Kırgızistan ile Tacikistan arasındaki sınır sorunu, Sovyetler Birliği'nin dağıldığı 1991'den bu yana devam ediyordu. Kırgızistan Ulusal Güvenlik Devlet Komitesi Başkanı Kamçıbek Taşiyev, parlamento oturumunda, yıllardır süren görüşmelerin sonucunda sınır meselesinin çözüme kavuşturulduğunu açıkladı.
KIRGIZİSTAN VE TACİKİSTAN ARASINDAKİ SINIR MESELESİ ÇÖZÜLÜYOR
İki ülke arasındaki müzakerelerin Aralık 2002’de başladığını aktaran Taşiyev, "Görüşmeler sırasında iki ülke hükümet komisyonlar tarafından 45 protokol, topografik gruplar tarafından 86 ve hukuki konulardaki gruplar arasında 25 protokol imzalandı. Kırgızistan ve Tacikistan arasında sınırın toplan uzunluğu 1006,84 kilometredir. Bunun 519,9 kilometresi 2011 yılına kadar belirlenmiştir. Geriye kalan 486,94 kilometresi son 3 yılda belirlenmiştir" dedi.
TACİKİSTAN VE KIRGIZİSTAN SINIR MESELESİNDE KARŞILIKLI ANLAŞMAYA VARDI
Taşiyev, Tacikistan tarafının sınır belirlemede 1924-1927 yıllarında imzalanan belgelere bağlı kaldığına işaret ederek, "Kırgızistan tarafı ise 8 Aralık 1991’de imzalanan Bağımsız Devletler Topluluğu’nun (BDT) kuruluşuna ilişkin anlaşmayı, 21 Aralık 1991’de imzalanan Almatı Deklarasyonu’nu ve BDT’nin bütünlüğüne ilişkin Moskova Deklarasyonu’nu baz almayı önerdi. Yani iki devlet iki farklı belgeye dayanarak sınır meselesini müzakere etmeyi önermişti. Bu nedenler taraflar 10 yılı aşkın süredir karşılıklı anlaşma sağlayamadı. Yıllar boyunca devlet sınırının tek bir metresi bile belirlenmedi" dedi.
Taşiyev, 2021 yılında Kırgızistan ve Tacikistan hükümetleri arası komisyonların sınır meselesi konusunda görüşmeleri yeniden başlattığını ve sonuçlar elde etmeyi başardığını kaydederek, "Devlet sınırlarının 1991 belgeleri bazında ve mevcut sınırlarımız üzerinde belirleneceği konusunda anlaştık. Alınan kararlar karşılıklı ve iki taraflıdır. Bir devlet sınırı hiçbir zaman tek taraflı çözülmez. Her iki taraf da memnun olmalıdır" dedi.
"ONLARDAN 190 HEKTAR TOPRAK ALDIK VE 190 HEKTAR DA VERDİK"
Sınır meselesi çözümü için toprak takası yapılacağına işaret eden Taşiyev, "Biz (Tacikistan’dan) onlardan 190 hektar toprak aldık ve 190 hektar toprak da verdik. Adil bir takas yaptık. Küçük araziler verdik ve bizim topraklarımızdaki (Tacikistan’a ait toprakları) büyük toprakları aldık" dedi.
İKİ ÜLKE ARASINDAKİ SINIRDA SIK SIK ÇATIŞMA ÇIKIYORDU
Tartışmalı sınır kesimlerinde iki ülke vatandaşları ve sınır muhafızları arasında sık-sık silahlı çatışmalar yaşanıyordu. En son 14-17 Eylül 2022 tarihlerinde iki ülke sınır muhafızları arasında silahlı çatışma yaşanmış, Kırgızistan, Tacikistan’ı toprak bütünlüğüne saldırmakla suçlamıştı. Kırgızistan, çatışmaların yaşandığı Batken bölgesinden 135 binden fazla vatandaşı tahliye etmiş, bölgede acil durum ilan edilmişti. Kırgızistan Sağlık Bakanlığı, çatışmalarda 62 kişinin hayatını kaybettiğini, 198 kişinin yaralandığını açıklamıştı. Tacikistan makamları çatışmalarda can kaybı sayısını 35, yaralı sayısını ise 30 olarak duyurmuştu.
