Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, "Dağlık Karabağ'da ortaya çıkacak ihtiyaçlar ile yeniden imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin aktif rol üstlenmeleri ve Azerbaycan ekonomisine en iyi şekilde katkıda bulunmaları, önümüzdeki yıl için önceliklerimiz arasında yer alacaktır." dedi.
Dünya ekonomisinde büyümeye dönük endişeler, korumacı politikalar, emtia fiyatlarındaki dalgalanma ve politik riskler küresel inşaat pazarını olumsuz etkilerken, küresel inşaat sektörü son olarak bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle büyük düşüşler ve dalgalanmalar yaşadı.
Uluslararası alanda ün yapan dünyanın en büyük 3. proje büyüklüğüne sahip Türk müteahhitlik sektörü de söz konusu gelişmelerden olumsuz etkilenirken, yurt içinde hayata geçirilen konut kredisi destek faaliyetleriyle toparlandı.
TMB Başkanı Mithat Yenigün, AA muhabirine, sektörün faaliyetlerine, 2021 yılına ilişkin öngörü ve hedeflerine yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Sektör ve Türkiye ekonomisi açısından 2018 ve 2019'un zorlu geçtiğini ifade eden Yenigün, Kovid-19 salgının etkisinin mevcut sıkıntıları artırdığını belirtti.
Yenigün, salgının, yarattığı ek maliyetler ve engellerle halihazırda kırılganlıkları bulunan müteahhitlik sektörünün yurt içinde de olumsuz etkilere maruz kaldığını belirterek, projelerde yavaşlama olduğunu, bazılarının da durduğunu anlattı.
Yaz aylarında düşük faiz ortamında uygulamaya konulan uygun koşullu konut kredisi kampanyalarının teşvik edici etkisiyle sektörde bir canlanma yaşandığına dikkati çeken Yenigün, ağırlıkla düşük maliyetli konut kredisi ve geçen yılki daralmadan kaynaklı baz etkisinden destek alan sektörün, 2020 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda gösterdiği yüzde 6,4'lük performansla yeniden büyümeye başladığını aktardı.
Yenigün, yılın üçüncü çeyreğinde, Türkiye ekonomisinde ve son yıllarda büyümenin lokomotifi olmuş inşaat sektöründe daralmanın geride kaldığının izlenmesinin son derece sevindirici olduğuna işaret ederek, "Açıklanan bu rakamlarla 2020 yılı ekonomik büyümesinin pozitif olacağı yönündeki umudumuz artmaktadır. Nitekim ekonomik krizlerde ilk daralmanın görüldüğü sektör olduğu gibi, toparlanma da öncelikle müteahhitlik sektöründen başlamaktadır." diye konuştu.
Eylül ayından itibaren faiz avantajının sona ermesiyle konut satış hızının yavaşladığını ve satışlarda gerileme görüldüğünü dile getiren Yenigün, "Salgının süren belirsizliklerine rağmen 2021 yılına umutla bakıyoruz. Hükümetimizce hukuk ve ekonomi alanlarında başlatıldığı açıklanan reform sürecini de çok önemsiyoruz. Ekonomimizde sürdürülebilir büyümenin yakalanmasıyla ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak adımları destekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Türk müteahhitlerin üstlendiği toplam proje tutarı 413 milyar dolar
Yenigün, Ticaret Bakanlığının verilerine göre, bu yılın kasım ayı itibarıyla müteahhitlerin, yurt dışında toplam bedeli 10,4 milyar doları olan 175 proje üstlendiğini ifade ederek, "Dolayısıyla salgın öncesi ortaya koyduğumuz yıllık 20 milyar dolar tutarında proje hedefini yakalamamız mümkün olamayacaktır. Gelinen noktada, sektörümüzün yurt dışına açıldığı 1972 yılından bugüne kadar 127 ülkede üstlendiği toplam proje tutarı ise 413 milyar dolara ulaşmıştır." ifadelerini kullandı.
Dünya ekonomisinde 2021'de büyümeye geçiş beklentileri olduğunu aktaran Yenigün, bu çerçevede inşaat sektörünün kritik bir rol üstleneceğini tahmin ettiklerini kaydetti.
