Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu'nda, Türkiye'deki son gelişmeler ve üyelik müzakerelerinin dondurulması talepleri ele alındı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'nin Genel Kurul'a bilgi verdiği oturumda, FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişimi ve sonrasında meydana gelen gelişmelere dair konuşmalar yapıldı. Üyelerin önemli bir kısmının destek verdiği, müzakerelerin geçici olarak askıya alınmasını savunan ve hukuki bağlayıcılığı olmayan tasarı perşembe günü oylanacak.
"Türk makamları hesap sorma konusunda meşru hakka
sahip"
Strazburg'da devam eden AP Genel Kurulu'nda "AB-Türkiye İlişkileri"
konulu oturumda söz alan Mogherini, 15 Temmuz darbe girişiminde
Türk demokrasisinin, sokaklarda tankların önüne çıkan halkın ve
hayatını kaybeden 200’den fazla Türk vatandaşının, bombalanan
TBMM’nin yanında yer aldıklarını hatırlatarak başladığı
konuşmasında, "Türk makamlarının, darbe teşebbüsünün ve ülkedeki
terör saldırılarının ardındakilerden hesap sorma konusunda meşru
hakka sahip olduğunu" söyledi.
Müzakereleri sonlandırmanın her iki tarafa da kaybettireceğinin altını çizen Mogherini, "Türkiye ve AB birçok konuda önemli iş birlikleri yapabilir. Kıbrıs, Suriye, enerji başta olmak üzere bir çok konuda iş birliğimiz önemlidir." ifadelerini kullandı. Türkiye'nin, anayasal reform sürecinde bulunduğunu ve AB'nin bu süreçte Türkiye'ye destek olmaya hazır olduğunu belirten Mogherini, "Diyalog kapısı açık olmalıdır. AB Bakanı ve Avrupa Konseyi Genel Sekreteri ile görüştüm. Avrupa Konseyi ile bu süreçte iş birliğinin ve yardımının önemli sonuçları olacağını umuyorum." dedi.
Üyelik müzakerelerinin sona ermesi veya dondurulmasından iki tarafın da olumsuz etkileneceğini savunan Mogherini, "Terörle mücadele, Suriye’nin geleceği, Kafkaslarda istikrar gibi konular dahil sürekli karşılıklı diyaloga ihtiyaç olduğunu" söyledi.
"Türkiye’nin Çin ve Rusya’ya yönünü çevirmesi
şaşırtıcı"
AP'deki en büyük siyasi grup olan Avrupa Halk Partisinin (EPP)
Başkanı Manfred Weber, AB ve Türkiye'nin bir yol ayrımında
bulunduklarını belirterek, istikrarlı bir Türkiye’den yana
olduklarını kaydetti. Weber, son günlerde Türkiye'de Şangay Beşlisi
konusunun gündeme geldiğini anımsatarak, "Türkiye’nin Çin ve
Rusya’ya yönünü çevirmesi şaşırtıcı." ifadelerini kullandı.
"Dondurma yanlısıyım fakat geçici bir
süreliğine"
AP Sosyal Demokrat Grubu (S&D) Başkanı Gianni Pitella ise,
"Sosyal demokratlar, Türkiye’nin AB’ye girmesine hala olumlu
bakıyor fakat son dönemdeki gözaltılar, hapisler ve görevden
alınmalara karşı sert bir yanıt vermeliyiz." şeklinde konuştu.
Pitella, "Sosyal demokratların bir gün müzakerelerin dondurulması
gibi bir tasarıya evet diyeceklerini hiç düşünmemiştim. Gelişmeler
bunu zorunlu kıldı. Dondurma yanlısıyım fakat geçici bir
süreliğine. Diyalog kapısı açık kalmalıdır." dedi.
"Yeni bir ilişki şekli geliştirmeli"
Muhafazakarlar ve Reformcular Grubu (ECR) Başkanı Syed Kamall,
Türkiye hakkında hala çok sayıda ön yargılar olduğunu, "Hristiyan
olmayan ve Asya kıtasında bir ülke" olarak bakıldığını dile
getirerek, "Türkiye ile mevcut ilişki yolunda gitmiyor. Yeni bir
ilişki şekli geliştirmeli. Bu tam üyelik hedefi olmayan bir ilişki
biçimi olabilir." şeklinde konuştu.
"Putin, Erdoğan ve Trump AB modelini tehdit
ediyor"
Liberal Demokratlar Grubu (ALDE) Başkanı Guy Verhofstadt da,
Avrupa’nın çevresinde, gücü elinde toplayan liderlerden oluşan bir
halka meydana geldiğini öne sürerek, "Putin, Erdoğan ve Trump AB
modelini tehdit ediyor." görüşünü ileri sürdü.
"Türkiye ile diyalogu geliştirmeliyiz"
Yeşiller Eşbaşkanı Rebecca Harms, bölgede çok önemli sorunlar
olduğuna değindi ve "Türkiye’nin demokrasi içerisinde kalmasını
sağlamalı ve diyalogu geliştirmeliyiz. Bu bizim güvenliğimiz için
çok önemli ve gereklidir." ifadelerini kullandı.
"Siz hiç Türkiye’de bir mülteci kampını ziyaret ettiniz
mi?"
AP'nin İsveçli üyesi Bodil Valero'nun "Türkiye mülteciler konusunu
şantaj konusu olarak kullanıyor" şeklindeki suçlamalarına itiraz
eden Polonyalı üye Tomas Zdechovsky "Siz hiç Türkiye’de bir mülteci
kampını ziyaret ettiniz mi? Orada Türkiye'nin mültecilere nasıl
davrandığını gördünüz mü? Bu tür sözlerle göçmenleri mi
cezalandırmak istiyorsunuz?" karşılığını verdi.
"Ankara tamamen vazgeçme kararı alabilir"
Romanya Milletvekili Cristian Dan Preda ise, "Vereceğimiz kararda
son derece dikkatli olmamız gerekiyor. AP’de müzakerelerin
dondurulması kararından sonra Ankara, tamamen vazgeçme kararı
alabilir." şeklindeki kaygılarını dile getirdi.
"Türkiye’ye kapıyı kapatmak stratejik bir hata
olur"
Muhafazakarlar ve Reformcular Grubu Başkan Yardımcısı Geoffrey,
NATO toplantısı için gittiği İstanbul'dan yeni döndüğünü
hatırlatarak, "Bizlerin bu tavrından Türk halkı hoşnut değil.
Yıllardır terör ve göç sorunları ile mücadele eden bir ülke
Türkiye. Türkiye’ye kapıyı kapatmak AB için stratejik bir hata
olur." dedi.
Perşembe günü oylanacak
Oturum sonrası siyasi gruplardan 6 tasarı metni alındığı
açıklanırken, bu metinlerin üzerinde tartışılarak ortak bir
tasarıya dönüştürüleceği ve perşembe günü oylanacağı öğrenildi.
AP'de alınacak bu yönde bir kararın hukuki yaptırımı bulunmuyor
fakat aralık ayında toplanacak AB Konseyi öncesi liderlere siyasi
bir mesaj olacağı belirtiliyor.