KATAR'IN ATEŞKES İÇİN ÇABALARI
Katar emirlik ofisinin açıklamasına göre Katar Emiri, pazartesi günü Hamas'tan üst düzey yetkili Halil el-Hayya başkanlığındaki bir heyeti kabul ederek Gazze'deki ateşkes görüşmelerini ele aldı. Görüşmelerin, bir anlaşmaya varılma umutlarının arttığı bir dönemde gerçekleştiği belirtildi.
Ayrıca, Katar Emiri Şeyh Temim ve ABD Başkanı Joe Biden’ın pazartesi günü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ve Gazze’deki savaşı sona erdirmek için ortak arabuluculuk çabalarını görüştükleri ifade edildi.
Emirlik ofisi, ABD'nin Orta Doğu özel elçisi Steve Witkoff ve mevcut Biden yönetiminin elçisi Brett McGurk’un da pazartesi günü Doha’da Katar Emiri ile bir araya gelerek Gazze'de ateşkese ulaşma çabalarındaki son gelişmeleri ele aldığını belirtti.
Pazartesi günü müzakereciler, Gazze'deki savaşı sona erdirmek için İsrail ve Hamas'a nihai bir anlaşma taslağı sundu. Görüşmelerle ilgili bilgi sahibi bir yetkili, bu taslağın Joe Biden ve Donald Trump'ın temsilcilerinin de katıldığı gece yarısı bir "dönüm noktası" olarak nitelendirilen müzakereler sonucunda hazırlandığını söyledi.
ATEŞKES GÖRÜŞMELERİNE AİT BİLGİLER
Yetkili, Katar’ın ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılmasını içeren metni Doha'daki görüşmelerde taraflara sunduğunu belirtti. Görüşmelere, İsrail’in Mossad ve Şin Bet istihbarat teşkilatlarının başkanları ile Katar Başbakanı da katıldı. Donald Trump’ın gelecek hafta ABD başkanlığına geri dönmesiyle özel elçi olacak Steve Witkoff’un da toplantılara katıldığı açıklandı. Ayrıca, mevcut Biden yönetiminin özel elçisi Brett McGurk’un da orada bulunduğu doğrulandı.
"Önümüzdeki 24 saat anlaşmaya ulaşmak için kritik olacak" diyen yetkili, pazartesi sabahı erken saatlerde sağlanan dönüm noktası olarak tanımladığı gelişmenin taslağı şekillendirdiğini belirtti.
İsrail'in Kan radyosuna göre, Katar'da bulunan İsrail ve Hamas heyetleri taslağı aldı. İsrailli heyet, İsrail liderlerini bu konu da bilgilendirdi. Her iki taraf da nihai taslağın ulaşıldığını doğrulamaktan kaçınsa da müzakerelerde ilerleme kaydedildiğini ifade etti.
HAMAS'TAN AÇIKLAMA
Hamas'tan bir yetkili, temel konular üzerindeki müzakerelerin ilerleme kaydettiğini ve kalan konuları kısa sürede sonuçlandırmaya çalıştıklarını belirtti. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, müzakerelerin Biden ve Trump ekipleri arasında koordine edildiğini söyledi. "İlerleme var, daha önceki durumlardan çok daha iyi görünüyor. Rehinelerle ilgili bir anlaşma sağlamak için harcadıkları büyük çabalar için Amerikan dostlarımıza teşekkür etmek istiyorum" dedi.
ABD, Katar ve Mısır, Gazze'deki savaşı sona erdirmek için bir yıldan uzun süredir çalışıyor. Bu çabalar da şimdiye kadar sonuç alınamadı. Kahire'deki bir Mısır güvenlik yetkilisi, iki tarafın gönderilen taslağının nihai anlaşmayı oluşturmadığını ancak önceki müzakereleri engelleyen sorunları çözmeyi amaçladığını belirtti.
İSRAİL HASTANELERİ REHİNELER İÇİN HAZIRLANIYOR
İsrail’in Channel 12 kanalı, İsrail hükümet kurumlarının zayıf ve hasta rehinelerin karşılanması için hazırlık yapmaları talimatı aldığını bildirdi. İsrail sağlık bakanlığı sözcüsü ise bu konuda bir yorum yapmadı.
