Albert Einstein'ın 1932'de Sigmund Freud'a sorduğu "Neden savaş?" sorusu; Freud tarafından, o zamanki bilgi düzeyine uygun olarak, esasen savaşın kaçınılmaz doğasına başvurularak karamsar şekilde “hayvanlardan bize miras kalan…” şeklindeki yanıt aldı. Lakin şiddet yoluyla çözüme engel olabilecek “duygusal bağların” önemine de dikkat çekti. Bu argümanları ilerleyen daha sonraki köşe yazılarımda daha da ayrıntılı olarak yanıtlayacağım...
Albert Einstein'ın 1932'de Sigmund Freud'a sorduğu "Neden savaş?" sorusu; Freud tarafından, o zamanki bilgi düzeyine uygun olarak, esasen savaşın kaçınılmaz doğasına başvurularak karamsar şekilde 'hayvanlardan bize miras kalan…' şeklindeki yanıt aldı. Lakin şiddet yoluyla çözüme engel olabilecek 'duygusal bağların' önemine de dikkat çekti. Bu argümanları ilerleyen daha sonraki köşe yazılarımda daha da ayrıntılı olarak yanıtlayacağım. Ancak öncelikle psikoterapi; evrimsel biyoloji, psikotarih ve doğum öncesi psikoloji alanlarındaki teorik ve pratik gelişmelere bakarak, savaşların nedenleri sorusunu yeniden ele almak gerekiyor. Bunun arka planlarından biri, savaşların Neolitik Çağ'ın sonunda daha karmaşık kültürlerin ortaya çıkmasıyla ilişkili olmasıdır. Bu kültürlerin oluşumu, her biri kendi iç dinamiklerinin ifade edildiği belli bir zihniyet ile karakterize edilir. Bu nedenle zihniyet konusu ön plana çıkıyor. Zihniyeti kastederken de ilgili sosyal yapıyla yakından etkileşime giren zihinsel yapıyı beraberinde kastediyorum. Büyülü-mitsel bir deneyim ve buna karşı gelen toplumsal kurumlarda iç duyarlılıklar ile dış gerçeklik arasında kayıtsızlığa sahip arkaik bir zihniyet ile iç ve dış gerçeklik arasında net bir ayrım yapan modern bir zihniyet arasında çok kaba bir ayrım yapılabilir. 'Psikotarih' veya psikotarih terimini açıklamak da önemlidir: Erken dönem psikanaliz bağlamındaki belirgin spekülatif yönler nedeniyle eksik kalan önemli kültürel psikolojik taslaklardan sonra, ABD'de 'psikotarih' terimi altında yeni bir psikotarih yaklaşımı geliştirildi. Psikotarih; Anne ile birincil durum koşulları da dahil olmak üzere, çocukların sosyalleşme koşullarının etkileri de dahil olmak üzere, tarihsel sürecin psikolojik yönlerinin araştırılması üzerinedir.
GÜNÜMÜZ SAVAŞLARI
İsrail - Hamas Çatışmasının 16. günü
Filistinlilerin can kaybı 4 bin 300'ü aştı. Hayatını kaybeden İsraillilerin sayısı da 1400'ü geçti. Kara harekatına ilişkin mesaj veren İsrail Ordu Sözcüsü, savaşın bir sonraki hamlesi adına hava saldırılarının artırıldığını dile getirdi. Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın 7 Ekim sabahı "Aksa Tufanı" adıyla kapsamlı saldırı başlatmasının hemen ardından İsrail'in Gazze'ye saldırıları 16. gününde sürüyor. İsrail ordusu, "savaşın bir sonraki aşamasına hazırlanmak, karşı karşıya kalacağı tehditleri azaltmak" amacıyla Gazze Şeridi'ne yönelik hava saldırılarını yoğunlaştırdığını aktardı. İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari; yaptığı basın açıklamasında, Gazze'deki saldırıları durdurmayacaklarını, 'Savaşın bir sonraki aşamasına hazırlanmak ve güçlerimizin karşılaşabileceği tehditleri azaltmak adına Gazze'deki saldırıları artırmaya çalışıyoruz' ifadelerine yer verildi. Sözcü devamında, "İsrail ordusu adına en iyi koşullar altında ve siyasi iradenin kararı doğrultusunda bir sonraki aşamaya; 1 milyondan fazla kişinin yaşadığı Gazze'nin kuzeyindeki sakinlere, yerlerini boşaltarak güney bölgesine geçeceğiz…' yönünde ordusunun yaptığı çağrıyı yineledi. Yüzlerce tank ve askeri aracı Gazze sınırına sevk eden; 360 bin yedek askeri silah altına alan İsrail ordusu, günlerdir Gazze'ye kara harekatı yapılacağını duyuruyor. Lakin bu harekatın ne zaman gerçekleştirileceği daha henüz bildirilmedi. İsrail saldırıları gece boyunca devam etti. Savaş uçakları, Filistin genelinde çok sayıda hedefi vurdu. Gazze'nin güneyinde Han Yunus kentinde bir kafe, kuzeydeki Beyt Lahiya'da ise bir ev daha bombalandı. Cebaliya Mülteci Kampı'nın batısında yer alan Tövbe Camisi ile Gazze kent merkezinin 10 kilometre güneyindeki Nusayrat Çarşısı da uçakların hedefi oldu. Bombardıman sonrası çarşıda büyük çaplı yangın çıktı. Saldırılarda 10'dan fazla Filistinli hayatını kaybetti.
İsrail, Cenin'de bir Camiiyi Hedef aldı
İsrail saldırıları, Hamas kontrolündeki Gazze'yle sınırlı kalmadı. Savaş uçakları, işgal altındaki Batı Şeria'yı da bombaladı. Hedefte bir camii vardı. En az iki Filistinli yaşamını yitirdi, çok sayıda da kişi yaralandı. Camii vurduğunu kabul eden İsrail ordusu; hedeflerinin, ibadethane altındaki tüneller olduğunu iddia etti.
Kara Harekat olacak mı?
Gazze sınırında on binlerce İsrail askerinin kara harekatı için bekleyişiyse sürüyor. Daha öncelerde İsrail Ekonomi Bakanı; hükümetin orduya yeşil ışık yaktığını, operasyon kararının orduya ait olduğunu dile getirmişti.
Dün, sınırdaki askerleri ziyaret eden İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi de 'Gazze Şeridi'ne gireceğiz' diyerek, operasyonun yakın olduğunu söyledi.
ABD'den, İsrail'e Bekleyin Baskısı
ABD ise kara harekatını ertelemesi adına İsrail'e baskı yapmayı sürdürüyor. Gazetecilerin sorusu üzerine Biden, İsrail'in Gazze'yi işgalini geciktirmek adına İsrail tarafıyla diyaloğu sürdürdüğünü dile getirdi.
Amerikan basınına göre Beyaz Saray; kara harekatı ile rehinelerin riske atılmasını istemiyor. Çatışmalara Hizbullah'ın da dahil olmasından da endişe ediliyor.
