Afrika genelinde Mpox (M çiçeği) virüsü, Ocak ayından bu yana hızla yayılmaya devam ediyor. Özellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) başta olmak üzere, kıta genelinde 13 ülkede görülen virüs, binlerce insanı etkiledi. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Africa CDC), kıta çapında bir halk sağlığı acil durumu ilan edilmesine çok yakın olduklarını belirtti.
13 ÜLKEDE 2 BİN 822 VAKA, 517 ÖLÜM
Africa CDC'nin 9 Ağustos'ta yayımladığı rapora göre, Ocak ayından 8 Ağustos'a kadar olan süreçte 13 Afrika ülkesinde 2.822 kişi Mpox virüsüne yakalandı, 14.719 şüpheli vaka kaydedildi. Virüs nedeniyle toplam 517 kişi hayatını kaybederken, bu ölümlerin 511'i KDC'de gerçekleşti. Mpox virüsü, 1970'te KDC'de ilk kez tespit edilmesinden bu yana Batı ve Orta Afrika ülkeleriyle sınırlı kalmış, ancak 2022'de dünya çapında bir salgına dönüşmüştü.
SALGINLA MÜCADELEDE ZORLUKLAR
Mpox virüsüne karşı geliştirilen aşının Afrika'ya ulaştırılmasındaki zorluklar, kıtada Kovid-19 benzeri bir salgın riski konusunda ciddi endişelere yol açıyor. Africa CDC, salgının kontrol altına alınabilmesi için 10 milyon doz aşıya ihtiyaç duyulduğunu, ancak şu anda sadece 200 bin doz aşının mevcut olduğunu açıkladı. Bu dozların çok az bir kısmı Afrika'ya ulaşmış durumda ve aşının maliyeti kıta ülkeleri için oldukça yüksek.
ACİL DURUM İLANI BEKLENİYOR
Mpox virüsünün kıta genelinde hızla yayılması, uluslararası sağlık otoritelerini harekete geçirdi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Acil Durum Komitesinin Mpox salgını ile ilgili bir toplantı yapacağını duyurdu. Bu toplantıda, salgının uluslararası bir halk sağlığı tehdidi olup olmadığı değerlendirilecek. Ancak bölgesel bir acil durum ilanı kararı, Africa CDC tarafından alınacak.
KOVİD-19’DAN ALINAN DERSLER VE AŞI ERİŞİM SORUNU
Africa CDC Genel Direktörü Jean Kaseya, Afrika'nın Kovid-19 salgınından ders çıkararak bu sefer daha erken önlem almak istediklerini belirtti. Africa CDC, eğer acil durum ilan edilirse, kıtada salgınla mücadele eden ülkelere destek sağlanmasının ve uluslararası müdahalenin daha kolay koordine edilmesinin hedeflendiğini vurguladı.
MPOX VİRÜSÜNÜN KÖKENİ VE BULAŞ YOLLARI
Mpox virüsü ilk kez 1970 yılında KDC'de insanlarda tespit edilmiş olsa da, virüs 1958'de maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer belirtilerle ortaya çıktı. DSÖ, 2022'de virüsün ismini ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla "mpox" olarak değiştirdi. Virüs, fareler ve sincaplar gibi kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş bireylerden bulaşabiliyor. Mpox virüsü, yüksek ateş, baş ve kas ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte kabarcıklar gibi belirtilere neden oluyor. Özel bir tedavi yöntemi bulunmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor.
DSÖ, Mpox aşısının acil kullanımına yönelik ilk adımları atarken, Africa CDC de aşı maliyetlerini düşürmek için üreticilerle görüşmelere başladı. Aşıya erişimde yaşanan zorluklar, özellikle düşük gelirli Afrika ülkelerinde ciddi endişelere yol açıyor. Mpox salgınının kontrol altına alınabilmesi için acil durum ilanı ve etkili aşı kampanyalarının hızla hayata geçirilmesi bekleniyor.
