Al Jazeera’de yer alan habere göre, Maher Esed’in liderlik ettiği askeri güçler ve ekonomik ağlar, Suriye rejiminin ayakta kalmasında kritik bir rol oynadı. Captagon ticareti gibi yasa dışı faaliyetlerle rejimin savaş masraflarını karşılamak ve kendi servetini artırmak için yollar geliştirdi.
Maher’in Yükselişi ve Askeri Gücü
Maher ve Beşar Esed, babaları Hafız Esed ve amcaları Rıfat Esed’in izinden gittiler. Hafız Esed, siyasi ve askeri kontrolü elinde tutarken, Rıfat Esed rejimi perde arkasından destekleyen ve muhalefeti bastıran bir figürdü. Al Jazeera’ya göre, Maher Esed, Rıfat’ın kurduğu Dördüncü Tümen’in başına geçerek Suriye devrimi sırasında halkı bastırmak için acımasız bir liderlik sergiledi.
Maher’in adı, özellikle Captagon ticaretiyle sıkça anılıyor. Yine Al Jazeera’nın araştırmalarına göre, bu ticaretin yıllık yaklaşık 50 milyar dolar gelir sağladığı tahmin ediliyor. Bu gelirler, hem rejimin finansmanı hem de Esed ailesinin serveti için kritik bir kaynak oluşturuyor.
Kısa Bir Biyografi
Maher Esed, 8 Aralık 1967’de doğdu. Hafız Esed’in en küçük oğlu olan Maher, gençlik yıllarında gözlerden uzak bir hayat sürdü. Lise eğitimini tamamladıktan sonra Şam Üniversitesi’nde İşletme okudu. Mezuniyetin ardından, ağabeyi Basil Esed’in izinden giderek Suriye ordusuna katıldı ve burada askeri kariyerine başladı.
Basil Esed’in 1994’te bir trafik kazasında hayatını kaybetmesiyle Maher, babasının potansiyel halefi olarak görülmeye başlandı. Ancak, Al Jazeera’nın haberine göre, Maher’in şiddete yatkın karakteri nedeniyle bu görev Beşar Esed’e verildi.
Captagon Ticareti ve Esed Rejimi
Captagon, 1960’larda dayanıklılığı artırmak amacıyla üretilen bir ilaçtı ancak 1986’da yasaklandı. Buna rağmen, Suriye’de Esed ailesi bu maddenin üretim ve ticaretinde merkezi bir rol oynadı. Al Jazeera’nın 2024 tarihli bir haberine göre, özellikle Lazkiye’deki üretim tesisleri, rejimin ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak için aktif olarak kullanıldı. Captagon ticaretinin gelirleri, hem savaş masraflarını karşılamak hem de rejimi güçlendirmek için Esed ailesi tarafından yönetiliyordu.
Suriye Devrimi ve Kaçışı
Suriye devrimiyle birlikte Maher Esed, gösterilere yönelik sert müdahalelerle dikkat çekti. Al Jazeera’nın kaynaklarına göre, Maher’in yönettiği askeri güçler, özellikle Dera, Humus ve İdlib gibi bölgelerde protestoları kanlı bir şekilde bastırdı. Maher, uluslararası yaptırımlar ve artan baskılar karşısında 2024 yılında Suriye’den kaçtı. Habere göre, İran Devrim Muhafızları’na bağlı subayların yardımıyla Irak’a geçti ve şu anda Bağdat yakınlarında İranlı yetkililerin koruması altında bulunuyor.