan, “18 Mart 1915, bizim için çok önemli bir tarih. Çanakkale Savaşı, sadece Türkiye için değil, diğer devletler için de kritik bir dönemdi. Sivas Lisesi’nin öğrencileri, vatan savunması için gönüllü olarak cepheye gittiler ve ne yazık ki o yıl hiçbiri geri dönemedi” dedi.
Ayan, o dönemde asker sayısının yetersiz olduğunu ve vatan müdafaası için herkesin seferber olduğunu belirterek, “Çanakkale, İstanbul’un kilidiydi. O düşerse başkent düşer, başkent düşerse devlet düşerdi. Bu bilinçle hareket eden öğrenciler, gönüllü olarak cepheye koştular. Osmanlı döneminde öğrenciler askere alınmazdı çünkü onlar ilmiye sınıfına mensuptu. Ancak o dönemde durum çok kritikti ve Sivas Lisesi’nin öğrencileri de dahil olmak üzere pek çok liseden öğrenci cepheye gitti” ifadelerini kullandı.
1915’TE HİÇ MEZUN VERİLMEDİ
Sivas Lisesi’nin 1915 yılında hiç mezun veremediğini vurgulayan Ayan, “Bu öğrenciler, vatanları için bilinmeyen bir savaşa gittiler ve hiçbiri geri dönmedi. Çanakkale Savaşı, Türk tarihinde unutulmaz bir iz bıraktı. Sivas Lisesi’nin bu fedakarlığı, tarihimizin en önemli sayfalarından biridir” diye konuştu.
Sivas Lisesi, bugün de tarihi kimliğiyle eğitim vermeye devam ederken, 1915 yılında Çanakkale’ye giden öğrencilerin hatırası, okulun duvarlarında yaşatılıyor. 
