Mevsimsel duygudurum bozukluğu (MDD), özellikle kış aylarında tekrarlayan depresif belirtilerle ilişkilendirilen bir tür mevsimsel değişikliklere bağlı ruh halidir. Peki sizde ''Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu'' yaşıyor olabilir misiniz?
Mevsimsel duygudurum bozukluğu (MDD), özellikle kış aylarında tekrarlayan depresif belirtilerle ilişkilendirilen bir tür mevsimsel değişikliklere bağlı ruh halidir. Bu durum, genellikle sonbaharın sonlarında veya kışın başlarında başlar ve ilkbahar veya yaz aylarında azalır veya kaybolur. MDD'nin kış tipi, en yaygın olanıdır.
Mevsimsel Duygudurum Bozukluğunun belirtileri arasında:
- Depresif ruh hali: Üzüntü, umutsuzluk veya değersizlik hissi.
- İlgi veya zevkte azalma: İlgilendiğiniz şeylerden zevk almakta azalma veya kayıp.
- Enerji kaybı: Halsizlik, yorgunluk veya enerji eksikliği.
- İştah değişiklikleri: Artan iştah ve kilo alımı veya azalan iştah ve kilo kaybı.
- Uyku düzeninde değişiklikler: Uykusuzluk veya aşırı uyuma.
- Konsantrasyon zorluğu: Dikkat eksikliği, odaklanma güçlüğü veya karar vermekte zorluk.
- Özüne dönme isteği: İzole olma, sosyal çekilme veya diğer insanlarla etkileşimden kaçınma isteği yer alır.
MDD'nin kış tipi, özellikle kuzey enlemlerinde daha yaygındır ve ışık eksikliği gibi faktörlerle ilişkilendirilir.
Peki Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu neden olur?
-
Işık eksikliği: Kış aylarında gün ışığının azalması ve hava koşullarının kapalı olması, biyolojik saatimizi ve hormonlarımızı etkileyebilir. Bu durum, melatonin ve serotonin gibi beyin kimyasallarının seviyelerinde değişikliklere neden olabilir, bu da ruh halini etkileyebilir.
-
Biyolojik saat: Vücudumuzun iç saatini (sirkadiyen ritim) düzenleyen biyolojik saatimiz, mevsimsel değişikliklere duyarlı olabilir. Kış aylarında daha kısa günler ve daha uzun geceler, bu iç saatleri etkileyebilir ve bazı kişilerde MDD'nin ortaya çıkmasına neden olabilir.
-
Genetik yatkınlık: Aile öyküsünde MDD veya diğer ruh sağlığı bozuklukları olan bireylerde MDD riski daha yüksek olabilir. Genlerin ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu, mevsimsel duygudurum bozukluğunun gelişiminde rol oynayabilir.
-
Duygusal tepkiler: Bazı kişiler için mevsimsel değişiklikler, özellikle kış aylarında yaşanan daha az sosyal etkileşim, dış mekan aktivitelerinde azalma veya tatil sezonunun sona ermesi gibi nedenlerle duygusal stres ve yalnızlık hissini artırabilir.
MDD'nin belirtileri, kişiden kişiye değişebilir ve herkes için aynı derecede şiddetli olmayabilir. Tedavi seçenekleri arasında ışık terapisi, antidepresan ilaçlar, bilişsel davranış terapisi (BDT) ve diğer terapi türleri bulunmaktadır.