BAŞARISIZLAR Bu seçimin başarısızlarını ve başarısızlık nedenlerini de iyi irdelemek gerekir… HDP/YSP Başarısız Oldu Şimdi biraz da seçim sonuçlarını irdeleyelim… HDP ve onun yeni bileşeni YSP önceki seçimlere oranla oy kaybına uğrayarak başarısız oldu… Aslında doğu ve Güneydoğu illerinde yaptığım gezilerde gördüğüm kadarıyla büyük bir halk desteğine sahiptiler. Zaten bölgede başka partilerin esamesi bile okunmuyordu.
BAŞARISIZLAR
Bu seçimin başarısızlarını ve başarısızlık nedenlerini de iyi irdelemek gerekir…
HDP/YSP Başarısız Oldu
Şimdi biraz da seçim sonuçlarını irdeleyelim… HDP ve onun yeni bileşeni YSP önceki seçimlere oranla oy kaybına uğrayarak başarısız oldu… Aslında doğu ve Güneydoğu illerinde yaptığım gezilerde gördüğüm kadarıyla büyük bir halk desteğine sahiptiler. Zaten bölgede başka partilerin esamesi bile okunmuyordu. Kime oy vereceksiniz diye sorduğum bazı Diyarbakırlılara HDP diye cevap vermişlerdi. Peki adaylarını tanıyor musunuz? Diye sorduğumda hayır tanımıyoruz ve bizim için de fark etmez cevabını vermişlerdi.
Buna rağmen HDP/YSP bu desteği ve oluşan bu havayı oya dönüştürmediler. Peki bunun nedenleri neler olabilirdi.
- Öncelikle YSP'nin ayrıştırıcı dili ve terörle aralarına mesafe koymaması
- HDP'nin kurdukları yeni partinin Yeşil Sol gibi Kürtlere yabancı antipatik gelen bir isim olması… Bu isim belki de de HDP'nin gerçek kimliğini ortaya çıkarması açısından önemli olmuştur. HDP, bu isimle davalarının Kürt halkının meselesi olmadığını Sol mücadele olduğunu Kürtlerin burada figüran olarak rol verildiğini anlatıyorlardı. İsmail Beşikçi'nin dediği gibi 'Kürtler hep başkaları için kılıç salladılar' artık biraz da sol için kılıç sallasınlar… bu isim Kürt ve özellikle muhafazakar ve sağ eğilimli Kürtlerin hoşuna gitmedi. Benim Diyarbakır ile ilgili Ak parti ancak bir milletvekili çıkartır öngörümü ters yüz edip önceki seçime göre oylarını artırıp 3 vekil çıkarmasına da yol açtı.
- Kürt seçmeni HDP'ye mesaj verdi. Benim sorunlarıma sahip çıkacaksan barışçı bir şekilde meclise taşıyıp çözeceksen yanındayım, yoksa sana oy yok demiştir. Çünkü HDP her ne kadar Kürt parti diye kendisini tanıtsa da mecliste Kürt sorunlarına yönelik bir talep ve istekleri olmadığı gibi, bu amaçla bir çalışma içine bile girmediler. Çünkü onlar sorunun çözülmesini istemiyorlardı. Çözümsüzlükten ve sorundan nemalanıyordu. Mazluma oynamak onların işine geliyordu. İşin ilginç yanı Kürt meselesine yönelik çözüm önerileri de daha önce Ak partiden geldi. Kürtçe Tv/Radyo, Kürtçe seçmeli ders ve Kürdoloji Fakülteleri gibi… Ama Ak parti daha önce yapmaya başladığı bu açılımları maalesef sürdürmeyerek statükoya teslim oldu. Bunu da Ak parti konusun açtığımız başlık altında değerlendireceğiz.
- Hüdapar etkisi… Hüdapar'ın Ak parti yanında seçime girmesine en çok HDP çevreleri tepki gösterdiler. Çünkü Hüdapar'ın Ak partiyi desteklemesi ile hem Ak partiye karşı Kürt karşıtı ve Faşist bir partidir argümanını ellerinden alacak ve hem de bölge de at koşturmalarını engelleyeceklerdi. Çünkü doğu ve güneydoğudaki en büyük sorun oy sayımıydı. Buralarda HDP üstünlüğü ve psikolojik baskı nedeniyle Ak parti oyları geçersiz sayılabilecekti. Fakat Hüdapar sandıklara iyi sahiplenerek şişirme HDP oylarını engelledi.
- Komünist Partisi, İşçi Partisi vb.. marjinal sol örgütlerin kendi isimleriyle veya ittifaklarla seçime girmeleri ve alacakları oy az olsa da ittifak sadeyesinde meclise milletvekili sokabilecek olmaları batıda özellikle Türk sol seçmenden gelecek olan oyların bu partilere kaymasına neden oldu. Bu nedenle HDP batıdaki oyların birçoğunu kaybetti.
