Ağustos 2024 ile Ocak 2025 arasında ABD, İsrail’e toplam 28 milyar dolarlık iki silah anlaşmasını onayladı.
Bu karar, Gazze’ye yönelik saldırılar nedeniyle İsrail’e silah sevkiyatının yasaklanmasını talep eden geniş çaplı insan hakları protestolarına karşın alındı.
Buna karşın Gazze’deki İsrail suçları yalnızca bu silahlarla sınırlı kalmadı. İsrail, ABD merkezli devletler ve teknoloji şirketleri tarafından sağlanan uzun bir yapay zeka ve teknoloji araçları listesi sayesinde, Gazze, Batı Şeria ve Lübnan’daki binlerce sivilin, kurumun ve yerleşim yerinin önceden belirlenmiş hedeflere dönüşmesini nden oldu.
TEKNOLOJİ FİRMALARI İSRAİL'E DESTEK SAĞLADI
Birçok rapor ve araştırma, büyük teknoloji şirketlerinin İsrail’e savaş suçlarında kullanılan araçlar sağladığını ortaya koyuyor. Son olarak, The Washington Post, Google tarafından İsrail güçlerine Gazze’ye yönelik savaşta doğrudan destek sağladığını duyurdu. Google’ın, İsrail hükümetiyle yaptığı bulut bilişim anlaşmasına yönelik çalışanlarından gelen tepkilere kaşın iş birliğini sürdürdüğü ve bu süreçte 49 çalışanını işten çıkardığı belirtildi.
Sızdırılan belgelere dayanan habere göre, Google çalışanları, İsrail salırılarının başladığı ilk haftalardan itibaren İsrail güçlerine en gelişmiş yapay zeka teknolojilerine erişim sağladı.
YAPAY ZEKA ÖLÜM SAÇIYOR
Belgeler, İsrail’in 7 Ekim 2023’teki Aksa Tufanı operasyonunun sonrasında Google’ın bulut bilişim birimi tarafından sağlanan yapay zeka araçlarını savaşta doğrudan kullanmaya başladığını gösteriyor. Bu araçlar arasında özellikle Vertex hizmeti öne çıkıyor. Askeri amaçlarla kullanıldığında, Vertex yapay zeka algoritmaları aracılığıyla hedeflerin belirlenmesini, izlenmesini ve imha edilmesini sağlıyor.
Rapora göre, Kasım 2024 itibarıyla İsrail güçleri en yeni yapay zeka teknolojilerine erişmek ve kendi yapay zeka destekli asistanını geliştirmek için Google hizmetlerini kullanıyordu. Özellikle şirketin Gemini yapay zeka modeli, İsrail güçlerinin belge, veri ve ses dosyalarını işlemek için geliştirildi.
Google, İsrail hükümetiyle olan iş birliğinin hassas, gizli veya askeri amaçlı bölümleri kapsamadığını savunsa da, bu projeler arasında 1,2 milyar dolarlık Nimbus projesi de bulunuyor. Nimbus, İsrail hükümeti ve silahlı güçleri için geliştirilen bir bulut bilişim projesi ve Google ile Amazon tarafından 2021’de imzalandı.
İsrail hükümetinin siber güvenlik birimi başkanı Gabi Portnoy, Şubat 2024’te Nimbus’un Gazze’deki savaşta İsrail ordusuna "doğrudan katkı sağladığını" vurgulayarak “Nimbus sayesinde savaş sırasında inanılmaz şeyler yaşandı ve bu proje zaferde büyük rol oynadı” ifadelerine yer verildi.
Bunun yanı sıra, İsrail, batılı teknoloji şirketlerinden sağladığı yapay zeka sistemleriyle geliştirdiği Habsora adlı bir yapay zeka aracını kullanıyor. The Washington Post'a göre, Habsora sistemi, binlerce insan hedefi ve altyapıyı analiz ederek takip, suikast ve yıkım operasyonları gerçekleştirmek için kullanılıyor. Sistem, yüz tanıma özellikleriyle günde 100 hedef belirleyebiliyor. Bu sayı, insan analistlerin yılda belirleyebildiği 50 hedefin çok üzerindedir.
ÖLÜM LİSTESİ
The Nation dergisinin 12 Nisan 2024 tarihli raporuna göre, İsrail'in sinyal istihbaratı, şifre çözme ve siber savaş birimi olan 8200 Birimi, "Moşe Dayan Veri Bilimi ve Yapay Zeka Merkezi" adlı bir araştırma merkezi kurdu. Bu merkez, İsrail ordusunun hedef belirleme yöntemlerini tamamen değiştiren yapay zeka sistemlerini geliştiriyor.
