Avrupa Birliği (AB), 150 milyar Euro’luk yeni savunma fonunu yalnızca AB merkezli şirketlere ve Brüksel ile savunma anlaşması imzalayan ülkelerin savunma sanayilerine açacak. ABD, Britanya ve Türkiye, fon dışında bırakılacak.
Brüksel’den Kesin Karar: Anlaşma Yoksa Fon da Yok
Financial Times’ın (FT) haberine göre, AB yetkilileri savunma fonunun yalnızca Avrupa şirketlerine ve AB ile güvenlik anlaşması yapan üçüncü ülkelerin üreticilerine verileceğini açıkladı.
Ayrıca, gelişmiş silah sistemlerinde tasarım yetkisi veya nihai kullanım kontrolü olan ülkelerin projeleri de fon dışında tutulacak. Yetkililer, ABD, Britanya ve Türkiye’nin fon kapsamına dahil olabilmesi için Brüksel ile resmi bir savunma anlaşması imzalamaları gerektiğini vurguladı. Ancak Londra’nın Brüksel ile yaptığı müzakereler, balıkçılık hakları ve göç gibi anlaşmazlıklar nedeniyle tıkanmış durumda.
Fransa’nın "Avrupalı Satın Al" Stratejisi Galip Geldi
Bu karar, Fransa’nın Avrupa’nın savunma sanayisini bağımsızlaştırma stratejisinin öne çıktığını gösteriyor. Paris, AB ülkelerinin askeri harcamalarının Avrupa merkezli şirketlere yönlendirilmesini uzun süredir savunuyordu.
Britanya, Avrupa’nın savunma gücünü artırmayı hedefleyen "Gönüllüler Koalisyonu" içinde önemli bir rol üstlenmek istese de, AB’nin dışındaki ülkeler için koyduğu bu kısıtlamalar Londra’nın stratejik planlarını zora sokabilir.
Avrupa Savunma Sanayisi İçin Risk Büyük
Britanya ve Türkiye gibi ülkelerin fon dışında bırakılması, bu pazarlardaki üretici ve tedarikçilerle yakın çalışan büyük Avrupalı savunma şirketleri için ciddi bir risk oluşturuyor.
Özellikle Almanya, İtalya, İsveç ve Hollanda gibi ülkeler, daha önce Fransa’nın AB dışındaki üreticileri dışlama çabalarına sert şekilde karşı çıkmıştı. Teklifin yürürlüğe girebilmesi için AB ülkelerinin çoğunluğu tarafından onaylanması gerekiyor.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve bazı Avrupa liderleri, fonun İngiltere, Norveç, İsviçre ve Türkiye gibi AB ile yakın işbirliği içinde çalışan ülkelere de açılması gerektiğini savunuyor.