Sosyal medya kullanımına yönelik düzenlemeler dünya genelinde giderek daha fazla tartışma konusu haline geliyor. Dijital bağımlılık, çocukların zararlı içeriklere maruz kalması ve siber zorbalık gibi sorunlar, hükümetleri sosyal medya yaş sınırlarını yeniden değerlendirmeye yönlendiriyor. Türkiye'de de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, sosyal medya kullanımına yönelik yeni düzenlemeler üzerinde çalıştıklarını açıkladı.
Sosyal medya yaş sınırı kaç olacak?
Bakan Göktaş, Beştepe’deki Kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, yaş sınırı konusunda kademeli bir model üzerinde durduklarını belirtti. Buna göre 13 yaş altı çocuklar için farklı, 13-16 yaş arasındaki gençler için ise ayrı düzenlemeler getirilmesi planlanıyor. Dünyadaki örnekler incelenerek hazırlanacak düzenleme, çocukları sosyal medyanın zararlı içeriklerinden korumayı hedefliyor.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, 16 yaş altındaki gençler için getirilecek sosyal medya düzenlemesiyle ilgili şu detayları paylaştı:
İki kademeli bir yaş sınırı belirlenecek.
13 yaş altındaki çocuklar için daha sıkı kısıtlamalar uygulanacak.
13-16 yaş arası gençler için ise farklı bir model oluşturulacak.
Sosyal medya platformlarına yönelik ciddi yükümlülükler getirilecek
16 yaşından küçük çocukların hesap açarken yaş tespitinin doğru yapılması sağlanacak.
Mevcut teknolojiye uygun maksimum denetim mekanizmaları kurulacak.
Ailelerin çocuklarının sosyal medya kullanım süresini kontrol edebilmesi için ebeveyn kontrol araçları geliştirilecek.
Düzenlemeye uymayan platformlara yaptırım uygulanacak
Sosyal medya şirketleri, yaş sınırına uymazsa cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacak.
Bakan Göktaş, bu düzenlemenin amacının çocukları internetten tamamen uzaklaştırmak değil, onları zararlı içeriklerden ve siber tehditlerden korumak olduğunu vurguladı.
Dünyada sosyal medya yaş sınırı uygulamaları
Birçok ülke, sosyal medya platformlarına yönelik yaş sınırları ve kısıtlamalar konusunda çeşitli düzenlemeler yapmaya başladı. İşte bazı ülkelerdeki mevcut durum:
Avrupa Birliği Ülkeleri
Avrupa’da birçok siyasetçi, sosyal medya yaş sınırının 15 ya da 16 olması gerektiğini savunuyor. Ayrıca, platformların belirledikleri 13 yaş sınırının gerektiği gibi uygulanmadığı eleştiriliyor.
Avustralya
Avustralya hükümeti, sosyal medyanın çocukları gerçek hayattan kopardığı gerekçesiyle yeni bir yasa tasarısı hazırlıyor. Bu yasa, yıl sonuna kadar kabul edilirse, çocukların sosyal medya kullanımına yaş sınırı getirilecek.
ABD
ABD’de 42 eyaletin başsavcısı, sosyal medya platformlarının çocukların ruh sağlığı üzerindeki etkileri konusunda Kongre’ye bir uyarı mektubu gönderdi. Gençler için sosyal medya platformlarına uyarılar konulması talep ediliyor.
İtalya
İtalya’da başlatılan bir imza kampanyasıyla, 14 yaş altındaki çocukların telefon kullanmasının ve 16 yaş altındaki çocukların sosyal medya hesabı açmasının yasaklanması önerildi. Ünlü isimler de bu kampanyaya destek verdi.
Fransa, Hollanda, Belçika, İspanya ve Yunanistan
Bu ülkelerde okullarda akıllı telefon kullanımı yasaklanmış durumda. Fransa, 2025’ten itibaren ülke genelinde sosyal medya kullanımına yönelik daha sıkı kısıtlamalar getirildi.
Sosyal medya platformları ve yaş sınırı
Günümüzde popüler sosyal medya platformlarının yaş sınırı politikaları şu şekildedir:
Instagram: 13 yaş
Facebook: 13 yaş
TikTok: 13 yaş, ancak bazı ülkelerde 16 yaş sınırı uygulanıyor
Snapchat: 13 yaş
YouTube: 13 yaş, ancak 18 yaş altı kullanıcılar için ebeveyn denetimi şartı bulunuyor
Ancak birçok uzman, bu yaş sınırlarının uygulamada yeterince denetlenmediğini belirtiyor. Yeni düzenlemelerle, sosyal medya platformlarının kullanıcı yaşlarını daha iyi tespit etmesi ve çocukların güvenliği için daha sıkı önlemler alması bekleniyor.