Yenigün, salgının kontrol altına almasıyla küresel ekonomi ve inşaat sektörü açısından normalleşme sürecinin başlayacağını belirterek, şöyle devam etti:
"Ülkelerin gündeminde yer alacak kalkınma hamleleri ve altyapı ihtiyaçlarında, oldukça riskli bölgelerde uygun maliyetle ve kaliteli iş yapıyor olması Türk müteahhitlerini öne çıkaracaktır. TMB olarak, tüm belirsizliklere rağmen krizin etkilerini yeni açılımlar ortaya koyarak aşmaya çalışıyoruz. Yurt dışında yıllık yeni proje tutarında tekrar 20 milyar dolar seviyesinin yakalanması ve küresel devler liginde sahip olduğumuz yerin korunması amacıyla çalışmayı sürdürüyoruz. Proaktif yaklaşımlar çerçevesinde finansman temini konusunda somut gelişmeler olduğunda bu seviyeyi de aşabiliriz."
"Sorunların çözümü için temaslar sürüyor"
Yenigün, bir taraftan hükümetin desteği ve diplomatik adımlarla Libya, Körfez ülkeleri gibi geleneksel pazarlardaki mevcut sorunların çözümü için temasların sürdüğünü, diğer taraftan artan rekabet ortamında pazar çeşitlendirmesi için yoğun olarak çalıştıklarını söyledi. Yenigün, "Özellikle Suudi Arabistan'da müteahhitlerimizin sorunlarının artmasıyla, Suudi Arabistan yetkililerine yapıcı diyalog ve iş birliği çağrısında bulunduk." dedi.
Irak'ta uzun zamandır bekleyen inşaat ihtiyacına en hızlı çözümün Türk mühendislik ve müteahhitlik firmalarının getireceğine inandıklarını belirten Yenigün, "Bu arzu ve düşüncelerimizi, Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi'nin ülkemizi ziyareti vesilesiyle 17 Aralık'ta Ankara'da Türk iş insanlarıyla gerçekleştirilen toplantıda ifade etme fırsatı bulduk. Aynı şekilde Libya için de en etkili çözümü yine Türk müteahhitlik firmaları üreteceklerdir." diye konuştu.
Yenigün, pazar çeşitlendirilmesi için özellikle Sahra Altı Afrika ülkelerinde kalkınma planları çerçevesinde sürdürülecek projelerden önemli bir pay almayı hedeflediklerinin altını çizerek, "Lider pazarımız Rusya, önümüzdeki dönemde de bizim için önemli olacaktır. Ayrıca Dağlık Karabağ'da ortaya çıkacak ihtiyaçlar ile yeniden imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin aktif rol üstlenmeleri ve Azerbaycan ekonomisine en iyi şekilde katkıda bulunmaları, önümüzdeki yıl için önceliklerimiz arasında yer alacaktır." değerlendirmelerinde bulundu.
"Türk Eximbank'ın Risk Sigortası, Kefalet Bonosu bir an önce uygulamaya konulmalı"
Yurt dışında en büyük ihtiyacın finansman olduğuna işaret eden Yenigün, bu doğrultuda, Türk Eximbank'ın Risk Sigortası, Kefalet Bonosu gibi programlarının bir an önce uygulamaya konulmasını ve Yurtdışı Teminat Mektubu programının yaygınlaştırılmasını beklediklerini söyledi. Yenigün, Afrika ve Asya kalkınma bankaları ile İslam Kalkınma Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, diğer ülke Eximbankları gibi uluslararası kurum ve kuruluşlarla bu konuda çalıştıklarını ifade etti.
Depreme karşı 8 sektör paydaşı el ele
Yurt içinde şu an öncelikli gündem maddelerinin TMB girişimi ile sektörün öncü 8 sivil toplum kuruluşunun başlattığı "Depreme Karşı Tekiz" girişimi olduğunu belirten Yenigün, amaçlarının, depremle mücadele sürecine azami katkı sağlamak olduğunu vurguladı.
Bu çerçevede "yapı müteahhitleri için yeterlilik sisteminin uygulanması, güçlü yapı denetimleri, imar mevzuatının geliştirilmesi ve deprem odaklı kentsel dönüşüm" başta olmak üzere önerilerini ortaya koyduklarını dile getiren Yenigün, bu doğrultusunda projeler gerçekleştirmek üzere çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.