İsrail’i destekleyen uluslararası şirketlere yönelik boykot kampanyası, Gazze’deki ateşkese rağmen tüm gücüyle devam ediyor. Starbucks, KFC, Pizza Hut, McDonald’s ve Carrefour gibi dev markalar için bu boykot ciddi bir endişe kaynağı olmaya devam ederken, küresel çapta İsrail menşeli ürünlere karşı da geniş kapsamlı bir tepki söz konusu.
İsrail basınında ve Globes gibi medya kuruluşlarında yayımlanan Anholt-Ipsos Nation Brands Index (NBI) raporu, “Made in Israel” etiketi taşıyan ürünlerin dünya genelinde giderek daha fazla reddedildiğini ortaya koyuyor. Tüketiciler ve pazarlar, etik kaygılar nedeniyle İsrail ürünlerinden uzak durmayı tercih ediyor.
Bu hafta Starbucks CEO’su Brian Niccol, birkaç gün önce gerçekleştirdiği Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyaretinde, boykotun şirketin küresel kâr ve gelirleri üzerinde önemli bir etkisi olduğunu kabul etti. Niccol, özellikle İsrail’in Gazze’deki soykırımına karşı artan tepkilerle birlikte boykotun daha da güçlendiğini vurguladı ve kampanyanın sona erdirilmesi gerektiğini savundu.
Ancak Niccol, sadece bu açıklamayla yetinmedi. Starbucks’ın işgal ordusunu desteklediği yönündeki suçlamalardan kurtulmaya çalışarak, Gazze’deki savaşa herhangi bir destek sağladıkları iddiasını kesin bir dille reddetti. Bloomberg’e verdiği röportajda, “Boykot ve bu süreçte yayılan bilgi akışı gerçekten üzücü. Bu durum yalnızca markamıza değil, mağazalarımızda çalışan binlerce ortağımıza da zarar veriyor” ifadelerini kullandı. “Biz hiçbir zaman herhangi bir orduyu desteklemedik” diyerek, İsrail hükümetine finansal destek sağladıkları yönündeki iddiaları yalanladı.
Türkiye’de Boykotun Büyük Başarısı
Türkiye’de yürütülen boykot kampanyası, uluslararası arenada dikkat çeken bir başarıya ulaştı. Halkın yoğun tepkisi ve güçlü boykot çağrıları sonucunda KFC ve Pizza Hut, ülkedeki operasyonlarını tamamen sonlandırdı. İki markanın çatı şirketi Yum! Brands, Türkiye’deki restoran işletmecisi IS Gıda ile olan franchise anlaşmasını feshetti. Bu karar, toplam 537 şubenin kapanmasına neden oldu. Boykotun ekonomik etkisi ağır oldu; IS Gıda, 7,7 milyar TL’yi (yaklaşık 214 milyon dolar) aşan borçları nedeniyle iflasını açıkladı.
Benzer şekilde, Fransız perakende devi Carrefour, Ürdün ve Umman’daki mağazalarını kapatmak zorunda kaldı ve diğer Arap ülkelerinde de operasyonlarını küçültme kararı aldı. İşgal ordusuna verdiği destek nedeniyle tüketiciler tarafından yoğun şekilde protesto edilen Carrefour, müşterilerini ikna etme çabalarında başarısız oldu.
İsrail’in Gazze Şeridi’nde gerçekleştirdiği savaş suçlarına verdiği destek nedeniyle hedef alınan bir diğer marka olan Americana Restaurants, son açıklamalarında 2024 yılı kârlarında yüzde 39’luk bir düşüş yaşandığını duyurdu. Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinin en büyük restoran zincirlerinden biri olan Americana Restaurants; Hardee’s, Krispy Kreme ve TGI Friday’s gibi popüler markaları işletiyor.
Alternatif Yerel Ürünler Boykotu Güçlendiriyor
Küresel içecek devleri de boykotun etkisini derinden hissediyor. Pepsi ve Coca-Cola gibi markalar, Müslüman ülkelerde pazar paylarını korumak için yüz milyonlarca dolar harcamalarına rağmen boykot edilmeye devam ediyor. Üstelik, Gazze’deki savaşın 15. ayına girerken, yerel üreticilerin geliştirdiği alternatif içecekler bu markaların yerini hızla alıyor.
Avrupa’da da İsrail’i destekleyen şirket ve markalara yönelik boykot kampanyaları tüm hızıyla sürüyor. İşgal altındaki Batı Şeria’da İsrail ordusunun artan saldırıları ve Filistinlilere yönelik şiddet, boykot çağrılarını daha da güçlendiriyor. Özellikle Gazze Cola ve Filistin Cola gibi yerel içecek markalarının pazardaki yükselişi, tüketicilere etik ve siyasi hassasiyetlere uygun alternatifler sunuyor.