- HDP/YSP'nin Kürt meselesi diye bir meselesi olmadığı görüldüğü gibi, bu konun üzerine gidilirse ve halka bu iyi anlatılırsa zeminlerini kaybedeceklerine inanıyorum. Bunun için de bölge sorunlarına ve Kürt meselesine duyarlı muhafazakar bir Kürt partisinin acilen kurulmasına ihtiyaç vardır. Bunu söylediğimde Hüdapar var ya diye cevap verenler bölge dinamiklerini bilmeyenlerdir. Hüdapar'ın büyüme ve geniş bir kitleye ulaşma potansiyeli bulunmamaktadır. Bu konuyu da Hüdapar'ı anlatacağım bölümde yazacağım…
İyi Parti
İyi parti iyi bir çıkış yakalamasına rağmen Millet İttifakını desteklemesi nedeniyle tabanını kaybetmeye başladı. Bu da partinin geleceği için iyi bir gösterge olmaktan çıktı. Meral hanımın masayı terk edip sonra dönmesi puan kaybettirdi. Aşırı milliyetçi olan bu partinin HDP'nin arka planda desteklediği bir masada bulunmasının tabanı üzerinde şok etkisi oluşturdu ve bu taban ya oy kullanmadı ya da sinan oğan'a yöneldi.
İyi partinin en kısa zamanda öz eleştiri yapıp kendine yeni bir misyon ve vizyon çizmesi gerekir.
Zafer Partisi
Her ne kadar milletvekili çıkarmasa da sinan oğan sayesinde kilit duruma gelmesi açısından bir başarı sergiledi. Ayrıca ilk seçimine girmesine rağmen %2.23 oy ile iyi bir seviye yakalamış oldu. Fakat ittifak olarak barajı geçemediklerinden milletvekili çıkaramadılar. Ama bu oy, onların artık ciddiye alınması gerektiğini göstermektedir.
Fakat bu partinin halka vereceği yeni bir fikir ve projesi olmayıp dönemsel ve konjonktürel parti olmaktan öteye gidemeyecektir. Batıdaki Irkçı partilerin söylem ve yöntemlerini kendilerine örnek almışlardır. Çünkü tek varlık sebebi göçmen karşıtlığı ve yabancı düşmanlığıdır. En kısa zamanda kalıcı politikalar geliştirmezlerse yok olup gideceklerdir.
BBP
Milliyetçi tabana hitap eden diğer bir parti de BBP'dir. Fakat seçime kendi logoları ile girme inatları ellerindeki milletvekillerinden olmasına neden oldu. Seçimde %1'lik bir performans gösteremelerine rağmen milletvekili çıkaramadılar. Fakat Muhsin Yazıcıoğlu'nun mirası üzerinde kurulmuş olan köklü ve oturmuş bir parti olarak her zaman denklemde olacaklardır. Özellikle genç teşkilatları Ak parti için önemli bir fırsattır. Cumhurbaşkanlığı seçiminde bu partinin örgütlü genç tabanı iyi çalıştırılırsa önemli başarı elde edilebilir. Bunun için de Partinin motivasyon kazanması için üzerinde çalışılmalıdır.
Ak Parti'nin Cumhurbaşkanı seçimlerinde bu partinin tabanının ve gençliğinin desteğini alması ve güçlü bir şekilde çalışmalarını sağlaması için özellikle ilgilenmesi gerekir. Milletvekili kazanmamalarına karşılık verdikleri desteklerden dolayı bir bakanlık verilerek ödüllendirilebilir. Bu da Cumhurbaşkanlığı seçiminde daha aktif olmalarını sağlayacaktır.
Başarılı Olanlar
MHP
Seçimin belki de tartışmasız en kazananı da MHP olmuştur. Seçim öncesi anketlerde baraj altı görünen oyunu koruması ilginç olmuştur. Bunun bir çok nedeni sıralanabilir. Belki de en önemli neden İyi Parti'nin HPD'nin de içinde olduğu bir ittifak'a bu partiye destek veren eski MHP'lilerin yuvaya dönmesidir.
Fakat MHP'ye en büyük oy Ak partiden gelmiştir. Çevremizde gözlemlediğimiz de bu şekilde olmuştur. Ak partiye ders vermek isteyen seçmenin milliyetçi kitlesi MHP'ye, muhafazakar kitlesi YRP'ye yönelmiştir.
Bu partinin Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan'ın arkasında güçlü bir şekilde durması için genel merkezin daha büyük efor göstermesi gerekir. Alt teşkilatları harekete geçirmeleri gerekir. Çünkü MHP geleneksel olarak Ak partiye mesafeli bir partidir…
-YRP
Bu seçimin belki de en başarılı partisi Yeniden Refah Partisi olmuştur. Her ne kadar bazıları için sürpriz parti olsa da benim için beklenen bir gelişmeydi. Erbakan liderliğindeki bu parti çizgisini koruyabilirse Türk siyasetinde kalıcı olabilir. Milli Görüş seçmenini toparlayabilir. Erdoğan sonrası süreçte kilit rol oynayabilir.
