İstanbul, binlerce yıllık tarihi ve birçok büyük medeniyete ev sahipliği yapmasıyla dünyanın en gözde şehirlerinden birisi.
Bu eşsiz şehrin eski isimlerini öğrenmek istiyorsanız İstanbul’un tarihine yaptığımız yolculuğa davetlisiniz. Hazırsanız İstanbul’un eski isimlerine doğru yola çıkalım!
İstanbul'un Eski İsimleri
İstanbul, tarihi boyunca birçok devlete başkentlik yaptığı için farklı isimlerle anıldı. Bu isimleri listeleyerek sizleri tarihte bir yolculuğa çıkarıyoruz.
1. Ligos
Listemize İstanbul’un bilinen en eski ismiyle başlıyoruz. Romalı tarihçi Plinius’a göre şehrin ismi bir zamanlar Ligos’tu.
Ligos, milattan önce 13. yüzyılda Traklar tarafından kuruldu. Sarayburnu çevresinde küçük bir yerleşim yeri olan Ligos, o dönemde deniz ticareti için bir liman kenti olarak kullanılıyordu.
2. Byzantion (Bizantion)
Byzantion, İstanbul'un bilinen en eski isimlerinden biridir. M.Ö. 667 yılında Megara şehir devletinden gelen Dor asıllı Yunanlar, Ligos’a yerleşti.
Burada liderleri Byzas’ın önderliğinde yeni bir şehir kurdular. Bu yeni şehre de liderleri Byzas’tan esinlenerek Byzantion adını verdiler.
Byzantion, Karadeniz ile Marmara’yı birbirine bağladığı için önemli ticaret merkezlerinden birisi haline geldi ve uzun yıllar boyunca şehir devleti olarak varlığını sürdürdü.
3. Augusta Antonina
İstanbul’un geçmişteki isimlerinden birisi de Augusta Antonina. Romalılar, dönemin en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Byzantion’u fethettikten sonra şehri yeniden inşa etti.
Roma İmparatoru Septimius Severus, şehrin inşaatı bittikten sonra oğlu Marcus Aurelius Antoninus’un adını verdi. Daha sonra şehre bir süre Augusta Antonina denmiştir.
Augusta Antonina ismi halk arasında yaygınlaşmadığı için uzun süre kullanılmadı. Birçok kişi şehre hala Byzantion demeye devam etti. Bu yüzden İstanbul’un geçmişteki isimleri arasında en kısa süreli kullanılan adlarından birisidir.
4. Nova Roma
Roma İmparatoru I. Konstantin, milattan sonra 330 yılında şehri imparatorluğun yeni başkenti ilan ettiğinde Nova Roma (Yeni Roma) adını verdi.
İmparatorluğun yeni başkenti olduğu için Nova Roma adını kullanmayı teşvik etse de çabaları yeterli olmadı. Şehrin sakinleri bu ismi hiçbir zaman benimsemedi.
5. Konstantinopolis
İstanbul'un eski adı Konstantinopolis, şehrin en uzun süre kullanılan isimlerinden birisidir. Roma İmparatoru I. Konstantin’in milattan sonra 337 yılında ölmesinin ardından şehre “Konstantin’in kenti” anlamına gelen Konstantinopolis adı verildi.
Konstantinopolis, Hristiyanlığın yayılması için de önemli bir merkez haline geldi. Bu nedenle şehir hem siyasi hem de dini bir merkez olarak gelişmeye başladı.
Avrupalılar, 1930’lu yıllara kadar Konstantinopolis ismini kullanmaya devam etti.
6. Kostantiniyye
İstanbul'un eski ismi Kostantiniyye, Konstantinopolis'in Arapçasıdır. 1453’te şehrin fethinin ardından resmi belgelerde çoğunlukla bu isim kullanıldı. Ayrıca İstanbul’un İslam ülkelerinde en çok kullanılan adı oldu.
Ancak Avrupalılar şehre uzun yıllar Konstantinopolis demeye devam etti.
7. İstanbul
Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında şehre Müslüman halk İstanbul denilmeye başlandı. Ancak gayri müslimler Konstantinopolis adını kullanmaya devam etti. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla şehir geri alındığında resmi olarak İstanbul adı verildi.
1930 yılından itibaren Konstantinopolis ve Kostantiniyye isimleri kullanımdan kaldırıldı. Adreslerde bu isimlerin kullanıldığı postalar iade edilmeye başlandı.
Bu çalışmalar başarılı oldu ve İstanbul adı hem yurt içinde hem de yurtdışında bilinir hale geldi.
İstanbul’un eski isimlerini öğrenmek için çıktığımız yolculuğumuzun sonuna geldik!