Fransız gazete, Fas’ın bu tercihinin Fransız savunma şirketi KNDS ile yaşanan teknik sorunlardan kaynaklandığını belirtti. KNDS, 2022 yılında Fas’a Caesar model topçu sistemleri tedarik etmişti. Ancak Fas ordusu, bu sistemde tekrarlayan teknik arızalar yaşadığını ve Fransız şirketin şikâyetlere zamanında yanıt vermediğini öne sürdü. Bu durum, Fas’ı alternatif çözümler aramaya yöneltti.
Fas Savunma Stratejisini Genişletiyor
Fas, askeri kapasitesini artırmak için savunma seçeneklerini genişletmeye devam ediyor. Çin yapımı "L-15 Falcon" eğitim uçağını satın alma olasılığı üzerinde çalışıyor. Ancak Çin yapımı ekipmanların, Fas’ın Batı menşeli askeri envanteriyle uyumlu hale getirilmesi konusunda teknik zorluklar yaratabileceği ifade ediliyor.
Fas merkezli Febrayer.com sitesine göre, bu çeşitlilik, ülkenin askeri gücünü artırmayı hedefleyen kapsamlı bir savunma stratejisinin parçası.
2025 yılı için 133 milyar dirheme yükseltilen Fas’ın savunma bütçesi, ülkenin askeri kapasitesini artırma konusundaki kararlılığını gösteriyor. Fas’ın savunma yatırımlarının bölgesel istikrarı sağlamayı amaçladığı belirtiliyor.
İsrail Fas’ın Üçüncü Büyük Silah Tedarikçisi Oldu
Bu anlaşma ile İsrail, Fas’ın üçüncü en büyük silah tedarikçisi konumuna yükseldi. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verilerine göre, İsrail’den gelen silah alımları, Fas’ın toplam askeri ithalatının %11’ini oluşturuyor.
İsrail gazetesi The Jerusalem Post’a göre, bu anlaşma, İsrailli "Elbit Systems" şirketinin Fas’taki varlığını güçlendirirken, İsrail’in Fas ile savunma ortaklığını daha da pekiştiriyor.
Atmos 2000 Neden Tercih Edildi?
Fas’ın satın aldığı "Atmos 2000" topçu sistemi, 6x6 veya 8x8 şasiye sahip Çekya yapımı kamyonlara monte edilebiliyor ve hem teknik özellikleri hem de ticari avantajları nedeniyle tercih edildi.
Sistemin öne çıkan özellikleri şunlar:
155 mm kalibreli top. Korunaklı mürettebat kabini (2 ila 6 kişi kapasiteli). 40 km’den fazla menzile sahip atış kapasitesi. Tam entegre elektronik sistemler. Mürettebatın iş yükünü azaltan otomatik yükleme mekanizması.
Fas-İsrail Askeri İş Birliği Hızla Genişliyor
Fas ile İsrail arasındaki askeri iş birliği, 2020 yılında imzalanan "Abraham Anlaşmaları" sonrası büyük bir ivme kazandı. İki taraf, savunma, istihbarat ve askeri teknoloji alanlarında iş birliğini artırarak Fas’ın bölgesel askeri kapasitesini güçlendirmeyi hedefliyor.
Geçtiğimiz Mayıs ayında, İsrail savunma şirketi BlueBird Aero Systems’ın kurucusu ve İsrail Hava Kuvvetleri’nin eski komutanlarından Ronen Nadar, İspanyol basınına verdiği demeçte, Fas’ta bir insansız hava aracı (İHA) üretim tesisi kurulduğunu ve yakında faaliyete geçeceğini açıkladı.
Şubat 2023’te, Fas ile İsrail arasında 500 milyon dolarlık bir savunma anlaşması imzalandı. Bu anlaşma kapsamında, İsrail Havacılık Endüstrileri (IAI) tarafından üretilen "Barak MX" hava ve füze savunma sistemi Fas’a teslim edildi. Ayrıca Fas, 2021 yılında Skylock Dome adlı İsrail yapımı insansız hava aracı (İHA) karşıtı savunma sistemini envanterine kattı.