Refah partisinin en büyük oy aldığı kitle bizzat Ak parti olmuştur. Ak parti politikalarından memnun olmayan, bu partiyi de cezalandırmak isteyen, ama reis'in kaybetmesini istemeyen muteyin kitle buraya oy vermiştir. Ayrıca saat partisinin Chp ile bir ittifaka girmesini içine sindiremeyen bazı eski milli görüşçüler, bu camianın diğer partisine yönelmeleri de beklenmektedir. Bu eksen Refah partisinin kendi tabanını oluşturmasına zemin hazırlamıştır.
Her ne kadar başarılarını övsek de eksikliklerini de burada dile getirmekte fayda vardır. Öncelikle parti başkanı Erbakan'ın görüntü ve tavrını düzeltmesi gerekir. Halktaki algı, kibirli olduğu şeklindedir. Bir an önce hem bu algıyı düzeltmeli ve hem de gerçekte kibir tortusu varsa bunu ortadan kaldırması gerekir. Ayrıca partinin bir an önce halkla kucaklaşması ve Erbakan'ın ulaşılabilir olması gerekir. Ben bizzat kendim birkaç kere görüşme talebinde bulunduysam, bana bile randevu verilmedi. Özel kalem biz size döneriz deyip dönmeliler ki bizim zaten bir talebimiz yoktu sadece babasına hürmeten hayırlı olsun ziyaretinde bulunacaktık. Yani kibirli ve halktan uzak söylemi bizzat yaşayarak gördüm…. Refah partisine girdiğinizde de kapıdan itibaren bu kibir ve soğuk havayı görmekteyiz… Sıcak ilgi yok… Baba Erbakan zamanında randevusuz ve teklifsiz görüşebilmeme rağmen, oğul döneminde bırakın başkanla oradaki teşkilat mensuplarıyla bile teklifsiz ve randevusuz görüşmek imkansız gibi… Bir de görüşme talebinizin sorgulanması ayrı bir garabet..
Fatih Erbakan'ın bu açıdan teşkilatını ve kendisini bir an önce revize etmesi gerekir. Ayrıca diksiyon ve konuşmasını da uzmanlardan eğitim alarak düzeltmeye ihtiyacı vardır…
-TİP
Türkiye işçi partisi de kendi çapında başarılı olmuştur. Her ne kadar başarısı HDP/YSP başarısı sayesinde olsa da meclise 4 vekil sokabilmeleri önemlidir. Ayrıca onların meclise girmesi yeni dönem parlamentosu için renkli bir görüntü oluşturması açısından önemlidir. Biz onlardan geleneksel sol söylem olan emek, işçi hakları gibi konularda projeler bekliyoruz. Bu konulara odaklanırlarsa halkta olumlu karşılık bulabilirler.
- Deva, Demokrat ve Gelecek Partileri
Kendi logoları ile seçime girmedikleri için gerçek potansiyelleri hakkında bir bilgi elde edemeyeceğiz. Yine de az bir oyla çok vekil çıkarabilmeleri onlar için bir başarı olarak görülmelidir. Fakat bundan sonraki siyasetleri Erdoğan karşıtı üzerine değil gerçek eleştiri ve projelerle olmalıdır.
- SP
Milli Görüşün köklü bir kuruluşudur. Oturmuş bir teşkilatı ve tabanı olduğu gibi, Erbakan Hoca'nın rahlesinden geçtiği için deneyimli bir ekibi olmuştur. Her ne kadar oylarının çok olmadığı bilinse de özgül ağırlıkları daha büyüktür. Bu seçimde az oyla iyi vekil çıkarıp mecliste temsil edilmiş olmaları meclise renk getirecek, mütedeyyin insanların duyarlı oldukları konuların meclise getirilmesi açısından da etkili olacaktır.
Her ne kadar bazı çevrelerce Millet ittifakına fazla bir şey katmadığı düşünülürse ben bu görüşe katılmamaktayım. Chp oylarındaki 3 puanlık artış sonuçta ittifaktan geldiği gibi Millet İttifakına bir meşruiyet kazandırmıştır. Millet İttifakına din karşıtı bir ittifak eleştirisinin önünü kestiği gibi Kılıçdaroğlu'na yönelik muhafazakar kitlenin dini argümanlarla yaptıkları eleştirileri göğüslemiş ve aynı argümanlarla cevap vererek pozitif katkı sağlamıştır.
- HÜDA-PAR
Huda-Par Cumhur ittifakına girerek 3 vekil çıkarması ve mecliste temsil edilmesi büyük bir başarı olmuştur. Bu sayede meclis de renklenmiş olacaktır.
Her ne kadar Hüdapar'ın geçmişi ile ilgili eleştiriler gelse de Cumhur ittifakına olumlu katkıda bulunmuştur. Özellikle doğu ve Güneydoğuda sandıklara sahip çıkılması açısından önemlidir. Bu nedenle 2. Tur'da da onları iyi motive edip seçim sandıklarına sahip çıkmaları sağlanmalıdır.
Ak parti Hüdapar'ı yanına alarak Milliyetçi bir ittifak görüntüsünden çıktığı gibi, Kürt karşıtı bir ittifak eleştirisini de ortadan kaldırmış oldu. Hüdapar'ın yeni dönemde mecliste Kürt meselesi konusunda daha yapıcı bir çözüm önereceğine inanıyoruz.