Bu birim, ABD merkezli Palantir Technologies ile yakın iş birliği içinde çalışıyor. Palantir, İsrail’e istihbarat raporlarına dayalı büyük veri işleme yetenekleri sağlayan yapay zeka sistemleri sunuyor. Şirketin sunduğu teknolojiler, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) gibi istihbarat kurumlarından gelen gizli raporları kullanarak hedef belirleme süreçlerini yönlendiriyor.
The Nation’a göre, İsrail'in askeri istihbarat üssü olan 8200 Birimi, Tel Aviv yakınlarında, 1948’de İsrail tarafından yok edilen Filistin köyü İclil’in üzerine kuruldu. Raporda, burada yetiştirilen askerlerin ve istihbarat uzmanlarının, "Gazze'deki Filistinlileri bombalayarak, ateş ederek veya aç bırakarak yok etmeye devam ettiği" ifade ediliyor.
Palantir, CIA ile güçlü bağları olan bir şirket olarak biliniyor. 2024 yılında Tel Aviv'de yönetim kurulu toplantısını düzenleyen şirket, İsrail hükümetiyle defalarca görüşmeler yaptı. Palantir CEO'su Alex Karp, İsrail Savunma Bakanlığı ile yeni anlaşmalar imzaladıklarını ve İsrail'deki yeteneklerden faydalanarak şirketin büyüyeceğini söyledi.
Ancak, Palantir’in İsrail’e verdiği destek, şirket çalışanları ve yatırımcıları tarafından tepkiyle karşılandı. Bazı çalışanlar bu nedenle istifa etti, Londra’daki şirket merkezinde protestolar düzenlendi ve Norveç merkezli Storebrand Asset Management firması, İsrail'e sağladığı hizmetler nedeniyle Palantir'deki yatırımlarını çektiğini duyurdu.
KATLİAMLAR YAPAY DESTEKLİ OLDU
İsrail güçleri, Google ve Palantir yapay zeka sistemleriyle yönlendirdiği akıllı füzeler ve güdümlü silahlarla Gazze’de toplu katliamlar gerçekleştirdi. Bunlardan biri, World Central Kitchen yardım kuruluşuna ait üç yardım aracına düzenlenen hava saldırısıydı. Nisan 2024'te gerçekleşen bu saldırıda yedi insani yardım çalışanı hayatını kaybetti.
İsrail basını ve The Nation’ın haberine göre, İsrail güçleri Lavender adlı yapay zeka sistemini kullanarak 37 bin Filistinliyi "potansiyel savaşçı" olarak belirledi. Bu listedeki isimlerin evleri ve konumları, doğrudan hava saldırılarının hedefi haline getirildi. Ancak sistemin hata payının yüzde 10 olduğu belirtiliyor ve listelerin büyük ölçüde rastgele oluşturulduğu öne sürülüyor.
Yapay zeka sistemleri tarafından belirlenen hedefler nedeniyle, özellikle İsrail saldırılarının ilk haftalarında binlerce kadın, çocuk ve sivil hayatını kaybetti. İsrail güçleri hedeflerin doğruluğunu teyit etmek için herhangi bir ciddi çaba göstermedi. Yapay zeka, yalnızca "bir kişinin orada bulunduğunu" söylediği için bütün bir aile bombalarla yok edildi.
The Nation dergisi, Palantir CEO’su Alex Karp'ın, "Yapay zeka destekli savaş sistemleri, nükleer silahlar kadar etkili hale geldi" sözlerine yer vererek, batılı şirketlerin İsrail’e sağladığı ölümcül teknolojilerin yıkıcı etkilerine dikkat çekiyor.
İsrail, Gazze’deki saldırılarında yalnızca Google, Amazon ve Palantir gibi şirketlerin hizmetlerinden yararlanmadığı The Guardian, 972+ ve Local Call tarafından yapılan ortak bir soruşturma, İsrail güçlerinin savaş sırasında Microsoft’un bulut bilişim ve yapay zeka teknolojilerinden de yoğun şekilde faydalandığını ortaya koydu.
Tüm bu desteklere karşın İsrail, gelişmiş yapay zeka sistemlerinin dahi Gazze halkını teslim almaya yetmediğini birkez daha görmüş oldu.