Çankırı'dan hayvanlarını otlatmak için yaklaşık 12 günlük bir yolculuk sonrasında Kastamonu'nun merkeze bağlı Dereberçin köyüne kadar gelen çobanlar, burada 440 küçükbaş hayvanı otlatmak için 2 bin rakıma sahip yaylaya çıktı. Yaylada gezindikleri sırada aniden bastıran dolu ve kar yağışı sonrası çobanlar, koyunlarıyla birlikte yaylada mahsur kaldı. Öncesinde dolu yağışı ardından kar yağışının aniden bastırmasının ardından panikleyen koyunlar, birbirinden ayrılarak ormanlık alanda dağıldı. Koyunları aramaya başlayan çobanlar, gördükleri sahne karşısında büyük şaşkınlık yaşadı. Koyunların bir kısmının telef olduğunu gören çobanlar, soğuk ve yorgunluk nedeniyle Dereberçin köyünden yardım istedi. Dereberçin köyünde ikamet eden vatandaşlar, Kastamonu İl Jandarma Komutanlığına bağlı Akkaya Jandarma Komutanlığı ekipleriyle birlikte yaylaya çıkarak çobanları ve kayıp koyunları aramaya başladı. Jandarma ekipleri ve köylüler, bulabildikleri koyunları köylülerin ahırlarına ve kuruluklarına koyarak korumaya alırken, donmak üzere olan çobanlar ise evlere alındı.
'Yaklaşık 50 koyun ve 30 kuzu, halsiz düşerek soğuk nedeniyle telef oldu'
Kar ve tipinin etkisini yitirmesi sonucu bir süre sonra çobanlar, koyunlarını da alarak tekrar yaylaya çıktı. Koyunlarının bir kısmını telef olmuş halde bulan çobanlar, telef olan koyunlarını köylülerle birlikte ormanlık alanda ve yayladan bir yere topladı. Çobanlar, 440 koyun ile Çankırı'dan hareket ettiklerini ve şu anda 50 koyun ile 30 kuzunun telef olduğunu belirttiler. 12 Mayıs tarihinde Çankırı'dan yola çıktıklarını söyleyen küçükbaş hayvan sürüsünün sahibi Yusuf Öner, '4 Kasım 2019 tarihinde 200 koyun ve 5 keçi aldık devlet desteğiyle. 12 Mayıs 2020 tarihinde Çankırı'nın Çiğ köyünden sabah saatlerinde hareket ederek Kastamonu'nun Dereberçin köyünün yaylasını muhtarlıktan kiralamıştık bir yıl önce. Oraya hareket ettik ve 12 gün sonra yaylaya ulaştık. Yaylaya varmamıza yarım gün kala tipi, arkasından kar yağışı başladı. Bu yüzden yolu kaybettik. Akşamüzeri yolda tipiye yakalandık ve bu yüzden yolu kaybettik. Hayvanlarda dağıldı, ormanın içerisinde kayboldu. Coğrafyada yabancı olduğu için bilemedik, yaylayı kiraladığımız köy muhtarımızdan yardım istedik. O da sağ olsun köy halkını harekete geçirerek bize yardımcı oldu. Daha sonra sürüyü jandarmanın ve köylülerinde yardımıyla Dereberçin köyüne indirdik. Sağ olsun köyde köylüler bizleri misafir etti. Boş ahırlara sürüleri taksim ettik. Bizlerde donmaktan son anda kurtulduk. Jandarmalarda geldi muhtarımızla birlikte, onlarda bizlere çok yardımcı oldular sağ olsunlar' dedi.
'80 civarında bir koyunumuz telef oldu'
Kar ve tipi nedeniyle 50 koyunun ve 30 tane de kuzunun telef olduğunu belirten Öner, 'Yaklaşık 80 koyunumuz telef oldu sabah kendimiz hasar tespiti yaptığımızda belirlediğimiz. Dağda derede ne kadar telef olan koyun olduğunu bilemiyoruz. Benim hayvanlarımız devlet destekli olduğu için TARSİM'den sigorta yaptırmıştım. Sigorta için müracaat ettim. Telef olan hayvanların bedellerini ödemekte zorluk çıkartıyor. Dağdan tepeden koyunların cesetlerini getireceksin diyor. Elinde liste var aslında. Ahırdan çıkartırken elindeki listeye bakarak tek tek belirlemişti. Bizlerde elimizdeki listelere bakarak kaybolan hayvanları tespit etmek istedik ama bizlere dağdan dereden koyunların cesetlerini getireceksin dedi. Buralara at işlemez eşek işlemez, ağaçların arasından adam geçemiyor. Bana da koyunların cesetlerini bulacaksın diyorlar. Bende bulabildiklerimizi köyümüzün muhtarıyla toplayıp traktörle köye indireceğiz. Telef olan koyunların bulduklarımızın kulak küpelerini tek tek TARSİM'e bildireceğiz. Bulamadıklarımız ne olacak bilmiyoruz. Bunların numarasını bildirince gelip görevli kontrol edecekmiş' diye konuştu.
'Koyunları, jandarma ve köylülerin yardımıyla köye kadar indirdik'
Jandarma ve köylülerle birlikte yaylaya çıktıklarında çobanları donmak üzereyken bulduklarını ve koyunlarıyla birlikte çobanları köye kadar getirdiklerini anlatan Dereberçin Köyü Muhtarı Murat Koyunoğlu ise, şöyle konuştu:
'Ben, Kastamonu'daydım. Bana bilgi ulaştığında apar topar köye geldim ve bu sırada jandarmayı arayıp bilgi verdim. Jandarmayla birlikte bizler yaylaya çıktık. Yaylaya çıktığımızda perişan bir durum gördüm, içler acısı bir manzarayla karşılaştık. Çobanlar donmak üzereydi, davar sürüsünü bizler jandarma ve köylülerin yardımıyla köye kadar indirdik. Köyde çoban arkadaşlarımızı misafir ettik. Koyunları da köyde ahırlara koyduk. Ertesi gün tekrar yaylaya geldik. Yaylaya tekrar çıktığımızda davarların cesetlerini gördük. Şimdi burada bizler, ulaşabildiğimiz hayvanların cesetlerini topladık. Alabildiklerimizi aldık traktörlerin yardımıyla, bulamadıklarımızda şuan yok. Yaklaşık bu arkadaşın 80 civarında bir kaybı var.'
'Kayıp olan koyunları bulmaya çalışıyoruz'
Kayıp olan koyunlarını bulmak için çobanlara yardımcı olduklarını ifade eden Derebirçin köyü sakinlerinden İrfan Özgüneş de, 'Çankırı'dan çıkıp 12 günlük bir yolculuğun sonunda Kastamonu'ya gelmişler. Yolda yağmurla birlikte doluya denk gelmişler. Ardından da yüksek olmasından dolayı rakım ormanlık alanda kar yağışı başlıyor ve davar sürüsünü dağıtıyorlar. Koyunların birazı telef oluyor, birazı da kaybolmuş. Zor durumdalardı, muhtarımız bizleri aradı. Bizde köyden gelip arkadaşlara yardımcı olmaya çalıştık. Davar sürüsünü köye indirdik. Kayıp olan koyunları bulmaya çalıştık' ifadelerini kullandı.