İki taraf aylardır, savaşın durdurulması karşılığında Hamas’ın elindeki rehineler ve İsrail'in elindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması ilkesi üzerinde geniş ölçüde anlaşmış durumda. Ancak Hamas, bir anlaşmanın savaşı kalıcı olarak sonlandırması ve İsrail'in Gazze'den çekilmesi gerektiğinde ısrar ederken İsrail, Hamas tamamen dağıtılana kadar savaşı sona erdirmeyeceğini belirtiyor.
Trump'ın 20 Ocak'taki yemin töreni, bölge genelinde fiili bir son tarih olarak görülmeye başlandı. Trump, Hamas’ın elindeki rehineler göreve başlamadan önce serbest bırakılmadığı takdirde “ağır bedeller ödeneceğini” ifade ederken, görev süresi sona ermek üzere olan Biden da görevden ayrılmadan önce bir anlaşma sağlanması için yoğun çaba gösteriyor.
Taslağı ilk açıklayan yetkili, görüşmelerin pazartesi sabahının erken saatlerine kadar sürdüğünü. Yetkili; Witkoff’un İsrail heyetini, Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Thani’nin ise Hamas yetkililerini anlaşmayı sonuçlandırmaya zorladığını söyledi.
ATEŞKES GÖRÜŞMELERİNDE MISIR'DA YER ALMAKTA
Mısır Genel İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hasan Mahmud Raşad da görüşmelerin bir parçası olarak Doha’daydı. Raşad pazartesi günü Doha'dan ayrıldı ancak görüşmelere aşina bir kaynak, istihbarat heyetinin aktif bir rol oynamak için geride kaldığını belirtti.
Trump’ın elçisi Witkoff, Kasım ayı sonlarından bu yana Katar ve İsrail’e birçok kez seyahat etti. Cuma günü Doha’daydı, cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmek üzere İsrail’e gitti ve ardından tekrar Doha’ya döndü.
Biden, pazar günü Netanyahu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve “Gazze’de derhal bir ateşkese varılmasının ve insani yardımın savaşın durmasıyla artırılmasının gerekliliğini” vurguladı.
SAVAŞA AİT GENEL VERİLER
İsrail, Hamas savaşçılarının Ekim 2023’te sınırlarından geçerek 1.200 kişiyi öldürdüğü ve 250’den fazla rehine aldığı saldırının ardından Gazze’ye operasyon başlattı. O zamandan beri, Filistinli sağlık yetkililerine göre Gazze'de 46.000'den fazla insan hayatını kaybetti, bölgenin büyük bir kısmı tahrip edildi ve nüfusun çoğu yerinden edildi.
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve aşırı milliyetçi partisi Dini Siyonizm, Hamas’ın “yok edilmesini” sağlamayan herhangi bir anlaşmaya karşı çıkacaklarını açıkladı ve son önerinin İsrail’in ulusal güvenliğini tehlikeye attığını savundu.
BÖLGEDEN SON VERİLER
Pazartesi günü Gazze'deki kan dökülmesi devam etti; İsrail hava saldırılarında en az 21 kişi hayatını kaybetti. Gazze Şehri’nde yerinden edilmiş ailelerin barındığı bir okulun vurulması sonucu beş kişi yaşamını yitirdi.
İsrail ordusu, kuzey Gazze’deki çatışmalarda beş askerin öldüğünü ve cumartesi’den bu yana ölen asker sayısının dokuza çıktığını bildirdi.
Son aylarda çatışmalar, İsrail’in Hamas’ın yeniden toparlanmasını önlemeye çalıştığını söylediği ve Filistinlilerin İsrail’in tampon bölgeyi kalıcı olarak boşaltmayı hedeflediğini iddia ettiği kuzey Gazze sınırında yoğunlaştı.
Hamas’ın silahlı kanadı sözcüsü Ebu Ubeyde, grubun savaşçılarının son 72 saatte İsrail güçlerine saldırdığını, en az 10 askerin öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını söyledi.
