Evet tam 44 yıl önce bugün, Türk Silahlı Kuvvetleri, 12 Eylül 1980 tarihinde, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren liderliğinde emir ve komuta zinciri içinde yürütülen Bayrak Harekatı’yla Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü sonuca ulaşmış askeri darbesini gerçekleştirdi ve ülke yönetimine bütünüyle el koydu. Sabah saat 04.00’te bütün yurtta PTT ve TRT aracılığıyla Kenan Evren imzasıyla darbenin 1 No’lu Bildirisi okundu.
Milli Güvenlik Konseyi’nin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren (Başkan), üyeler Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya, Jandarma Genel Komutanı Sedat Celasun’dan oluştuğu ve Genel Sekreterliğine Orgeneral Haydar Saltık’ın atandığı duyuruldu.
MGK 1 Numaralı Bildirisi’yle parlamento ve hükümet feshedildi. Parlamento üyelerinin dokunulmazlığı kaldırıldı. Halihazırda 22 ilde uygulanmakta olan sıkıyönetim bütün yurtta ilan edildi. Saat 05.00’ten itibaren ikinci bir emre kadar tüm ülkede sokağa çıkma yasağı kondu. Emniyet Genel Müdürlüğü tüm teşkilatıyla beraber Jandarma Genel Komutanlığı’nın emrine verildi. Emniyet Genel Müdürlüğü’ne Korgeneral Hayrettin Tulunay getirildi.16 Ekim 1981 tarih ve 1533 sayılı Siyasi Partilerin Feshine Dair Kanun’la 11 Eylül 1980 itibarıyla faaliyet gösteren tüm siyasi partiler kapatıldı ve tüm taşınır taşınmaz malları Hazine’ye devredildi.
Devlet Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve MGK Başkanı sıfatıyla Kenan Evren, 20.09.1980 tarihli yazıyla emekli Oramiral Bülend Ulusu’yu başbakan olarak görevlendirdi ve Ulusu tarafından seçilecek Bakanlar Kurulu oluşturuldu.
DARBENİN BİLANÇOSU
12 Eylül 1980 askeri darbesini gerçekleştiren ve kendilerine Milli Güvenlik Konseyi adını veren generallerin 12 Eylül 1980 ile 6 Aralık 1983 tarihleri arasında neden olduğu ihlaller şöyledir;
* 650 bin kişi gözaltına alındı ve 90 güne varan gözaltı sürelerinde ağır işkence gördü,
* 1 milyon 683 bin kişi, komünist, alevi, Kürt, dinci, şeriatçı denilerek fişlendi,
* Açılan 210 bin davada 230 bin kişi Sıkıyönetim Mahkemeleri’nde yargılandı,
* 7 bin kişi için idam cezası istendi, 517 kişiye idam cezası verildi,
* 124 kişinin idam cezası Askeri Yargıtay tarafından onaylandı,
* Haklarında idam cezası verilenlerden 50’si asıldı (18 sol görüşlü, 8 sağ görüşlü, 24 adli suçlu.),
* İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis’e gönderildi,
* 500 kişi Türk Ceza Kanunu’nun 141, 142 ve 163. maddelerinden yargılandı,
* 404 kişi “örgüt üyesi olmak” suçlamalarından yargılandı,
* 388 bin kişiye pasaport verilmedi,
* 30 bin kişi “sakıncalı” olduğu için işten atıldı,
* 525 kamu görevlisi hakkında soruşturma açıldı,
* 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı,
* 30 bin kişi “mülteci” olarak yurtdışına gitti,
* 366 kişi “kuşkulu bir şekilde” öldü,
* 171 kişinin “işkenceden öldüğü” belgelendi,
* Cezaevlerinde toplam 299 kişi yaşamını yitirdi,
* 144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü,
* 14 kişi açlık grevinde öldü,
* 16 kişi “kaçarken” vuruldu,
* 95 kişi “çatışmada” öldü,
* 73 kişiye “doğal ölüm raporu” verildi,
* 43 kişinin “intihar ettiği” bildirildi,
* 937 film “sakıncalı” bulunduğu için yasaklandı,
* 23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu,
* Siyasi partiler ve sendikalar kapatıldı, çok sayıda siyasetçi gerekçesiz gözaltında tutuldu ve tutuklandı.
* 3 bin 854 öğretmen, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi,
* 400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi,
* Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay hapis cezası verildi,
* 31 gazeteci cezaevine girdi,
* 300 gazeteci saldırıya uğradı,
* 3 gazeteci silahla öldürüldü,
* Gazeteler 300 gün yayın yapamadı,
* 13 büyük gazete için 303 dava açıldı,
* 39 ton gazete ve dergi imha edildi,
* Yüzbinlerce yayına el konuldu ve imha edildi. Sadece Bilim ve Sosyalizm yayınlarına ait 113.607 kitap yakıldı. Yayınevi sahipleri gözaltına alındı, tutuklandı, işkence gördü ve işkence yapılarak öldürüldü.
