Hollanda, AB Daimi Temsilciler Komitesi toplantısında Türk hükümetinin uyarılması ve mevcut yaklaşımının devamı halinde müzakere sürecinin dondurulabileceği mesajının verilmesini talep etti. İki hafta önce AB Dışişleri Bakanları'nın Türkiye'yi görüştüğü toplantıda, Hollanda Türkiye ile müzakerelerin sürdürülmesi gerektiğini savunmuştu.
Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye ile üyelik müzakerelerinin askıya alınması çağrısı içeren kararının, 15 Aralık’ta Brüksel’de yapılacak Avrupa Birliği Zirvesi’nde liderler tarafından izlenip izlenmeyeceği tartışılırken Avusturya’dan sonra Hollanda da çizgisini olumsuza çevirdi.
Hollanda, Brüksel’de konuyu ele alan (COREPER) toplantısında, Türk hükümetinin uyarılması ve mevcut yaklaşımının devamı halinde müzakere sürecinin dondurulabileceği mesajının verilmesini talep etti.
Hollanda’nın tutumu negatif bir ton içermekle birlikte Avusturya’nınkiyle tam anlamıyla örtüşmüyor. Avusturya, AP kararından önce olumsuz tavır takınmış ve Türkiye ile müzakerelerin kesilmesini talep etmişti. Hollanda ise müzakerelerin kesilmesini talep etmiyor. Bu ülkenin hedefi, gelişmelerden duyulan rahatsızlığın güçlü şekilde dile getirilmesini sağlamak ve Türkiye’deki olumsuz gelişmelerin sürmesi halinde bunun somut ve olumsuz sonuçları olacağının altını çizmek.
KONSENSÜS YOK
Diplomatik kaynaklar, Hollanda’nın talebi konusunda henüz bir konsensüs olmadığının altını çiziyor. AB Komisyonu ve aralarında Almanya’nın da bulunduğu çok sayıda müzakerelerin dondurulmasına karşı. Şu ana kadar bu pozisyonda değişiklik olduğuna yönelik bir sinyal yok.
AB ile Türkiye arasındaki üyelik müzakereleri resmen dondurulmamış olmasa da fiili bir donma durumu var. Gelinen aşamada müzakerelerde ilerleme sağlanamıyor.
Bunun en önemli nedeni ise pratikte başlık açmanın mümkün olmaması. Henüz açılmayan 19 başlıktan sekizi Türkiye’nin liman ve havalimanlarını Rum bandıralı gemilere açmasını öngören Ek Protokol’ü uygulamaması nedeniyle AB tarafından askıya alınmış durumda, altı başlık ise Ankara’nın kendisiyle ilgili politikalarına tepki olarak Rum Kesimi’nin blokajı altında. İki başlık ise ancak müzakere sürecinin sonunda açılabilecek nitelikte. Geriye kalan ve üzerinde herhangi bir blokaj olmayan üç başlığı da Türkiye şu aşamada ekonomisine yük getireceği gerekçesiyle açmak istemiyor.
İÇ SİYASİ DENGELER
Hollanda da bu fiili donma durumuna atıf yapılmasını ve Türkiye’deki durumda düzelme olmaması halinde fiili halin sürdürüleceğinin vurgulanmasını istiyor. Hollanda’nın bir yandan Türkiye’ye sinyal vermek isterken diğer yandan Ankara’yla bağları koparmak istemediği mesajını vermesi ise dikkat çekiyor. Hollanda’nın yaklaşımı büyük ölçüde iç siyasi dengelerden kaynaklanıyor.
Türkiye ile ilişkilerin geleceği COREPER tarafından gelecek hafta da masaya yatırılacak. Ardından konu 13 Aralık’ta AB dışişleri bakanları tarafından ele alınacak. Nihai kararı ise AB liderleri 15 Aralık’taki zirvede verecek.
